1. Startpagina SZF
  2. Gezondheidsencyclopedie
  3. A
  4. Aids

Aids

Wat is aids?

Aids is een aandoening van het afweersysteem. Het woord aids is een afkorting voor Acquired Immune Deficiency Syndrome, in het Nederlands verworven immuundeficiëntie syndroom ofwel een verworven gebrek aan afweer. Je krijgt aids door besmetting met hiv. Hiv staat voor Humaan Immunodeficiëntie Virus en kan op verschillende manieren van de één op de andere persoon worden overgedragen. Hiv is dus het virus dat de ziekte aids veroorzaakt. Wanneer je besmet bent met hiv, noem je dat seropositief.

Aids kenmerkt zich door een afgenomen aantal afweercellen in je lichaam. Met name de zogenaamde CD4 cellen of T4 lymfocyten (soorten witte bloedcellen) worden als maatstaf voor de ernst van de ziekte gebruikt. Wanneer het aantal CD4 cellen tot onder een bepaalde grens is gedaald, spreek je van aids. Soms wordt er bij het stellen van de diagnose meer gekeken naar het beeld van symptomen dan naar het aantal CD4 cellen.

De oorzaak van aids is het hiv-virus. Je kunt op verschillende manieren besmet raken met hiv, namelijk via de volgende lichaamsvloeistoffen van mensen die besmet zijn met hiv:

  • Bloed
  • Sperma
  • Voorvocht
  • Vaginaal vocht
  • Moedermelk

Met name in bloed en sperma is het aantal virusdeeltjes en daarmee het besmettingsgevaar groot. Hiv wordt dan ook vooral overgedragen tijdens onveilige seks en dan met name via anale seks. Hiv kan dus gezien worden als SOA. Ook bloed-bloedcontact, bijvoorbeeld via onhygiënische bloedtransfusies, en het gebruik van reeds door anderen gebruikte naalden en scheermesjes kan hiv overdragen.

In voorvocht, vaginaal vocht en moedermelk is de concentratie virusdeeltjes een stuk lager, maar besmetting via deze lichaamsvloeistoffen is nog wel mogelijk. Speeksel, urine, ontlasting, zweet en traanvocht zijn lichaamsvloeistoffen waarin het aantal virusdeeltjes dusdanig klein is, dat besmetting erdoor zo goed als onmogelijk is. Je kunt geen hiv krijgen door te zoenen of door handen te schudden met een seropositief persoon of door hetzelfde toilet te gebruiken.

Als je besmet bent met hiv, kun je een korte periode met symptomen doormaken, de zogenaamde acute hiv-infectiefase. Je voelt je dan wat grieperig, zonder specifieke klachten. Sommige mensen merken niets van deze infectiefase.

Normaal gesproken is je afweersysteem verantwoordelijk voor het bestrijden van alle ziekteverwekkers die je lichaam kunnen binnendringen. Hiv zorgt in de loop van enkele maanden tot jaren voor een complete afbraak van je afweersysteem. Het gevolg hiervan is dat je steeds vaker ziek wordt van ziekteverwekkers waar gezonde mensen niet ziek van zouden worden. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Een bepaald soort longontsteking (pneumocystis carinii)
  • Een herpesinfectie met eventueel een bepaald soort kanker (Kaposisarcoom) tot gevolg
  • Schimmelinfecties
  • Darminfecties met diarree

Als je lichaam zich niet meer tegen deze ziektes kan beschermen, spreken we van aids. Algemene symptomen van aids zijn:

  • Vermoeidheid
  • Gewichtsverlies
  • Koorts
  • Nachtzweten
  • Diarree
  • Kortademigheid

Zeldzame late symptomen van aids zijn blindheid en aids-dementie.

Hoewel het lang kan duren, veroorzaakt een hiv-infectie zonder behandeling uiteindelijk altijd de ziekte aids. Het grote gevaar hiervan is dat veel seropositieve mensen niet weten dat ze besmet zijn en zonder het te weten anderen besmetten, bijvoorbeeld via onveilige seks. Als aids niet wordt behandeld, is het een dodelijke ziekte.

Hoe kun je aids behandelen?

Aids kan niet worden genezen. De behandeling van aids bestaat uit toedienen van hiv-remmers om de vermenigvuldiging van het virus tegen te gaan.

In de Westerse wereld worden seropositieve mensen zeer effectief behandeld met een combinatie van verschillende hiv-remmers, de zogenaamde HAART-therapie. Een hiv-besmetting hoeft hierdoor vaak niet eens meer over te gaan tot aids en de levensverwachting van seropositieven is hierdoor in het algemeen niet veel lager dan die van gezonde mensen.

De therapie tegen hiv is zeer duur en bestrijdt niet alle negatieve kanten van een hiv-infectie. Voorkomen van hiv/aids is dan ook nog steeds erg belangrijk. Dit gebeurt op grote schaal door veilig vrijen en zorgvuldige omgang met naalden te stimuleren. Je kunt in Suriname op verschillende plekken terecht voor een hiv-test. Je bloed wordt dan getest op de aanwezigheid van antistoffen tegen hiv. Wegens financiële, logistieke en religieuze problemen zijn preventie en therapie in grote delen van de wereld nog niet goed mogelijk. Aids is in veel landen, met name in Afrika, dan ook een zeer ernstige ziekte waar veel mensen aan overlijden.