Amandelontsteking (Angina tonsillaris)

Wat is een amandelontsteking?

In het kort:

  • Amandelontsteking (tonsilitis) komt vooral voor bij kinderen.
  • Over het algemeen gaat amandelontsteking vanzelf weer over.
  • Wanneer klachten aanhouden of steeds terugkomen spreek je van een chronische keelamandelontsteking.
  • Een amandelontsteking is meestal het gevolg van een virusinfectie.
  • Klachten zijn onder andere keelpijn en moeite met slikken.
  • De huisarts kan een antibioticumkuur voorschrijven voor het behandelen van een amandelontsteking.
  • Als er sprake is van een chronische amandelontsteking, kunnen de amandelen door middel van een operatie worden verwijderd.

Over amandelontsteking

Amandelontsteking (tonsillitis) is een ontsteking aan de amandelen en komt vooral bij kinderen voor. De amandelen maken deel uit van het lymfekliersysteem dat infecties in het lichaam bestrijdt. Wanneer te veel ziekteverwekkers zoals bacteriën of een virus het lichaam binnendringen, raken de amandelen zelf ontstoken. Normaal gesproken gaat dit vanzelf weer over.

Chronische amandelontsteking

Als de ontsteking echt niet overgaat of steeds terugkeert, spreek je van een chronische keelamandelonsteking. Amandelontsteking kan samengaan met keelontsteking. Wanneer de ontsteking is veroorzaakt door streptokokken (een bepaald soort bacteriën), kan de ontsteking aan de amandelen in zeldzame gevallen leiden tot:

  • Reumakoorts (een ontstekingsziekte die het hart, de gewrichten, de huid en het zenuwstelsel kan aantasten).

Een ontsteking aan de amandelen is meestal het gevolg van een virusinfectie, maar kan ook veroorzaakt worden door bacteriën.

De belangrijkste symptomen van een amandelontsteking zijn natuurlijk de ontstoken amandelen. Je herkent dit doordat er een soort witte laag over de amandelen zit. Andere klachten bij een amandelontsteking zijn:

  • Keelpijn
  • Moeite met slikken
  • Griepachtige verschijnselen
  • Opgezwollen lymfeklieren
  • Slechte adem
  • Oorpijn
  • Voortdurende of telkens terugkerende verkoudheid
  • Hoofdpijn
  • Koorts
  • Vermoeidheid

Wanneer je kind amandelontsteking heeft, merk je dat doordat je kind zich ziek voelt en niet meer wil eten. De keel doet pijn, vooral bij het slikken. Je kind lijkt daarbij wat grieperig.

Waarschijnlijk zijn de lymfeklieren in de hals opgezwollen en doen deze ook zeer. Je kunt in de keel kijken om te zien of de keelamandelen roder en groter zijn dan anders, en ook de huig en het gehemelte is vaak roder dan normaal. Daarbij kunnen ook witte puntjes in de keel of een netwerk van streepjes te zien zijn. Een ontstoken neusamandel kan leiden tot een voortdurende of telkens terugkerende verkoudheid.

Andere klachten die kunnen optreden als gevolg van een amandelontsteking, zijn:

  • Slecht slapen
  • Snurken
  • Veel door de mond ademen
  • Herhaalde oorontstekingen
  • Behandeling van een amandelontsteking

Als je vermoedt dat je kind een amandelontsteking heeft, moet je met je kind naar de huisarts gaan. De huisarts kan als dat nodig is een antibioticumkuur voorschrijven. Om de pijn te verzachten zal hij ook aanraden om koud water te drinken en ijsjes te eten.

Bij een chronische amandelontsteking zijn de amandelen vaker ontstoken. Er ontstaan littekens die het behandelen bij een volgende aanval moeilijker maken. Wanneer dit het geval is of als de amandelontsteking complicaties veroorzaakt, kan het soms beter zijn om de amandelen operatief te verwijderen. Dit gebeurt alleen als er geen andere oplossing gevonden kan worden, omdat de amandelen deel uitmaken van het afweermechanisme van het lichaam.

De operatietechniek die wordt gebruikt, verschilt bij volwassenen en kinderen. Bij kinderen is ‘amandelen knippen’ een veelgebruikte methode. Hierbij worden de amandelen met één beweging in zijn geheel verwijderd. Bij volwassenen zitten de amandelen veel vaster dan bij kinderen, waardoor knippen niet mogelijk is. In plaats daarvan worden de amandelen gepeld. Pellen houdt in dat de keelamandelen stapsgewijs worden losgemaakt van de onderste weefsellaag. Amandelen verwijderen op volwassen leeftijd geeft over het algemeen meer en langer pijn dan op jonge leeftijd.