Anorexia nervosa

Wat is anorexia nervosa?

Anorexia nervosa is een eetstoornis. Letterlijk betekent anorexia: gebrek aan eetlust. In feite heb je wel gewoon honger als je anorexia nervosa hebt, maar je onderdrukt dit. Als je anorexia nervosa hebt, heb je een extreem verlangen om mager te zijn en een verstoord eetgedrag.

Twee vormen van anorexia nervosa

Er zijn twee vormen van anorexia nervosa: het eetbuien/ontlasting bevorderende type en het beperkende type.

Het eetbuien/ontlasting bevorderende type

Als je het eetbuien/ontlasting bevorderende type anorexia nervosa hebt, heb je regelmatig last van eetbuien. Vervolgens wil je het voedsel op een onnatuurlijke manier zo snel mogelijk kwijt raken. Dit kan bijvoorbeeld door je vinger in je keel te steken of laxeermiddelen te gebruiken.

Het beperkende type

Als je het beperkende type anorexia nervosa hebt, heb je geen last van eetbuien. Ook probeer je je voedsel niet op een onnatuurlijke manier kwijt te raken. In plaats daarvan ben je constant aan het vasten en soms ga je daarbij extreem sporten.

Beide typen anorexia nervosa zijn levensgevaarlijk. Vaak heb je zelf niet door hoe ernstig de situatie is en is hulp van buitenaf nodig.

Anorexia nervosa moet niet verward worden met boulimia nervosa of binge eating disorder. Hoewel boulimia nervosa en binge eating disorder ook eetstoornissen zijn, zijn er grote verschillen. Voor de oorzaken, symptomen en behandelingsmogelijkheden bij boulimia nervosa, verwijzen we je graag naar de pagina over boulimia.

De precieze oorzaken van anorexia nervosa zijn niet bekend, wel zijn er enkele risicofactoren bekend:

  • De meeste patiënten zijn vrouw.
  • Anorexia komt vooral voor in de leeftijd vijftien tot dertig jaar.
  • Erfelijkheid
  • Persoonlijkheidskenmerken als perfectionisme en een negatief zelfbeeld.
  • Vroeggeboorte
  • Lichamelijke aandoeningen
  • Negatieve ervaringen als mishandeling, verwaarlozing of seksueel misbruik in de jeugd.

Anorexia kan zorgen voor problemen op het emotionele en sociale vlak én kan lichamelijke gevolgen hebben. De lichamelijke anorexia nervosa kenmerken:

  • Uitputting
  • Een lage lichaamstemperatuur
  • Problemen met je hart en je bloedvaten
  • Botontkalking of osteoporose
  • Maag- en darmklachten
  • Afwijking in je hormonen waardoor bijvoorbeeld je menstruatie uitblijft
  • Een verminderde werking van je schildklier
  • Een verminderde stofwisseling
  • Huidproblemen

Anorexia kan uiteindelijk zelfs de dood tot gevolg hebben. Als je weer voldoende en gezond gaat eten, zullen de meeste problemen verdwijnen, maar je kunt blijvende problemen houden.

  • Je emoties vervlakken
  • Je loopt kans om in sociaal isolement te raken
  • Je hebt ruzies met je ouders of partner
  • Je hebt geen zin meer in seks
  • Je ziekte belemmert een succesvolle opleiding en carrière
  • Je raakt blijvend arbeidsongeschikt

Om een anorexia diagnose te krijgen, moet je contact opnemen met je huisarts. Deze zal aan de hand van een test met verschillende onderzoeken en vragenlijsten vaststellen of er sprake is van anorexia nervosa. Hij gebruikt hiervoor de volgende criteria:

  • Je weigert om een gewicht te krijgen en houden op of boven de grens van 85% van het te verwachten gewicht bij je lengte en gewicht.
  • Je hebt een intense angst om aan te komen, terwijl je eigenlijk aan zou moeten komen om gezond te worden. Er is sprake van ondergewicht.
  • Je hebt een stoornis in je lichaamsbeleving. Je ontkent het gevaar van je te lage gewicht, maar je kunt ook een vertekend zelfbeeld hebben. Ze kun je in de spiegel een dik persoon zien, terwijl je in feite te dun bent. Je kunt ook een extreem groot belang stellen in je lichaamsgewicht of je lichaamsvormen.
  • Je hormonale cyclus is verstoord. Dit geld alleen als je al eens gemenstrueerd hebt. De verstoring van je hormonen zorgt ervoor dat je in ieder geval drie opeenvolgende menstruaties mist.

Hoe ziet de behandeling van anorexia nervosa eruit?

Er zijn in vier verschillende behandelingen bij anorexia mogelijk:

  • Behandeling gericht op eetpatroon en gewicht
  • Psychotherapie
  • Medicijnen
  • Specifieke interventies

Behandeling gericht op het eetpatroon en het gewicht

Deze behandeling heeft als doel om een gezond gewicht te krijgen en behouden door ook het

lichaamsbeeld te accepteren. Verder wordt geprobeerd om je een gezond en normaal eetpatroon te

geven.

Psychotherapie bij anorexia nervosa

Het doel van de psychotherapie is afhankelijk van je situatie. Psychotherapie interventies kunnen

gericht zijn op:

  • Motivatie voor verandering
  • Verstoord eetgedrag veranderen
  • Purgeergedrag tegengaan
  • Gewichtsherstel
  • Lichaamsbeleving
  • Zelfwaardering

Behandeling met medicijnen

Er zijn geen medicijnen die je kunnen genezen van anorexia. Medicijnen zullen daarom alleen ingezet worden als ondersteuning van therapieën en andere behandelingen. Als je naast anorexia nog een andere ziekte hebt die je behandeling moeilijker maakt, dan kun je medicijnen krijgen tegen deze bijkomende ziekte.

Specifieke interventies

Een vorm van specifieke interventie is psycho-educatie. Dit volg je niet alleen zelf, maar ook je familie en naasten kunnen meedoen. De psycho-educatie houdt in dat jijzelf en je familie goede informatie krijgen om de ziekte te leren kennen en begrijpen. Je familie kan op deze manier ook strategieën leren om je te helpen in je gevecht tegen je ziekte.

Als tweede specifieke interventie kun je aan een werkgroep meedoen om je motivatie te verhogen.

Dit kan zeer belangrijk zijn bij je behandeling.

Een derde specifieke interventie is bedoeld om je verstoorde lichaamsbeleving te veranderen.

Tips voor familie of vrienden, als je vermoedt dat iemand in je omgeving anorexia nervosa heeft:

  • Zorg dat je inzicht krijgt in het eetpatroon
  • Biedt hulp aan, zeg dat je je zorgen maakt
  • Help de persoon om de stap te zetten om professionele hulp te zoeken
  • Veroordeel de persoon niet, maar bied steun
  • Praat met je huisarts als de persoon van wie je vermoedt dat hij of zij anorexia heeft geen hulp wil accepteren of zoeken