1. Startpagina SZF
  2. Gezondheidsencyclopedie
  3. C
  4. Cysten

Cysten

Wat is een cyste?

In het kort:

• Een cyste is een holte die wordt beschermd door een wand van cellen of bindweefsel.
• De holte is gevuld met lucht, vocht of semi-vast materiaal.
• Cysten kunnen over het hele lichaam voorkomen, bijvoorbeeld eierstokcysten of levercysten.
• Cysten worden veroorzaakt door bijvoorbeeld infecties, tumoren of erfelijke aanleg.
• Meestal zijn cysten goedaardig, maar ze kunnen ook kwaadaardig zijn.
• Cysten veroorzaken over het algemeen geen last, maar het is verstandig de huisarts te raadplegen voor verdere onderzoek.
• De diagnose kan worden gesteld met behulp van een een MRI-scan of CT-scan.
• Cysten verdwijnen meestal vanzelf of kunnen chirurgisch worden verwijderd.

Over cyste

Een cyste is een holte in je lichaam die omsloten wordt door een beschermende wand van cellen of bindweefsel. De holte kan gevuld zijn met lucht, vocht of semi-vast materiaal. Cysten kunnen in het hele lichaam voorkomen. Enkele voorbeelden van cysten die vaker voorkomen zijn:

• Eierstokcysten (bijvoorbeeld Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)): meerdere kleine cysten in de eierstokken.
• Verworven cysteuze ziekte van de long: cysten in het longweefsel. Dit kan ten gevolge van onder andere emfyseem ontstaan en is geassocieerd met onder andere COPD en roken. Stoppen met roken is altijd verstandig.
• Levercysten: cyste in de lever.
• Dermoidcysten: cyste gevuld met hoorn, talg en haren
• Hoorncyste: welke vaak voorkomt in onder andere de huid.
• Bijbalcysten: cysteuze verwijding van de afvoerende buisjes van de bijbal.
• Bakerse cysten: cyste in de knieholte.
• Niercyste: cyste in een nier.

Cysten zijn meestal goedaardig, maar kunnen ook kwaadaardig zijn.

Er zijn verschillende oorzaken voor cysten:

• Infecties
• Blokkades van de normale stroming van lichaamsvloeistof
• Tumoren
• Chronische ontstekingen
• Erfelijke aanleg
• Defecten in ontwikkelende organen van het embryo

De meeste cysten ontstaan door een combinatie van factoren

Cysten kunnen op veel plaatsen in je lichaam voorkomen en veroorzaken meestal alleen last als ze zo groot worden dat andere weefsels in de knel komen. Soms kun je ze voelen als een abnormale bult. Dit geldt vooral voor cysten onder je huid en in je borsten. Aangezien cysten ook een uiting van kanker kunnen zijn, is het verstandig jouw arts te raadplegen voor eventueel verder onderzoek.

Cysten in je organen zijn minder gemakkelijk te ontdekken. Meestal worden deze cysten ontdekt door röntgen, echo, CT-scan of MRI.

Na het ontstaan is het mogelijk dat een cyste vanzelf verdwijnt. Zo niet, dan kan deze chirurgisch verwijderd worden. Als chirurgie geen optie is, omdat je te zwak of te oud bent, kan het ook zijn dat de cyste aangeprikt wordt met een naald, om het vocht eruit te laten lopen. De cyste kan zich op den duur weer vullen met vocht, maar voor een tijdje geeft het toch verlichting van eventuele pijnklachten.