Wat is endometriose?
We spreken van endometriose als weefsel dat lijkt op het slijmvlies dat de binnenkant van de baarmoeder bekleedt (endometrium), op plaatsen buiten de baarmoeder voorkomt.
Het endometrioseweefsel kan zich bijvoorbeeld hechten aan het oppervlak van verschillende organen en weefsels en daar groeien. Denk hierbij aan je eierstokken, je eileiders, de ligamenten (ophangbanden) van de baarmoeder, je darmen en je blaas.
Invloed van hormonen
Gedurende de maand bereidt het baarmoederslijmvlies zich onder invloed van hormonen voor op een eventuele innesteling van een bevruchte eicel. Het slijmvlies wordt dikker, is goed doorbloed en bevat allerlei voedingsstoffen die nodig zijn voor een succesvolle innesteling en groei van de eicel. Wanneer je ovulatie (eisprong) geweest is en er geen bevruchting heeft plaatsgevonden, dan stoot de baarmoeder het slijmvlies af en verlaat dit het lichaam via je vagina: de menstruatie.
Omdat het endometrioseweefsel buiten de baarmoeder lijkt op het baarmoederslijmvlies, wordt het beïnvloed door dezelfde hormonen. Ook reageert het vergelijkbaar. Het endometrioseweefsel wordt dikker en dikker en bij het uitblijven van een bevruchting gaat het bloeden. Echter, dit bloed heeft geen opening om het lichaam te verlaten en gaat daarom op het oppervlakte van omliggende weefsels en organen zitten. Dit kan ontstekingen en veel pijnklachten veroorzaken.
Met name in de eierstokken kan het bloed van een endometrioseplekje ophopen. Er ontstaat dan een cyste, een holte gevuld met bloed. Officieel wordt zo’n cyste in de eierstok een endometrioom genoemd, maar het staat beter bekend als een chocolade-cyste, vanwege de bruine kleur van het oude bloed.
Endometriose en vruchtbaarheid
Eén van de grootste problemen van endometriose is het mogelijke effect ervan op je vruchtbaarheid. Endometriose kan op verschillende manieren bijdragen aan een verminderde vruchtbaarheid. Een endometriumhaard kan de afgifte van een eicel door de eierstok verhinderen door de eierstok te blokkeren. De eileider kan verkleefd raken door het endometrioseweefsel, waardoor ten eerste een gesprongen eicel moeilijk kan worden opvangen en waardoor ten tweede de passage door de eileider wordt geblokkeerd. Endometriose is één van de belangrijkste oorzaken van verminderde vruchtbaarheid bij vrouwen boven de 25 jaar.
Endometriose heeft overigens niets te maken met vleesbomen. Een vleesboom is een goedaardig spierweefselgezwel in de baarmoeder.