Faryngitis (Keelontsteking)

In het kort:

  • Een keelontsteking wordt meestal veroorzaakt door een virus, maar soms ook door een bacterie.
  • Veelvoorkomende symptomen van een keelontsteking zijn pijn bij het slikken, een rode keel, koorts, opgezette klieren, oorpijn en een schorre stem.
  • Roken, alcohol drinken en een vitaminegebrek vergroten de kans op een keelontsteking.
  • Vaak gaat een keelontsteking vanzelf over, soms is behandeling met antibiotica nodig.
  • Als je meerdere keren per jaar een ernstige keelontsteking hebt, kan het verwijderen van je amandelen uitkomst bieden.

Over keelontsteking

Iedereen heeft wel eens keelpijn. Soms heb je alleen maar een vervelend gevoel, maar het kan ook zijn dat je moeilijk kunt slikken of praten. Vaak heb je keelpijn wanneer je flink verkouden bent. Keelpijn kent verschillende oorzaken. Meestal is een ontsteking de boosdoener, maar het kan ook ontstaan door overbelasting van de keel. Roken, een rokerige omgeving en veel praten of schreeuwen, vormen een belasting voor je keel en kunnen irritatie veroorzaken. Een keelontsteking kan gepaard gaan met ontstoken amandelen.

Symptomen die kunnen voorkomen bij een keelontsteking zijn:

  • Pijn of branderig gevoel in de keel
  • Pijn bij het slikken
  • Rode keel, gaat soms gepaard met witachtige plekken en wit slijm
  • Opgezette klieren in de hals
  • Koorts
  • Oorpijn
  • Dorst
  • Schorre stem

Acuut of chronisch

Een acute keelontsteking kan ontstaan vanuit een hardnekkige verkoudheid. Als vervolgens de keelontsteking niet overgaat of steeds terugkeert, spreekt men van een chronische keelontsteking.

Een niet goed behandelde keelontsteking kan in zeldzame gevallen overgaan in een ontsteking in de mond. Dit kan ontstaan bij een vermindering van de afweer of een defect van het beschermende slijmvlies in de mond.

Een keelontsteking wordt veroorzaakt door een virus of een bacterie. Een virus is de meest voorkomende oorzaak. Je kunt besmet worden door het inademen van vochtdruppeltjes met de ziekteverwekker. Deze druppeltjes komen in de lucht wanneer iemand met een keelontsteking moet hoesten.

Virus

Het verkoudheidsvirus kan een ontsteking in je keelholte veroorzaken. De keelholte bevindt zich tussen de achterkant van de neus en het begin van de luchtpijp en stembanden. Ook de ziekte van Pfeiffer en het griepvirus kunnen een keelontsteking veroorzaken.

Bacterie

Behalve virussen kunnen ook bacteriën een keelontsteking veroorzaken. Een bacteriële keelontsteking is een ontsteking van de keel en amandelen die meestal wordt veroorzaakt door de streptokokbacterie. Deze infectie komt heel plotseling op en wordt vergezeld door pijn, roodheid, een gezwollen keel, pus op de amandelen, koorts, hoofdpijn en een onprettig gevoel. Een keelontsteking kan ook de voorbode zijn van roodvonk. Als roodvonk niet behandeld wordt met antibiotica kan het leiden tot ontstekingen van de nieren, de hartkleppen of de gewrichten.

Andere oorzaken

Een keelontsteking kan ook worden veroorzaakt door roken of drinken, gorgelen, vitaminegebrek of voedselallergie, en het kan een symptoom zijn van bloedaandoeningen zoals bloedarmoede. Keelpijn gaat meestal na een paar dagen vanzelf weer over, maar een ontsteking die gepaard gaat met hoge koorts kan wel drie weken duren.

De klachten van de keelontsteking verdwijnen meestal vanzelf na enkele dagen tot een week. Om de pijn tegen te gaan kun je paracetamol gebruiken. Behandeling met antibiotica is maar zelden nodig. Meestal wordt keelpijn veroorzaakt door een virus en antibiotica werken daar niet tegen. Wanneer je meer dan vijf keer per jaar een ernstige keelontsteking hebt, of meer dan zes keer in de afgelopen twee jaar, dan kan het verwijderen van de amandelen uitkomst bieden.

  • Koud drinken of een waterijsje willen de pijn wel eens verzachten. Ook zuigen op een dropje of een zuigtablet kan soms helpen.
  • Gorgelen met zout water smaakt niet zo lekker, maar sommige mensen hebben er wel baat bij. Je krijgt de juiste zoutoplossing als je in een glas warm water een theelepeltje zout oplost. Gorgeldranken uit de winkel werken niet beter, maar ze smaken wat lekkerder.
  • Gun jezelf rust als je voelt dat je dat nodig hebt. Zeker als je koorts hebt en jezelf niet lekker voelt.
  • Voorkom extra irritatie van de keel door roken of veel praten.
  • Als de pijn erg hinderlijk is kan een pijnstiller helpen, bijvoorbeeld paracetamol.

Raadpleeg de huisarts als de klachten langer dan een week duren of wanneer de keelpijn gepaard gaat met hoge koorts, er gewrichtsklachten zijn of je je erg ziek voelt.