Fasculaties (Spiertrekkingen)

Wat zijn spiertrekkingen?

Bij spiertrekkingen trekken je spieren onwillekeurig samen, zonder dat je een ledemaat beweegt. De spiertrekkingen kunnen zich overal in je lichaam voordoen, maar meestal voel je ze in je:

  • Armen
  • Benen
  • Gezicht (trillend ooglid)

Spiertrekkingen zijn vaak onschuldig, maar ze kunnen ook een symptoom zijn van een neurologische aandoening. Enkele bekende voorbeelden hiervan zijn het benigne fasculatiesyndroom (BFS) en amyotrofische laterale sclerose (ALS).

Ontstaan

Hoe het spontaan trillen van een spier ontstaat, is afhankelijk van de plek. Bij een trillend ooglid – één van de bekende spiertrekkingen – komt het door een probleem aan het einde van een zenuwvertakking naar het ooglid. Tussen de verschillende zenuwtakjes ontstaat kortsluiting, waardoor ‘treintjes van elektriciteit’ worden gevormd. Die treintjes geven de spieren rond de ogen een opdonder. Dit doen ze in een regelmatig ritme.

Bij spiertrekkingen in de armen of benen zit het iets anders. Vaak is er dan sprake van een lichte irritatie van de zenuw. Ook onopgeloste zouten (‘elektrolyten’) spelen hierbij een belangrijke rol. Deze zouten zijn nodig om elektrische signalen van de zenuw naar de spier te sturen. Als samenstelling hiervan verandert, kan de elektrische stroomvoorziening op hol slaan, met als gevolg dat de spieren in je arm of been spontaan beginnen te bibberen. Overmatig zweten of gebrek aan vocht verandert de balans van onopgeloste zouten. Spiertrekking komen daarom vaak voor na sporten of een andere fysieke inspanningen.

Andere factoren die spiertrekkingen kunnen uitlokken zijn:

  • Vermoeidheid
  • Stress
  • Koffie
  • Alcohol

Symptomen

Een spiertrekking kun je niet alleen voelen, vaak kun je hem ook zien. Je huid beweegt dan een beetje op en neer. Het lijkt net alsof er een wormpje onder zit.

Behandeling

Spiertrekkingen kunnen hinderlijk zijn, maar ze zijn te onschuldig om te behandelen. Daarbij zijn er ook nog geen medicijnen die de onwillekeurige spiersamenstrekkingen kunnen voorkomen of behandelen.

Bij aanhoudende spiersamentrekkingen raden we je aan om contact op te nemen met je huisarts, aangezien dit kan duiden op een neurologisch probleem.

Wat kun je zelf doen?

Heb je vaak last van spiertrekkingen na het sporten of na fysieke arbeid? Dan is het goed om te experimenteren in duur of belasting. Wellicht verminderen de trillende spieren als je minder lang sport of de intensiteit meer verdeeld. Let daarbij ook op je vochtopname. Zorg ervoor dat je voor, tijdens en na het sporten genoeg drinkt, omdat een vochttekort aanleiding kan zijn voor spiertrekkingen.

Als je spier samentrekt, kun je dit overigens zelf stoppen door het ledemaat waarin de samentrekking zit, aan te spannen. Dit werkt direct. Nadeel: de onwillekeurige spiertrekking begint weer, zodra je je spieren ontspant.