Fibromyalgie

Over de oorzaak van fibromyalgie is maar weinig bekend. Er wordt nog veel onderzoek naar gedaan. Wel is bekend dat fibromyalgie geen ontstekingsziekte is en niet voor schade aan het lichaam zorgt. Ook lijkt de aandoening niet erfelijk te zijn. Momenteel denkt men dat de oorzaak van fibromyalgie in de hersenen zit. Het kan zijn dat je hersenen de spieren verkeerd aansturen. Een ander idee is dat je hersenen de prikkels van de buitenwereld niet goed selecteren of ze verkeerd uitleggen, waardoor je hersenen zeggen dat je pijn hebt terwijl dit er eigenlijk helemaal niet is.

De meest bekende symptomen van fibromyalgie zijn:

• De pijn lijkt vaak op het soort spierpijn dat je ook hebt als je een stevige griep te pakken hebt. Bij sommige mensen met fibromyalgie wordt de pijn heviger als ze blootgesteld worden aan sterke temperatuurswisselingen. Verder heb je bij fibromyalgie pijn wanneer je op bepaalde punten op je lichaam drukt. Deze punten worden tenderpoints (gevoelige punten) genoemd. Er zijn achttien tenderpoints bekend (in paren van negen aan weerszijden van je lichaam, zie afbeelding).
• Chronische vermoeidheid.
• Je hebt meestal vooral last van stijfheid als je lang in dezelfde houding gezeten of gelegen hebt, bijvoorbeeld bij het opstaan ’s ochtends.
• Je kunt soms ’s nachts wakker worden van de pijn of je kunt moeilijk in slaap komen door de pijn.

Er zijn nog veel meer klachten die bij fibromyalgie om de hoek kunnen komen kijken, maar deze zijn zeldzamer. Voorbeelden hier van zijn: darmklachten, concentratieproblemen, depressies, gevoelloosheid of tintelingen en chronische hoofdpijn.

Iedere persoon die fibromyalgie heeft, ervaart weer andere symptomen en ook de ernst van de klachten varieert sterk. De klachten kunnen bij jezelf van dag tot dag verschillen. De ene dag kunnen je klachten erger zijn dan een andere dag.

Omdat de klachten van fibromyalgie vaak vrij vaag zijn en bij meerdere aandoeningen kunnen passen, is het lastig voor een arts om de diagnose fibromyalgie te stellen. Het stellen van een diagnose is ook lastig omdat er geen test is waaruit je kan opmaken dat er sprake is van fibromyalgie. Er zijn wel richtlijnen opgesteld waaraan een patiënt moet voldoen voordat fibromyalgie vastgesteld kan worden:

• De pijn of stijfheid zit op meer dan drie plekken in het lichaam. De pijnlijke plekken moeten zowel links als rechts aanwezig zijn en de plekken moeten boven en onder de taille zitten.
• De pijn duurt al langer dan drie maanden.
• Er moeten minstens elf van de achttien tenderpoints aanwezig zijn.

Maar zelfs met deze richtlijnen blijft het stellen van de diagnose lastig. Dit komt omdat iedere arts de richtlijnen anders kan uitleggen. De ene arts kan bijvoorbeeld ook harder op een tenderpoint drukken dan een andere arts. Ook kan het zijn dat je zelf net een goede dag hebt als je bij de arts komt waardoor je minder pijn voelt dan gewoonlijk.

Door al deze moeilijkheden kan het lang duren voordat duidelijk wordt dat je fibromyalgie hebt. Je arts kan je ook doorsturen naar een reumatoloog om reuma uit te sluiten.

Omdat niet bekend is waardoor fibromyalgie ontstaat, bestaan er ook nog geen specifieke medicijnen of andere behandeling voor. Fibromyalgie is op het moment dus niet te genezen.

Medicijnen

Je arts kan je pijnstillers voorschrijven, maar deze nemen lang niet altijd de pijn helemaal weg. Andere medicijnen die een arts je kan geven zijn slaapmiddelen of antidepressiva. Dit is afhankelijk van de klachten die je hebt. Slaapmedicatie kan tijdelijk verlichting geven, maar gebruik dit alleen voor een korte tijd omdat er ook afhankelijkheid kan ontstaan.

Specialistische zorg bij fibromyalgie

Afhankelijk van je klachten kan je huisarts je doorverwijzen naar een specialist. Een fysiotherapeut kan je helpen om je spieren zo goed mogelijk te gebruiken om zo de pijn te verminderen. Als je last hebt van psychische klachten zoals depressies, kun je doorgestuurd worden naar een maatschappelijk werker of psycholoog. Verder zijn er speciale reumaverpleegkundigen op de polikliniek reumatologie of bij de thuiszorg. Zij weten ook alles over fibromyalgie en kunnen je extra begeleiding geven. Ook kun je via een reumaverpleegkundige meedoen met cursussen waar je leert om te gaan met fibromyalgie en de pijn.

Zelf kun je ook iets doen om het leven met fibromyalgie wat draaglijker te maken.

• Blijf in beweging. Als je helemaal inactief wordt, kan de pijn op den duur alleen maar erger worden. Bij fibromyalgie is er niks beschadigd, dus je kunt het ook niet verergeren door te bewegen. Houd echter wel goed je grenzen in de gaten, want overbelasting is ook niet goed.
• Leef gezond. Rook bijvoorbeeld niet, drink met mate en eet gezond en gevarieerd voedsel. Zorg er ook voor dat je voldoende slaapt.
• Blijf een positieve houding houden en accepteer je ziekte. Natuurlijk is de pijn niet leuk en je zou het veel liever allemaal niet hebben, maar als je erover in gaat zitten, help je jezelf helemaal niet. Probeer je te focussen op de dingen die je nog wel kan en koester je betere dagen in plaats dat je alleen maar let op je slechte dagen. De cursussen van de reumaverpleegkundige kunnen hier goed bij helpen.