Flatulentie (Winderigheid)

Winderigheid is als een teveel aan gassen in je darmen leidt tot het laten van meer winden dan normaal. Je laat zo’n 10-25 windjes per dag om gassen uit je darmen vrij te laten. Meestal heb je het niet eens in de gaten wanneer je een wind laat. Een teveel aan gassen in je darmstelsel leidt tot extreme winderigheid, dit wordt flatulentie genoemd.

De gassen in je darmen bestaan voor 99% uit stikstof, zuurstof, koolstofdioxide, waterstof en methaan. Deze gassen komen via drie routes in je darmen terecht:

Het grootste deel van het gas komt in je darmen terecht door het onbewust inslikken van lucht tijdens het eten, drinken en praten.

Een deel van het gas wordt door de natuurlijke bacteriën in je darmen geproduceerd wanneer voedingsmiddelen in je darmen worden afgebroken.

Een klein deel van de gassen komt in je darmen terecht via opname vanuit je bloed.

Normaal gesproken werken deze mechanismen ook de andere kant op. Je laat bijvoorbeeld af en toe een boer om ingeslikte lucht kwijt te raken, sommige bacteriën verbruiken bepaalde gassen en je bloed neemt ook gassen op vanuit je darmen. Als dit evenwicht verstoord is en er meer gassen de darmen in dan uit gaan, dan ontstaat de hinderlijke overmatige winderigheid. Als je last van flatulentie hebt, is dat vervelend doordat je er weinig controle over hebt. Vaak geeft het ook een gevoel van schaamte. De aandoening is ongevaarlijk.

De belangrijkste oorzaken van overmatige winderigheid zijn:

Vergisting in de dikke darm

Waar normaal gesproken alle bestanddelen van de voeding in je dunne darm worden verteerd, lukt dat bij sommige koolhydraten van bepaalde voedingsmiddelen niet. Deze koolhydraten gaan dan door naar je dikke darm waar zij door bacteriën alsnog worden verwerkt. Deze zogenaamde vergisting zorgt voor het vrijkomen van veel extra gassen. Voedingsmiddelen waar het hier om gaat zijn bijvoorbeeld bonen, kolen, aardappelen, fruit, peulvruchten, vruchtensappen en de zoetstoffen uit light-producten. Dit proces van vergisting vindt ook plaats bij mensen met een lactose-intolerantie wanneer zij lactose binnenkrijgen. De lactose wordt niet verteerd in de dunne darm en wordt daarom vergist in de dikke darm.

Darmaandoeningen              

Verschillende darmaandoeningen kunnen winderigheid met zich meebrengen. Denk hierbij aan de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, coeliakie (glutenintoleratie) en prikkelbare darm syndroom. Tevens kan winderigheid een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen.

Te veel lucht inslikken

Sommige mensen slikken tijdens het eten meer lucht in dan anderen. Je slikt onnodig veel lucht in als je snel eet, niet goed kauwt en wanneer je veel praat tijdens het eten. Ook roken, een slecht zittend kunstgebit, drinken door een rietje en veel kauwgom kauwen doet je extra veel lucht inslikken. Tevens zit er in bepaalde voedingsmiddelen al veel lucht. Denk hierbij aan frisdranken, bier, brood en slagroom. Tenslotte slikken mensen met aandoeningen als longemfyseem en hyperventilatie ook veel lucht in.

Het belangrijkste symptoom van winderigheid spreekt voor zich: het overmatig vrijkomen van winden. De winden zijn moeilijk onder controle te houden. De winderigheid gaat gepaard met een opgeblazen gevoel, last van je darmen en buikpijn. Heb je naast winderigheid ook last van ongewild gewichtsverlies, hevige buikpijn of bloeden tijdens de stoelgang? Raadpleeg dan de huisarts.

Er bestaat geen middel tegen winderigheid. Wel zijn er verschillende manieren om winderigheid te voorkomen. Het is raadzaam om rustig de tijd te nemen voor de maaltijd. Kauw goed op je eten en probeer niet al te veel te praten om het inslikken van lucht te verminderen. Stoppen met roken en minder kauwgom kauwen kunnen de klachten ook doen afnemen.

Daarnaast zijn er aanpassingen in het dieet mogelijk. Het is verstandig om te minderen of te stoppen met het drinken van koolzuurhoudende dranken zoals frisdrank en bier. Groenten en fruit zijn vanwege hun gezonde eigenschappen een belangrijk deel van elk dieet. Er moet dus gezocht worden naar een goede balans tussen hun voordelen en hun invloed op de winderigheid. Het kan handig zijn om een diëtist te raadplegen om hierbij te helpen.