1. Startpagina SZF
  2. Gezondheidsencyclopedie
  3. F
  4. Furunculus (Steenpuist)

Furunculus (Steenpuist)

Wat is een steenpuist?

Een steenpuist is een gezwollen, met pus gevulde bult. Steenpuisten zijn groter en pijnlijker dan ‘gewone puistjes’, waar veel jongeren last van hebben. Steenpuisten zijn in het algemeen niet ernstig en gaan vanzelf over. Het is een veelvoorkomende kwaal waar bijna iedereen weleens last van heeft.

Nooit uitknijpen

Knijp een steenpuist nooit uit: je hebt dan kans dat je de pus verder naar binnen drukt, waardoor de bacteriën in je bloedbaan terecht kunnen komen en zich verder verspreiden. Er kan dan op een andere plaats weer een nieuwe steenpuist komen.

Insmeren met trekzalf (wit of zwart) werd vroeger veel geadviseerd, maar omdat het overgevoeligheid kan veroorzaken kun je het beter niet gebruiken. Als je wilt proberen de rijping van de steenpuist te versnellen, zodat de steenpuist wellicht sneller verdwijnt, kun je er warme compressen op leggen.

Besmettelijk

Een steenpuist is zeer besmettelijk, daarom is het belangrijk dat je er niet aan zit. Zorg voor een goede hygiëne zodat de kans op verspreiding van de bacteriën zo klein mogelijk is. Houdt de steenpuist en de plek er omheen schoon met water en zeep zolang de puist nog niet opengebroken is. Als de steenpuist wel is opengebroken kun je er een gaasje met betadine op doen.

Een steenpuist wordt veroorzaakt door een ontsteking van een haarzakje. Deze ontsteking wordt veroorzaakt door een bacterie (stafylokok). Steenpuisten kunnen ook ontstaan bij huidziekten waarbij de huid al geïrriteerd is, zoals eczeem of atopie.

Onvoldoende hygiëne verhoogt de kans op steenpuisten. Vuil en bacteriën blijven dan op je huid zitten en hebben zo meer kans om de huid binnen te dringen en een ontsteking te veroorzaken. Steenpuisten komen vaker voor bij overmatig zweten en bij sommige ziektes, zoals suikerziekte. Mensen met overgewicht hebben ook meer kans om een steenpuist te krijgen, omdat zij meer huidplooien hebben.
Een steenpuist is besmettelijk, daarom is het belangrijk dat je er niet aan zit. Als je dit wel doet verspreid je de bacteriën die de steenpuist veroorzaken en wordt de steenpuist groter of krijg je meer steenpuisten.

Een steenpuist begint als een rode bult met een pijnlijk, branderig of kloppend gevoel. Binnen een paar dagen wordt de bult hard en krijgt deze een gele kop. Als je de puist heel licht aanraakt doet het al pijn.
Steenpuisten kunnen op elke plaats op je lichaam waar haren groeien ontstaan. Plekken waar je huid tegen elkaar (huidplooien) of tegen je kleding wrijft zijn extra gevoelig. Dit zijn plekken zoals je nek, liezen, billen of oksels.

Soms raakt een groepje haarzakjes aangrenzend aan de steenpuist ontstoken. Dit gebeurt vaak in je nek. Deze ontstekingen zitten dan zo dicht op elkaar, dat ze samen één grote steenpuist vormen. Dit wordt een karbonkel genoemd. Een ontstoken haarzakje bij een wimper wordt een strontje of gerstekorrel genoemd.

Een steenpuist gaat meestal vanzelf over. Binnen een week breekt de puist vanzelf open en komt de pus eruit. Doordat de druk er dan af is, vermindert de pijn. Je kunt dan op de steenpuist een gaasje met betadine doen om het wondje te ontsmetten. Je huid geneest vervolgens vanzelf.

Als je je ziek voelt of koorts hebt is het verstandig om langs de huisarts te gaan. Verder is behandeling door een arts alleen nodig als je een steenpuist hebt in je oor, in/op je neus, op je bovenlip of als je last hebt van een karbonkel: een groep ontstoken haarzakjes die samen één grote steenpuist vormen.