Galblaasontsteking (Cholesystitis)

90% van de galblaasontsteking ontstaat door een galsteen of meerdere galstenen. De andere oorzaken zijn tumoren (zeldzaam) of littekenweefsel dat zorgt voor blokkade van de galwegen (na bijvoorbeeld een infectie of verwonding).

Een galsteen ontstaat wanneer de verhouding van de bestanddelen van gal niet meer in balans zijn. Een galsteen kan de af- en aanvoer van galvloeistof naar de galblaas afsluiten. Als de steen vast komt te zitten in de galbuis die naar de darm leidt, kan er geen gal meer de darm in komen. Bepaalde stoffen uit de gal komen dan in het bloed terecht. De huid wordt dan gelig (geelzucht), de urine donkerbruin en de ontlasting krijgt een lichte kleur (de gal zorgt voor de donkere kleur van ontlasting).

Een galblaasontsteking kan acuut zijn of chronisch. Een acute ontsteking treedt plotseling en eenmalig op. Wanneer de ontsteking langdurig is of regelmatig terugkomt, spreekt men van een chronische galblaasontsteking. Een acute ontsteking gaat gepaard met de volgende klachten:

• Hoge koorts
• Braken
• Misselijkheid
• Hevige pijn rechts bovenin de buik die kan uitstralen naar je rechterschouder:
  • Bij galstenen zijn dit meestal koliekpijnen, dit zijn pijnen die niet continue aanwezig zijn, maar gaan en komen.
  • Bij koliekpijn kan bewegingsdrang zijn (‘tegen de muren opkruipen van de pijn).
  • De pijn neemt meestal toe na het eten, omdat dan meer gal wordt gevormd.

Bij een chronische galblaasontsteking is in het begin vooral sprake van een hevige, aanhoudende pijn in de rechterbovenbuik. De pijn kan toenemen bij ademhalen. Wanneer op de rechterbovenbuik gedrukt wordt, voel je een scherpe pijn. Bij een chronische galblaasontsteking (cholecystitis) kun je last hebben van de volgende verschijnselen:

• Zeurende pijn in de buik
• Misselijkheid
• Braken
• Koorts
• Een gele huid
• Ontkleurde ontlasting (stopverfkleur)
• Donkere urine

Chronische galblaasontsteking lijkt het risico op galblaaskanker te vergroten. Er lijkt hiernaast een relatie te zijn tussen galstenen en kwaadaardige gezwellen in de galblaas.

Omdat de lever en de galblaas qua ligging en werking nauw met elkaar verbonden zijn, heeft een aandoening van de één vaak een invloed op de werking van de ander. Ook zijn de symptomen bij klachten van de lever ongeveer gelijk aan die bij galblaasklachten.

De eerste behandeling bij chronische galblaasontsteking bestaat uit antibiotica, pijnstillers en bedrust. Helpt dit niet, dat wordt de galblaas operatief verwijderd. Dit kan via een kijkoperatie of een buikoperatie. Door middel van een ERCP kunnen galstenen die in de galwegen zitten verwijderd worden. Hierbij brengt de arts een flexibele slang via de mond, slokdarm, maag en twaalfvingerige darm in de galwegen. Met behulp van een grijpertje worden de galstenen weggehaald.

Behandeling van acute galblaasontsteking

Bij een acute galblaasontsteking kan er pus in de galblaas komen. Dit kan een scheur in de galblaaswand veroorzaken. Hierdoor kan er pus in de buikholte terechtkomen, wat buikvliesontsteking veroorzaakt. Dan is er acuut een operatie nodig. In andere gevallen wordt eerst antibiotica toegediend en kan er binnen circa vier dagen na het ontstaan van de ontsteking alsnog geopereerd worden. De patiënt mag in de tussentijd niets eten.

Om te voorkomen dat galstenen ontstaan wordt een dieet met weinig verzadigd vet en veel vezels aangeraden.

Belangrijke oorzaken voor het ontstaan van galstenen, zijn erfelijke aanleg maar ook voeding. Dat laatste blijkt al uit het feit dat ze vooral voorkomen in de Westerse wereld. Een dieet met veel vet en weinig vezels kan een oorzaak zijn. Gezonde voeding helpt de kans op galstenen te verkleinen. Probeer gezond en vezelrijk te eten, en vermijd frituurvoedsel, rood vlees, en eieren. Groente wordt aangeraden, maar met zuivel kunt u beter maat houden. Zorg in ieder geval voor voldoende vitamine C per dag. Ook knoflook en bittere groenten (lof, andijvie, artisjokken) passen uitstekend in een dieet tegen galstenen.

Het belangrijkste kruidenmiddel dat zou kunnen helpen tegen galstenen, is cholagogum. Dit is een natuurlijke stof die helpt om galstenen op te lossen. Het zit onder andere in salie, paardebloem, rozemarijn en artisjokken. U kunt er twee kopjes thee per dag van drinken. Zwangere vrouwen wordt afgeraden om deze (of andere) kruidenmiddelen te drinken zonder overleg met de huisarts. Thee van duizendguldenkruid zou volgens sommigen ook helpen tegen galstenen.

Ter verlichting van de pijn door galstenen wordt in de aromatherapie aangeraden een extract van de grove den in bad te druppelen (drie druppels). In de acupunctuur zijn ook wel eens kleine successen geboekt bij het oplossen van galstenen in minder ernstige gevallen.