Hartritmestoornis

De oorzaak van een hartritmestoornis kan verschillen per stoornis. Over het algemeen is er iets mis met de geleiding of het ontstaan van de elektrische prikkel, die de sinusknoop doorgeeft. De belangrijkste oorzaken voor het ontstaan van een hartritmestoornis zijn:

• Ouderdom
• Spanning
• Een hartinfarct
• Hartfalen of hartoperatie
• Een te snel werkende schildklier
• Alcohol-, drugs- of koffiegebruik
• Een aangeboren hartafwijking
• Geneesmiddelen

De symptomen bij hartritmestoornissen zijn afhankelijk van het soort stoornis dat je hebt. Welke symptomen specifiek bij een stoornis horen, staan beschreven bij de stoornis zelf. Enkele veel voorkomende symptomen bij een hartritmestoornis zijn:

• Hartkloppingen, hartoverslagen, hartbonzen
• Pijn of druk op de borst en benauwdheid
• Kortademigheid, hyperventilatie
• Angst of gejaagdheid
• Duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd

Een hartritmestoornis hoeft echter niet gepaard te gaan met klachten. Boezemfibrilleren of boezemflutter merk je bijvoorbeeld niet altijd.

Wanneer je symptomen ervaart die op een hartritmestoornis kunnen wijzen, gaat een arts vrijwel altijd over tot onderzoek. Ook wanneer afwijkingen in het hartritme niet langer dan dertig seconden aanhouden is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen. De behandeling verschilt namelijk sterk per stoornis. Het stellen van een specifieke diagnose kan door middel van verschillende onderzoeken.

Elektrocardiografie (ECG)

Tijdens een elektrocardiografie, ofwel ECG, worden de elektrische signalen van je hart gemeten en omgezet in een grafiet. Dit onderzoek wordt ook wel een hartfilmpje genoemd. Een ECG geeft informatie over verschillende eigenschappen van het hart, waaronder:

• Of het hartritme normaal verloopt
• Of het hart een verdikte wand heeft
• Of je een op dat moment een hartinfarct doormaakt of er eerder een hebt gehad
• Of je hart op dat moment voldoende zuurstof krijgt

Een ECG is een momentopname die inclusief voorbereiding niet langer duurt dan tien minuten. Omdat veel hartritmestoornissen maar af en toe optreden, kan een ECG soms niet direct een aandoening uitwijzen. In dat geval is een uitgebreider onderzoek nodig.

Holteronderzoek

Tijdens een Holteronderzoek wordt je hartritme langer gemeten, namelijk tussen de 24 en 72 uur. Je hoeft ondertussen niet in het ziekenhuis te zijn. In het ziekenhuis worden plakkers op je borst bevestigd die je hartritme registreren via een klein kastje dat je bij je draagt. Ondertussen houd je in een dagboek bij wat je op welk moment aan het doen bent, zodat de arts na afloop van het onderzoek ook weet onder welke omstandigheden een eventuele afwijking in het hartritme plaatsvond.

Eventrecorder

Net als een Holteronderzoek kan een onderzoek met een eventrecorder duidelijkheid bieden wanneer klachten af en toe optreden. De eventrecorder is een klein kastje dat je bij je draagt, dat via plakkers aan je borstkast is bevestigd. Wanneer je last krijgt van klachten, druk je op een knop op het kastje. De eventrecorder zal dan een opname maken van het hartritme. Ondertussen schrijf je zelf in een dagboek wat je aan het doen was en wat je voelde toen je op de knop drukte.

Implanteerbare hartritmemonitor

Komen je klachten maar sporadisch voor, maar keren ze wel steeds terug? Wanneer ook tijdens het Holteronderzoek geen afwijkingen plaatsvonden, kan het nodig zijn om het hartritme gedurende lange tijd te meten. Dit kan door middel van een implanteerbare hartritmemonitor, die net onder de huid van je borst wordt geïmplanteerd en daar indien nodig enkele jaren kan blijven zitten.

Niet alle hartritmestoornissen zijn ernstig en behandeling is daarom niet altijd nodig. Je arts kan je informeren over de mogelijke behandelingen en de voor- en nadelen hiervan.

De behandeling van een hartritmestoornis is afhankelijk van de stoornis zelf. Hieronder vind je algemene informatie over behandelingen van een hartritmestoornis. Kijk bij de specifieke hartritmestoornis welke behandeling er precies bij hoort.

Medicijnen bij een hartritmestoornis

Over het algemeen wordt als eerste geprobeerd om de stoornis te verhelpen met medicijnen. In sommige gevallen kun je ook bloedverdunners krijgen omdat een hartritmestoornis kan zorgen voor het ontstaan van bloedpropjes. Deze bloedpropjes zouden een hartinfarct of beroerte kunnen veroorzaken.

Er is niet één specifiek medicijn dat bij elke hartritmestoornis helpt. Daarom is het belangrijk om eerst een gerichte diagnose te stellen voordat medicatie wordt toegediend. Ook de werking per persoon verschilt, dus krijgt niet iedereen met een bepaalde stoornis hetzelfde medicijn.

Behandelingen

Als medicijnen niet werken kun je een pacemaker, implanteerbare cardioverter defibrillator (ICD) of subcutane implanteerbare cardioverter defibrillator (S-ICD) krijgen. Een pacemaker zorgt ervoor dat een te langzaam kloppend hart een hoger ritme aanneemt. Een ICD kan een schok afgeven wanneer het hart te snel of chaotisch samentrekt om zo weer in een normaal ritme te komen. De S-ICD is een ICD-type waarbij de draad niet via een ader in het hart gaat, maar deze net onder de huid ligt (subcutaan). De aderen en het hart blijven hierdoor onaangetast en intact.

Soms ontstaat een hartritmestoornis omdat een klein groepje hartspiercellen niet goed functioneert. Ablatie is een behandeling waarbij dit kleine groepje cellen weggebrand kan worden. Deze behandeling is vrij eenvoudig en de kans op succes is zeer groot. Ablatie wordt echter niet in elk ziekenhuis gedaan, dus het kan zijn dat je doorverwezen wordt.

Bij een hartstilstand, is het belangrijk om zo snel mogelijk te handelen. Wanneer je iemand bewusteloos ziet raken, controleer je eerst of diegene nog ademt en of de borstkas nog op en neer gaat. Is dit niet het geval, dan is reanimatie noodzakelijk. Ook kan het nodig zijn om een elektrische schok toe te dienen: defibrillatie. Een draagbare variant van het apparaat dat dit kan doen, een AED, is op veel locaties beschikbaar. Dit apparaat mag in noodsituaties door iedereen worden gebruikt, dus ook door mensen zonder medische kennis of training. Het is natuurlijk beter als iemand voorkennis heeft, maar tijdens een noodsituatie is het alsnog beter om de AED te gebruiken dan te wachten op de ambulance.

Zie je iemand buiten bewustzijn raken? Laat iemand een ambulance bellen, iemand anders een AED halen en vraag een ander persoon om naast je te komen zitten. Zelf begin je met reanimeren tot de AED er is. De AED bevat twee plakkers die je op de borst van het slachtoffer plakt. Vervolgens meet de AED het hartritme en vertelt het apparaat je wat je moet doen. Er zijn twee mogelijkheden: je moet op een knop drukken zodat de AED een schok toedient of je moet doorgaan met reanimeren tot de ambulance er is.