Hernia abdominalis (Buikwandbreuk)

Wat is hernia abdominalis?

In het kort:

  • Bij een hernia abdominalis (buikwandbreuk) is er sprake van een uitstulping van het buikvlies door een opening of een zwakke plek in de buikwand.
  • Wanneer er veel druk op de buikwandbreuk komt te staan kan een deel van de buikinhoud naar buiten komen.
  • Er zijn verschillende varianten van een buikwandbreuk: een navelbreuk, een bovenbuikbreuk, een liesbreuk of een littekenbreuk.
  • Oorzaken kunnen zijn: veel hoesten, overgewicht of een zwangerschap.
  • Een buikwandbreuk ziet eruit als een zwelling. De grootte is afhankelijk van de hoeveelheid organen die naar buiten stulpen.
  • Over het algemeen is een buikwandbreuk niet gevaarlijk.

Over een buikwandbreuk

Bij een buikwandbreuk – ook wel hernia abdominalis genoemd – is er sprake van een uitstulping van het buikvlies door een zwakke plek of opening in de buikwand. Door deze zwakke plek of opening in de buikwand kan een gedeelte van de buikinhoud naar buiten komen. Door druk in de buik wordt de breuk groter. Er wordt onderscheid gemaakt tussen een paar soorten buikwandbreuken:

  • Navelbreuk (hernia umbillicalis): als de breuk alleen voorkomt rond het gebied van de navel.
  • Bovenbuikbreuk (hernia epigastrica): als er alleen vetweefsel tegen de buikwand aanduwt.
  • Littekenbreuk: als er een litteken in de buikwand ontstaat na een operatie, met een zwakke plek waar de buikinhoud uitpuilt als gevolg.
  • Liesbreuk (hernia inguinalis): als er een breuk ontstaat in de liezen door een uitgerekte buikwand.

Aangeboren factoren of een uitrekking van de buikwand zijn oorzaken van een buikwandbreuk. Vaak zit een buikwandbreuk op een zwakke plek in de buikwand, zoals bij je navel (navelbreuk) of bij een litteken (littekenbreuk). Door een hoge druk in de buikholte rekt de buikwand uit. Oorzaken van het uitrekken van de buikwand zijn:

- Toename in lichaamsgewicht
- Persen (bijvoorbeeld bij obstipatie)
- Veel hoesten
- Zwaar lichamelijk werk (zoals vaak zwaar tillen)
- Zwangerschap

Een buikwandbreuk ziet er over het algemeen uit als een zwelling. Afhankelijk van de hoeveelheid organen die naar buiten stulpen, kan de zwelling groter of kleiner zijn. Als de breuk groot is en er beklemming ontstaat, kan een buikwandbreuk pijn doen of klachten veroorzaken. Zo kan een littekenbreuk zorgen voor rugklachten en kan een navelbreuk pijn veroorzaken.

Over het algemeen is een buikwandbreuk niet gevaarlijk en is er geen operatie nodig. Alleen wanneer de darmen in de uitstulping worden afgekneld of bij regelmatige beklemming van organen is een operatie noodzakelijk.

Operatie buikwandbreuk

Als zich herhaaldelijk pijn of een beklemming voordoet, dan kan de arts beslissen of een operatie nodig is. Een kleine buikwandbreuk kan vaak nog worden gesloten. Vanaf het moment dat het gat te groot is, wordt de buikwand tijdens een operatie verstevigd met een kunststof matje, zodat het gat niet meer open gaat.

Bij overgewicht kun je (verdere) uitrekking van de buikwand voorkomen door af te vallen.

Bij obstipatie kun je zorgen voor een gemakkelijkere ontlasting door bijvoorbeeld meer vezels te eten.
Bij veel hoesten kun je de achterliggende oorzaak Overleg hierover met je huisarts.