Hyperhidrosis plantaris (Zweetvoeten)

Wat zijn zweetvoeten?

We hebben allemaal weleens zweetvoeten, bijvoorbeeld bij warm weer of door (te) warm schoeisel met onvoldoende ventilatie. Sommige mensen hebben meer last van zweetvoeten dan anderen. Overmatig zweten op de voetzolen noemen we ook wel hyperhidrosis plantaris. De vochtige omstandigheden bij hyperhidrosis plantaris vormen een ideaal klimaat voor bacteriën die stinkvoeten veroorzaken.

Symptomen

Bij voortdurende en overmatige zweetproductie van de voeten treden soms verschillende problemen op. Door het vochtige milieu rondom de voetzool krijgen bacteriën en schimmels sneller kans om te groeien en liggen infecties op de loer. De symptomen van zweetvoeten zijn:

• Onaangename geur
• Vochtige voeten
• Voeten die warm aanvoelen
• Branderige voeten
• Bleke voeten
• Rimpelige voeten

De voeten zijn net als de handen ruim voorzien van zweetklieren. De zweetproductie van de voeten wordt geregeld in het centrum van ons zenuwstelsel. Dit gebeurt in het sympathische deel van het autonome zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel is niet/nauwelijks actief tijdens de nachtrust. Daarom heb je ’s nachts nooit last van zweetvoeten.

Het autonome zenuwstelsel zorgt voor het verwijden van vaten. Vaatverwijding treedt alleen op bij hoge temperaturen in het lichaam. Deze vaatverwijding zorgt ervoor dat de lichaamswarmte makkelijker wordt afgegeven aan de omgeving waardoor het lichaam kan afkoelen. Een overmatige zweetafscheiding ontstaat door een hyperfunctie van het autonome zenuwstelsel en heeft ook te maken met de grootte van de zweetklieren. Zweetafscheiding op de voeten wordt door meerdere factoren sterk beïnvloed.
Zweetvoeten gaan vaak gepaard met stinkvoeten. Dat komt omdat de voeten een dikke hoornlaag (bovenste huidlaag) hebben die bestaat uit afgestorven cellen. De afgestorven cellen in combinatie met een vochtige omgeving door bijvoorbeeld zweetvoeten, vormen een ideale voedingsbodem voor schimmels en bacteriën die na verloop van tijd vieze luchtjes kunnen veroorzaken.

Ook de oplopende temperaturen in waterdichte schoenen met warme sokken draagt bij aan de groei van bacteriën. Stinkvoeten worden veroorzaakt door deze bacteriën. Op het moment dat het zweet uit het lichaam komt stinkt het niet, maar de huidbacteriën kunnen bestanddelen uit het zweet omzetten in stinkende geurstoffen.

De diagnose zweetvoeten wordt gesteld op basis van het verhaal van de patiënt en klinische verschijnselen. Aanvullend onderzoek is alleen nodig als er bijkomende klachten zijn die wijzen op een onderliggende aandoening, zoals overmatig zweten (hyperhidrosis), een infectie of suikerziekte.

Heb je erg last van zweetvoeten dan is het belangrijk je voeten regelmatig te wassen met water. Een goede hygiëne is essentieel om vieze luchtjes te voorkomen. Verder kan het dragen van katoenen sokken (dagelijks wisselen) en goed ventilerende schoenen symptomen zoals stinkvoeten verminderen.

Middeltjes tegen zweetvoeten

Bij aanhoudende klachten schrijft een arts een oplossing of medicatie voor die de transpiratieneiging onderdrukt. Dit zijn aluminiumpreparaten die de zweetproductie verminderen. Een andere mogelijkheid is Clonidine. Clonidine is een centraal werkend antihypertensivum dat het afwisselen van vaatvernauwing en vaatverwijding vermindert. Dit middel wordt ingezet tegen opvliegers en overmatig zweten. Tijdens het transpireren verwijden de bloedvaten in de huid. Clonidine zorgt dan voor vaatvernauwing zodat het overmatig zweten ophoudt. Clonidine heeft echter ook bijwerkingen, zoals duizeligheid bij opstaan en een droge mond, die meewegen bij de keuze voor dit middel.

• Gebruik deodorant speciaal voor zweetvoeten, die de overmatige zweetproductie tegengaat. Deze bevatten meestal aluminium.
• Wissel koude en warme voetbaden af, dit stimuleert de bloedtoevoer.
• Raadpleeg een arts, zweetvoeten zijn soms het gevolg van andere aandoeningen.