Hypopigmentatie

Wat is een hypopigmentatie?

Hypopigmentatie is een tekort aan pigment of pigmenthoudende cellenin de huid, waardoor er witte vlekjes op je huid ontstaan. Pigment wordt ook wel melanine genoemd en is een bruine kleurstof die wordt aangemaakt door de pigmentcellen (melanocyten) in je huid. De pigmentproductie neemt toe door zonlicht en beschermt de huid tegen de schadelijke stralen van de zon. Pigment bevindt zich behalve in de huid ook in de haarwortels, ogen en hersenen.

Een hypopigmentatie kan worden veroorzaakt door verschillende (huid)aandoeningen die zich kenmerken door lichtere huidskleur. Voorbeelden van oorzaken zijn:

Vitiligo

Vitiligo is een verworven depigmentatie van de huid waarbij de huidcellen onvoldoende in staat zijn om het aminozuur tyrosine om te zetten in het huidpigment melanine. Genetische factoren kunnen een rol spelen en associatie met andere auto-immuunziekten is mogelijk. Sommige onderzoekers denken dat het een auto-immuunziekte is waarbij de pigmentcellen worden vernietigd.

Pityriasis versicolor

Pityriasis versicolor is een gistinfectie van de huid, waarbij de werking van de pigmentcellen gedeeltelijk geblokkeerd worden.

Pityriasis alba

De oorzaak van pityriasis alba is onbekend. Er wordt gedacht dat deze vorm van hypopigmentatie een soort (lichte vorm van) eczeem is.

Albinisme

Albinisme is een aangeboren, erfelijke aandoening waarbij je huid, haar en/of ogen heel weinig tot geen pigment bevatten.

Hypomelanose van Ito

Hypomelanose van Ito is een zeldzame, aangeboren aandoening. Waarschijnlijk is de aandoening erfelijk.

Lepra

Lepra is een besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door de leprabacil Mycobacterium leprae. Besmetting kan optreden onder anderen via de luchtwegen (door ademhalen, hoesten en niezen) of via de huid.

Het belangrijkste symptoom van hypopigmentatie is het witte vlekje op je huid. Doordat hypopigmentatie door verschillende aandoeningen kan worden veroorzaakt, kan hypopigmentatie gepaard gaan met verschillende aandoeningspecifieke symptomen en kenmerken:

Vitiligo

Vitiligo is een huidziekte waarbij pigmentcellen missen in de onderste laag van de opperhuid. Je krijgt last van witte pigmentvlekken. Deze scherp begrensde plekken hebben verschillende vormen en grootte.

Pityriasis versicolor

Pityriasis versicolor komt vooral voor op de hals, borst en rug. Het gaat om kleine verkleurde vlekjes die er lichter uitzien op een gebruinde huid.

Pityriasis alba

Pityriasis alba wordt gekenmerkt door fijn schilferende, witte, ronde vlekjes. Het komt vooral voor op het gezicht. De vlekjes komen vooral voor in de zomer. Soms krijg je lichte jeuk.

Albinisme

Bij albinisme maakt je lichaam helemaal geen pigment meer aan. Je hebt een extreem bleke huid, met meestal blauwe of roze ogen met rode pupillen en wit haar. Daarnaast kun je last krijgen van allerlei oogklachten, zoals:

  • Verminderd gezichtsvermogen
  • Onderontwikkelde gele vlek
  • Lui oog
  • Scheelzien
  • Pijn bij fel licht (fotofobie)
  • Bepaalde onwillekeurige oogbewegingen (nystagmus)

Hypomelanose van Ito

Bij hypomelanose van Ito krijg je witte pigmentvlekken over je hele lichaam. Daarnaast kun je last krijgen van bijvoorbeeld:

  • Scheelzien
  • Bijziendheid
  • Overmatige lichaamsbeharing
  • Epilepsie
  • Ontwikkelingsachterstand
  • Scoliose
  • Ook de zenuwen, haar, tanden, wervelkolom, spieren, handen en voeten kunnen aangetast worden

Lepra

Bij de milde variant van lepra (Tuberculoide lepra) beperken de symptomen zich tot de huid en perifere zenuwen. De huidafwijkingen bestaan uit een of enkele vlekken waar het pigment uit weg is of plakken die scherp begrensd en overgevoelig zijn, met vaak een rode of opgeworpen rand. Vaak zijn er geen huidorganen (zweetklieren of haarfollikels), waardoor de huid droog is en kaal. Er kan afname van gevoel in de huid en spierzwakte ontstaan door asymmetrische vergroting van één of enkele kleine zenuwtakjes.

Bij de ernstige variant (lepromateuze lepra) is er een symmetrische verdeling van huidknobbels, verheven plakken of willekeurige niet scherp begrensde verspreiding in de diepere huid. In het gezicht kan een ‘leeuwengezicht’ ontstaan. Later in het ziektebeloop kunnen de wenkbrauwen en oogwimpers verdwijnen. Ook is er symmetrische uitval van de kleine zenuwen van de ledematen. Ook het bovenste deel van de luchtwegstelsel, voorste oogkamer en de testis kunnen in het ziekteproces betrokken raken.

De behandeling van hypopigmentatie is afhankelijk van de achterliggende aandoening. Als je last hebt van witte pigmentvlekken op de huid moet dus eerst de oorzaak gevonden worden. Vaak kan dit aan de hand van de symptomen. Aangezien hypopigmentatie in zeer zeldzame gevallen ook door kanker kan worden veroorzaakt, is het verstandig eerst uw arts te raadplegen.

Vitiligo

Vitiligo kan behandeld worden met UVB smalspectrum belichting. Hierbij wordt licht met een golflengte van 311 nanometer gebruikt. Ook kan psoraleen worden toegediend, een stof die de huid gevoeliger maakt voor UVA licht. De pigmentvlekken kunnen ook behandeld worden met crèmes met corticosteroïden. Bij beperkte vormen van vitiligo kunnen huidtransplantaties uitgevoerd worden. Bij heel ernstige vormen kan de resterende huid gebleekt worden, waardoor deze weer egaal van kleur wordt. Meestal wordt hierbij een crème met hydrochinon of een speciale pigmentlaser gebruikt.

Al deze therapieën hebben helaas geen garantie op succes.

Pityriasis versicolor

Meestal verdwijnen de vlekjes bij pityriasis versicolor vanzelf na drie tot vier maanden. Wanneer je veel last hebt van (terugkerende) pityriasis versicolor kan je arts anti-gistpillen voorschrijven. Heb je maar een paar plekjes, dan kun je ze behandelen met een shampoo die seleniumsulfide bevat. Smeer dit op de plekjes en laat dit tijdens het slapen intrekken. Ook kan een imidazolcrème gebruikt worden.

Pityriasis alba

Pityriasis alba geneest meestal vanzelf. Een vette crème kan de schilfering verminderen. Soms wordt een anti-eczeem crème voorgeschreven. In ernstige gevallen kan de behandeling bestaan uit lichttherapie of een zonnebankkuur in combinatie met een crème met corticosteroïden.

Albinisme

Er bestaat geen behandeling voor albinisme. De symptomen kunnen wel verlicht worden. Hiernaast moet de huid en de ogen altijd goed beschermd worden tegen de zon, met zonnebrandcrème, huid bedekkende kleding, hoofddeksel en zonnebrillen.

Hypomelanose van Ito

Bij hypomelanose van Ito kunnen alleen de verschijnselen behandeld worden. Er is nog geen behandeling mogelijk.

Lepra

Lepra is goed te behandelen met een antibiotica cocktail (Multiple Drug Therapy). Afhankelijk van het soort lepra moet dit zes tot twaalf maanden gebruikt worden. Er moet zo snel mogelijk begonnen worden met de behandeling, omdat er anders onherstelbare beschadigingen kunnen ontstaan.