Jumpers knee (springersknie)

Wat is een jumpers knee?

Een jumpers knee of springersknie is een aandoening waarbij de knieschijfpees is geïrriteerd. De knieschijfpees is de pees die de knieschijf met het scheenbeen verbindt. Een jumpers knee komt met name voor bij sporten met een sprongbelasting, zoals volleybal en basketbal, maar kan ook bij andere sporten voorkomen. Vooral veel jonge sporters (tussen de 15 en 35 jaar) krijgen de blessure. Een jumpers knee kan ontstaan doordat je de knie overbelast, te korte bovenbeenspieren hebt of de trainingsbelasting te snel opbouwt. Er ontstaan dan minuscule peesscheurtjes in de knieschijf. Dit veroorzaakt een ontstekingsreactie met pijn rond de onderkant van de knieschijf.

 

 

 

Een jumpers knee wordt veroorzaakt door overbelasting van de knie. Overbelasting ontstaat door:

  • Belasting van de knie met te moeilijke en zware oefeningen
  • Te veel herhaling van bepaalde bewegingen
  • Diep doorzakken bij een sprong of landing
  • Onvoldoende kracht en coördinatie in de bovenbeenspieren
  • Afwijkende stand van het been, de knie, knieschijf of voet
  • Afwijking in de knie door te snelle groei
  • Te korte bovenbeenspieren door te snelle groei

Door overbelasting van de knie ontstaan er minuscule scheurtjes in de knieschijfpees. Normaal gesproken herstelt het lichaam deze scheurtjes zelf, maar door voortdurende belasting lukt dit onvoldoende. Er ontstaat irritatie van het peesweefsel, wat uiteindelijk leidt tot een verminderde peeskwaliteit. Dit veroorzaakt pijn bij aanvang van het sporten of na afloop daarvan.

Een jumpers knee kenmerkt zich door pijn rond de onderkant van de knieschijf. De meest voorkomende symptomen van een jumpers knee zijn:

  • Pijn aan de onderkant van de knieschijf. De pijn ontstaat met name bij hardlopen of springen.
  • Drukpijn en verdikking van de pees. Wanneer je op de pees drukt, voelt dit pijnlijk aan.

De pijn ontstaat met name tijdens of na het sporten. Je kunt de symptomen indelen in vier stadia van pijn:

  • Pijn bij warming-up
  • Pijn tijdens hele inspanning
  • Pijn na de inspanning
  • Pijn een dag na de inspanning en bij dagelijkse activiteiten

Veel sporters met een jumpers knee hebben last van stijfheid en/of pijn bij het opwarmen (startpijn). Vaak verminderen de klachten tijdens/na de warming-up, doordat de doorbloeding hoger is geworden. Door het afkoelen van de spieren na het sporten, kan de pijn terugkeren. Wanneer je een jumpers knee niet behandelt, kan de blessure verergeren: de pijn is dan continu aanwezig, ook tijdens rust.

De dokter of fysiotherapeut stelt de diagnose jumpers knee door middel van lichamelijk onderzoek. Vaak moet je oefeningen doen waarbij je het been strekt en weerstand biedt. Ook voelt de arts aan de onderkant van de knieschijf. Bij een jumpers knee is de pees soms verdikt en voelt drukken pijnlijk aan. Daarnaast bekijkt hij de stand van de knieschijf, de coördinatie en beweeglijkheid van je knie- en enkelgewricht en de hoeveelheid kracht die je hebt. Soms beoordeelt de arts je schoeisel of zooltjes. Sommige schoenen dempen bepaalde (sport)bewegingen niet voldoende, waardoor pijn kan ontstaan. Meestal is lichamelijk onderzoek voldoende om de diagnose te stellen. Wanneer de arts twijfelt, is er soms aanvullend onderzoek nodig in de vorm van een echo-onderzoek of röntgenfoto van de knie.

Heb je klachten die duiden op een jumpers knee? Om verergering van de klachten te voorkomen is het belangrijk dat je een jumpers knee op tijd behandelt. Ga na of de oorzaak kan liggen in schoeisel, trainingsmethodiek of de trainingshoeveelheid. Het aanpassen van de trainingsbelasting kan de klachten verminderen. Probeer de intensiteit, duur en frequentie te verminderen, zonder dat de spierkracht te veel afneemt. Volledige rust maakt de knie extra vatbaar voor nieuwe blessures. Zorg daarom dat je een juiste balans vindt tussen rust en belasting, zonder de knie te forceren. Een (sport)fysiotherapeut kan je hierover adviseren. Zwemmen is vaak een goed alternatief voor je uithoudingsvermogen en de belastbaarheid van de pezen en spieren. In het algemeen gaan de klachten vanzelf over.

Oefeningen

De behandeling van een jumpers knee kan in de vorm van oefen- of fysiotherapie. Een specialist helpt je bij het opstellen van een behandelplan. Samen ga je op zoek naar de juiste belastbaarheid van de knie. Je krijgt advies over zooltjes, braces en aanpassing van schoeisel. Ook krijg je oefeningen om de bovenbeenspieren te rekken en versterken. Excentrische oefeningen staan centraal bij het behandelen van een jumpers knee. Deze oefeningen verbeteren de kwaliteit van de pees en zorgen voor een toename van de treksterkte.

De meeste sporters reageren goed op oefentherapie. Het is belangrijk dat je de aanbevolen oefeningen herhaaldelijk en consequent uitvoert. Meestal treedt er dan binnen een aantal weken verbetering op.

Medicijnen jumpers knee

In het algemeen wordt een jumpers knee niet met medicijnen behandeld. Soms schrijft een arts medicijnen voor om de pijnklachten te verminderen. Voorbeelden zijn ibuprofen, paracetamol of NSAID. Dit zijn medicijnen met een pijnstillende werking. Lees voor het gebruik altijd de bijsluiter of raadpleeg een arts.

Operatie jumpers knee

Wanneer oefentherapie onvoldoende helpt of de klachten chronisch aanwezig zijn, kun je een operatie overwegen. Een operatie wordt gezien als laatste ‘redmiddel’. Tijdens de operatie verwijdert de arts onder plaatselijke verdoving het beschadigde peesweefsel. Soms maakt de arts kleine sneden aan de zijkanten van de pees, dit neemt de druk van het middelste gedeelte weg. Na de operatie is een intensief revalidatieprogramma nodig om de spieren te versterken en het herstel te bevorderen. Er is overigens geen garantie dat de klachten na de operatie volledig en definitief verdwenen zijn.