Kataplexie (Spierverslapping)

Wat is kataplexie?

Bij kataplexie (spierverslapping) treedt bij helder bewustzijn een kortdurende en voorbijgaande verslapping op van de skeletspieren. Daardoor kan men deze spieren even niet meer gebruiken om te bewegen.

Bij de meeste patiënten beperken aanvallen van kataplexie zich tot bepaalde spiergroepen. Dit noemen we ‘partiële aanvallen’. Een partiële aanval betreft hetzij de nek en/of het gezicht, hetzij de benen. Bij een aanval in de nek- en/of gelaatspieren valt het hoofd voorover en kan het spreken onmogelijk zijn. Een aanval in de beenspieren zorgt dat iemand als het ware door de knieën zakt.

De duur van de aanvallen is meestal slechts enkele seconden tot minder dan 1 minuut.

Kataplexie komt bijna uitsluitend voor bij narcolepsie, een chronische neurologische aandoening waarvan de oorzaak onbekend is. Een kataplectische aanval treedt in meer dan 90% van de gevallen op naar aanleiding van een heftige emotie. De meest uitlokkende factor is lachen maar ook woede of plots opschrikken kunnen een aanleiding zijn. Iemand kan plots opschrikken van een (hard) geluid of bijvoorbeeld een onverwachte ontmoeting. Ook inspanning tijdens het sporten kunnen een kataplectische aanval uitlokken.