Wat zijn kolieken?
In het kort:
- Kolieken zijn krampen van het gladde spierweefsel in organen, zoals de maag of darm.
- Kolieken komen voor bij volwassenen en kinderen.
- Bekende symptomen zijn hevige pijn en een opgeblazen gevoel.
- De oorzaken kunnen lichamelijk en psychisch zijn.
- Warme kompressen kunnen de pijn bij kolieken verlichten.
Over kolieken
Kolieken zijn krampen (ook wel spasmen genoemd) van het gladde spierweefsel van de wand van je holle organen zoals je slokdarm, maag, darmen, galwegen en galblaas, urinewegen en urineblaas. Zowel volwassenen als kinderen kunnen last hebben van kolieken. Bij volwassenen duidt koliek vaak op nier- of galstenen, maar darmkolieken komen ook voor. Kinderen kunnen vooral in de eerste vier levensmaanden kolieken hebben. Kinderen tussen de vier en twaalf zijn ook gevoelig voor kolieken, vooral meisjes.
Darmkolieken
Steeds terugkerende pijnlijke darmkrampen worden darmkolieken genoemd.
Symptomen
Als je darmkolieken hebt, heb je last van pijnaanvallen in je bovenbuik of in de buurt van de navel. Andere symptomen zijn het gevoel van spanning in je buik (weke buik) en een opgeblazen gevoel.
Als een baby een darmkoliek heeft, dan huilt deze aan één stuk door, meestal rond dezelfde tijd. De beentjes worden tegen de buik getrokken en de baby lijkt veel pijn te hebben. Door zo veel te huilen krijgt de baby lucht binnen, waardoor het probleem kan verergeren en de buik kan opzwellen.
Een kind kan soms onverklaarbare buikpijnen hebben. Vaak komt dit door opgekropte spanningen. Het kind heeft dan moeite om angstige maar ook prettige gebeurtenissen te verwerken. Symptomen die hierbij komen kijken zijn:
- Bleek zien
- Klamme handen en voeten
- Nervositeit
- Veeleisend naar zichzelf
Als je naast darmkrampen ook last hebt van overgeven en diarree is het meestal geen koliek. Dan is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.
Niersteen- en Galsteenkolieken
Als je niersteenkolieken hebt, heb je last van hevige pijn in je flank en heb je de drang om te bewegen en kun je niet stil liggen. Bij een galsteenkoliek heb je ook de drang om te bewegen, maar zit de pijn meer rechts in je bovenbuik.
Oorzaken van niersteen- en galsteenkolieken
Lichamelijk
Een koliek wordt veroorzaakt door samentrekkingen van de dikke darm, een allergie voor iets in de voeding (bij baby’s: flesvoeding of een allergie voor iets in de voeding van de moeder) of door het binnenkrijgen van teveel lucht. Een koliek heeft niets te maken met ongezonde of gezonde voeding.
Psychisch
Bij kinderen tussen de vier en twaalf is de oorzaak vaak psychisch. Ze hebben dan moeite om gebeurtenissen goed te verwerken en deze opgekropte spanningen uiten zich in de vorm van buikpijn. Deze psychische belasting is ook bij veel volwassenen de boosdoener.
Andere oorzaak buikpijn
Buikpijn of maagklachten kunnen ook een andere oorzaak hebben zoals blindedarmontsteking, een spastische darm of het prikkelbare darm syndroom. Daarom is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts als de buikpijn na een week niet over is. Die kan deze andere oorzaken dan uitsluiten. Je huisarts zal vragen stellen om erachter te komen of er sprake is van psychische belasting. Bij ernstige psychische problemen kan je huisarts je helpen en eventueel gespecialiseerde hulp aanraden.
Behandeling
De behandeling van kolieken is afhankelijk van de oorzaak. In het geval van galstenen of nierstenen kunnen deze operatief verwijderd worden. Bij buikpijn bij kinderen kan het helpen als je de buik masseert met warme handen. Ook kunnen vochtige, warme buikkompressen de pijn verlichten. Bij volwassenen gelden dezelfde tips. Bij hevigere pijn kunnen pijnstillers worden genomen. Soms kan een arts medicijnen voorschrijven, zoals spasmolytica (mebeverine) die de spanning in de gladde spiercellen van het maagdarmkanaal kan verminderen. Er is echter geen bewijs voor de werking van mebeverine bij het prikkelbare darm syndroom.