Kramp

Wat is kramp?

In het kort:

  • Het onwillekeurig samentrekken van alle vezels in spieren wordt ook wel kramp of spierkramp genoemd.
  • Kramp ontstaat meestal tijdens of na een inspanning, wanneer een spier overbelast of uitgeput is.
  • Kramp kan ook ontstaan door een verkeerde houding, te strakke kleding of bepaalde tekorten.
  • Sommige mensen worden ‘s nachts wakker van kramp, dit noem je nachtelijke spierkramp.
  • Neem contact op met je huisarts als je vaak last hebt van kramp. Afhankelijk van de oorzaak zijn er verschillende behandelmogelijkheden.

Over kramp

Kramp, of spierkramp, is het plotseling onwillekeurig samentrekken van alle vezels van spieren. Meestal gebeurt dit tijdens of na een inspanning. Normaal gesproken is er maar een deel van de spiervezels dat zich samentrekt. De andere spiervezels hebben dan rust. Bij kramp wordt het rusten en samentrekken te snel afgewisseld tussen de spiervezels, zodat een spier lang aangespannen kan blijven.

Kramp komt vooral voor in je voeten en benen, bijvoorbeeld kramp in je kuit of in je bovenbeen. Je kunt ook kramp krijgen in je buik, armen of handen of in elke andere spier in je lichaam.

Verder kun je ook op andere plekken kramp krijgen, bijvoorbeeld kramp in je middenrif. Dat zijn de steken die je soms voelt tijden het hardlopen. Dit komt meestal doordat je middenrif niet genoeg zuurstof krijgt. Ook kun je kramp in je middenrif krijgen door maagzuur.

Sommige mensen worden ’s nachts wakker van kramp in hun benen of andere ledematen. Als je dit vaak gebeurt, spreek je van nachtelijke spierkramp.

Kramp ontstaat als je zenuwen die de spieren aansturen en ervoor zorgen dat je spieren aanspannen verkeerd reageren. Ze geven te veel signalen door waardoor te veel spiervezels samentrekken.

Het is niet helemaal duidelijk waardoor je kramp krijgt. Het kan komen doordat je de spier overbelast of uitput, bijvoorbeeld door sporten. Door sporten kan ook je vochtbalans veranderen, doordat je veel zweet. Als je veel vocht verliest, verandert de elektrolytenbalans. Elektrolyten zijn stofjes in je spieren die helpen bij het doorgeven van signalen van de zenuwen en die zorgen voor de samentrekking van de spier. Als de balans van deze elektrolyten is verstoord, kun je ook last van kramp krijgen.

Kramp kan ook ontstaan doordat de bloedtoevoer naar de spier wordt afgesloten door een verkeerde zithouding of te strakke kleren. Je spier krijgt dan niet genoeg zuurstof. Je kunt ook kramp krijgen als je te weinig glucose in je spier hebt.

Als je kramp hebt, dan is je spier aangespannen en voelt hard aan. Kramp is zeer pijnlijk.

Kramp kan op verschillende manieren behandeld worden. Het eerste wat je kunt doen is ervoor zorgen dat je spiervezels weer teruggaan in hun normale patroon van rust en aanspannen. Hiervoor kun je het beste de verkrampte spier proberen op te rekken. Hierdoor maak je de spier langer. Het is belangrijk dat je niet veert tijdens het rekken en ook mag je niet een ruk aan een verkrampte spier geven. Er kan dan een spierscheur ontstaan.

Verder kan een massage ook helpen tegen kramp. Door een massage wordt de doorbloeding in de spier verbeterd.

Als je vaak last van kramp hebt, kun je langs de huisarts gaan. Die kan misschien bepalen waardoor de kramp ontstaat en er wat aan doen. De arts kan bloed laten prikken en kan zo bepalen of de kramp ontstaat door een tekort aan bepaalde stoffen. Als dat het geval is, krijg je voedingssupplementen voorgeschreven, vaak magnesiumtabletten.

Om kramp tijdens of na het sporten te voorkomen kun je de volgende tips opvolgen:

  • Doe een uitgebreide warming-up om je spieren warm te maken.
  • Zorg dat je voldoende vocht, zouten en mineralen tot je neemt tijdens een langdurige inspanning.
  • Draag geen strakke, knellende kleding.
  • Doe niet meer tijdens het sporten dan je lichaam aankan.
  • Doe een goede cooling-down waarbij je je activiteiten langzaam vermindert.

Nachtelijke kramp in de benen kun je voorkomen door je spieren goed te ontspannen voor het slapen gaan. Hiervoor kun je bijvoorbeeld de volgende oefening doen: span je beenspieren een paar seconden stevig aan en laat dan weer helemaal los. Herhaal dit een paar keer. Een glas warme melk voor het slapen gaan werkt ook ontspannend. Verder helpt het soms om het voeteneind van je bed wat hoger te zetten en eventueel wisselbaden (koud-warm) kunnen helpen. Als je toch kramp krijgt kun je de spier masseren en proberen te ontspannen. Je kuitspieren kun je ontspannen door je tenen naar je toe te trekken.