Lichen sclerosus

Wat is lichen sclerosus?

Lichen sclerosus is een zeldzame, chronische huidziekte die voornamelijk voorkomt bij vrouwen van middelbare leeftijd (tussen de 50 en 65 jaar) of juist prepuberale vrouwen. Lichen sclerosus kenmerkt zich door het verlies van elasticiteit in de huid. De huid voelt strak aan en wordt wit.

Lichen sclerosus komt meestal voor op de huid rond de geslachtsdelen, maar het kan ook op andere lichaamsdelen ontstaan. Bij vrouwen ontwikkelt lichen sclerosus zich vaak bij de anus en de vulva (het buitenste gedeelte van de vagina). Bij mannen zit lichen sclerosus doorgaans op de eikel, penis en/of rondom de anus.

Lichen sclerosus wordt ook wel lichen sclerosus et atrophicans genoemd. Lichen sclerosus moet niet verward worden met lichen planus of lichen planopilaris, een aandoening van de haarzakjes op de hoofdhuid.

De precieze oorzaak van lichen sclerosus is (nog) onbekend. Tot op heden zijn de volgende oorzaken van lichen sclerosus bekend:

• Een auto-immuunziekte. Het immuunsysteem, die doorgaans ziektes bestrijdt, breekt gezonde lichaamseigen cellen af
• Hormonale veranderingen. Lichen planus eindigt of vermindert bij jonge meiden meestal na hun puberteit en begint bij oudere vrouwen vaak rond de menopauze
• Eerdere infecties aan de vulva, anus, penis of eikel
Lichen sclerosus is niet besmettelijk.

Lichen sclerosus bij vrouwen
Klachten bij vrouwen en mannen met lichen sclerosus kunnen van elkaar verschillen. Symptomen die voorkomen bij vrouwen, voornamelijk rondom de schaamlippen en anus, zijn:

• Jeuk
• Witte, glanzende plekken
• Huid voelt strak aan
• Pijn
• Littekens
• Ingang van de vagina kan krapper worden
• Kloofjes
• Pijn bij het vrijen

Lichen sclerosus bij mannen
Symptomen die voorkomen bij mannen, voornamelijk rond de penis en eikel, zijn:
• Jeuk
• Pijn wanneer de penis stijf wordt
• Witte, glanzende plekken
• Littekens
• Huid voelt strak aan
• Kloofjes

Lichen sclerosus bij kinderen
Symptomen bij kinderen met lichen sclerosus zijn:

• Jeuk en/of branderig gevoel
• Pijn bij het plassen en poepen
• Wondjes
• Vocht uit de vagina
• Een afwijking aan de voorhuid van de penis
• De voorhuid kan krapper worden

Een huisarts kan met het blote oog zien of je last hebt van lichen sclerosus. De definitieve diagnose wordt gesteld met een biopt.

De behandeling van lichen sclerosus verschilt, maar meestal bestaat de behandeling uit een corticosteroïdzalf (hormoonzalf). Lichen sclerosus bij kinderen verdwijnt meestal spontaan rond de puberteit.

Therapie van lichen sclerosus bij vrouwen:

• Corticosteroïdenzalf. Deze zalf vermindert jeuk en pijn direct en verkleint de kans op verklevingen en vergroeiingen.
• Als de toegang tot de vagina bijna gesloten is, dan kan het nodig zijn om deze operatief te openen.

Therapie van lichen sclerosus bij mannen:

• Corticosteroïdenzalf. Deze zalf vermindert de jeuk en pijn.
• Indien de voorhuid al zo vernauwd is dat dit problemen oplevert is een besnijdenis een mogelijke oplossing.

Indien lichen sclerosus zich op andere plekken op het lichaam voordoet is het moeilijker te behandelen. Door het aanbrengen van een vette zalf voelt de huid minder strak aan. Bij volwassen vrouwen geneest de ziekte meestal niet vanzelf. Zij moeten de corticosteroïdzalf dan levenslang gebruiken. In zeldzame gevallen leidt de ziekte tot een bepaalde vorm van huidkanker. Heb je lichen sclerosus? Laat je dan regelmatig controleren door een arts of specialist.