Menstruatiepijn (Dysmenorroe)

Menstruatiepijn begint soms al voor je menstruatie. Dan kun je binnen een paar dagen de menstruatie zelf verwachten. Ook kan de pijn duiden op endometriose. Bij deze aandoening ontstaat er niet alleen baarmoederslijmvlies in je baarmoeder, maar ook in of rond andere organen. Tijdens de menstruatie probeert je lichaam ook dit slijmvlies af te stoten, maar omdat het niet via de vagina je lichaam uit kan blijft het slijmvlies in je lichaam. Dit kan voor veel pijn voor en tijdens de menstruatie zorgen. Als endometriose te lang onbehandeld blijft kan de pijn chronisch worden.

Het is vrij normaal om menstruatiepijn te hebben vlak voor of tijdens je menstruatie, maar wat nou als je zwanger bent? Het is vrij normaal om bloed te verliezen tijdens je zwangerschap. Dat betekent niet dat je ongesteld bent. Je kunt nooit tegelijkertijd zwanger en ongesteld zijn. Bloedverlies bij zwangerschap kan bijvoorbeeld gebeuren tijdens de innesteling.

Ook buikpijn is geen typische zwangerschapsklacht. Toch kan het voorkomen. Dit is echter nooit menstruatiepijn, omdat je tijdens de zwangerschap niet menstrueert. De krampen die je voelt kunnen worden veroorzaakt door de innesteling, verstopping of de groei van je baarmoeder. Gaat de buikpijn wél gepaard met bloedverlies? Dan is het verstandig om naar je arts te gaan. Soms kan er namelijk sprake zijn van een miskraam.

De meest voorkomende vorm van dysmenorroe, namelijk primaire dysmenorroe, heeft geen aanwijsbare oorzaak. Secundaire dysmenorroe daarentegen heeft wél altijd een duidelijke oorzaak. De menstruatiepijn bij deze aandoening kan veroorzaakt worden door onder andere:

• Endometriose
• Adenomyose (endometriose in glad spierweefsel)
• Vleesbomen (myomen)
• Bekkenpijnsyndroom
• Bekkeninfectie
• Een vernauwde baarmoederhals (cervixtenose), veroorzaakt door bijvoorbeeld:
• De verwijdering van een poliep
• Baarmoederhalskanker
• Een behandeling van een vroeg stadium van een andere vorm van kanker

Soms kan de buikpijn die je door een andere aandoening hebt, bijvoorbeeld bij een eileiderontsteking, verergeren tijdens de menstruatie.

Vaak heb je bij dysmenorroe vlak vóór en tijdens de menstruatie last van pijn in je onderbuik of van hevige buikkrampen. Soms kun je ook last hebben van pijn in je onderrug of in je benen. De menstruatiepijn bereikt binnen 24 uur een piek en is meestal binnen een paar dagen over. Naast buikpijn kunnen er ook andere symptomen optreden. Niet elke vrouw heeft last van al deze symptomen. Voorbeelden van symptomen die je bij dysmenorroe kunt ervaren zijn:

• Misselijkheid
• Overgeven
• Diarree
• Obstipatie
• Vaak moeten plassen
• Een opgezette buik
• Veel zweten
• Hoofdpijn
• Prikkelbaarheid voorafgaand aan de menstruatie
• Nervositeit
• Depressie

Wanneer een arts vermoedt dat er sprake is van secundaire dysmenorroe kan hij of zij ervoor kiezen om een lichamelijk onderzoek uit te voeren om de oorzaak op te sporen. Tijdens een hysteroscopie kan de arts de binnenkant van de baarmoeder bekijken. De buikholte wordt onderzocht door middel van een laparoscopie.

Sommige oorzaken van dysmenorroe worden onderzocht in het ziekenhuis. Dit gebeurt bijvoorbeeld door een curettage wordt een stukje baarmoederslijmvlies wordt weggehaald voor onderzoek. Dit onderzoek kan inzicht bieden in de oorzaak van de menstruatiepijn. Een curettage wordt vaak in het ziekenhuis uitgevoerd, soms onder algehele narcose. Ook kan de arts röntgenfoto’s maken van de baarmoeder en de eileiders. Dit wordt gedaan in het ziekenhuis of op de poli radiologie.

Als er geen duidelijke oorzaak voor de dysmenorroe wordt gevonden is een medische behandeling in principe niet mogelijk. Wel zijn er allerlei zelfzorgmiddelen op de markt die de menstruatiepijn kunnen verlichten. Soms worden deze pijnstillers preventief ingenomen om de klachten te voorkomen of verminderen. Het kan ook helpen om een warme kruik op de plaats van de pijn te leggen.

Anticonceptiepil

Vrouwen die gebruik maken van een anticonceptiepil kunnen minder last hebben van dysmenorroe. De anticonceptiepil onderdrukt de eisprong. Zonder ovulatie blijft de productie van prostaglandinen (de stofjes die pijnklachten kunnen veroorzaken) laag. Ook het bloedverlies tijdens de menstruatie is vaak lager bij vrouwen die gebruik maken van de pil.

Operaties

Wanneer er uit een lichamelijk onderzoek een aandoening naar voren komt die de menstruatiepijn kan veroorzaken, wordt deze aandoening indien mogelijk behandeld. Vleesbomen en wildgroei van weefsels door endometriose worden operatief verwijderd. Als de klachten worden veroorzaakt door een vernauwd baarmoederhalskanaal wordt dit operatief verwijd, al verlicht deze ingreep de pijn vaak maar tijdelijk.

Hebben behandelingen geen effect en heb je veel last van de menstruatiepijn? Dan kunnen de zenuwen van je baarmoeder tijdens een operatie worden doorgesneden. Bij deze ingreep loop je echter het risico dat andere organen in het bekken worden beschadigd.