Miskraam

Wat is een miskraam?

Een miskraam is het verliezen van een ongeboren kind tijdens de zwangerschap. Er is sprake van een vroege miskraam als de miskraam plaatsvindt in de eerste twee tot vier maanden. Bij ten minste één op de tien zwangerschappen is hier sprake van. Als de miskraam of doodgeboorte na vier maanden plaatsvindt maar voordat de levensvatbare periode is aangebroken, spreken we over een late miskraam.

Een miskraam is een zeer ingrijpende gebeurtenis. Van de blijheid van in verwachting zijn word je ineens ondergedompeld in het verlies van een ongeboren kind. Niet iedereen kan begrijpen hoeveel pijn hiermee gepaard kan gaan. Als je kind overlijdt, dan is het belangrijk om te rouwen om het verlies.

Als je eenmaal een miskraam hebt gehad, dan betekent dit niet automatisch dat je meer miskramen zult krijgen. Bij een volgende zwangerschap heb je opnieuw de kans op een miskraam, maar de zwangerschap kan ook normaal verlopen. Overigens neemt de kans op miskraam wel toe naarmate je ouder wordt.

De oorzaak van een miskraam is vrijwel altijd een probleem in de aanleg van de vrucht. De vrucht is niet in orde en wordt dus op een natuurlijke manier uit het lichaam verwijderd. Na een gezonde bevruchting groeien zowel de vruchtzak als het embryo. In het geval van een miskraam, is de vruchtzak vaak probleemloos ontstaan, maar is het embryo niet ontwikkeld.

Een miskraam met zekerheid voorkomen is niet mogelijk. Om de kans daarop zo klein mogelijk te houden kun je het volgende doen:

  • Gezond en gevarieerd eten
  • Geen overmatig alchoholgebruik
  • Niet roken
  • Geen medicijnen slikken zonder overleg met je (huis)arts

Voor de miskraam nemen de zwangerschapsverschijnselen vaak af. Je hebt dan bijvoorbeeld geen last meer van symptomen van zwangerschap, zoals gespannen borsten of ochtendmisselijkheid. Een ander kenmerk van een miskraam is dat er vaak sprake is van vaginaal bloedverlies. Dit kan gepaard gaan met pijn die vergelijkbaar is met menstruatiepijn. Toch is er niet altijd sprake van een miskraam als je een bloeding en buikpijn hebt. Dit kan ook voorkomen bij een gezonde zwangerschap. Bloedverlies kan eventueel ook wijzen op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Als er een vermoeden is van een miskraam, dan kan de arts of verloskundige onderzoek doen. De arts kan bijvoorbeeld een onderzoek doen naar de baarmoedermond. Ook een inwendig onderzoek behoort tot de mogelijkheden. Met behulp van een echo wordt gekeken naar de baarmoeder en de vrucht. Hierbij wordt gekeken of het hartje nog klopt of niet.

Als eenmaal is vastgesteld dat er sprake is van een aanlegstoornis, dan kan er nog niet behandeld worden. Er bestaat namelijk geen behandeling om het levenloze of onderontwikkelde vruchtje gezond te maken. Er zijn drie manieren waarop de miskraam plaats kan vinden:

  • Spontaan
  • Door middel van curettage
  • Opwekken met medicijnen
  • Spontaan

Je kunt rustig afwachten tot je lichaam spontaan een miskraam geeft. Het wachten kan enkele uren tot enkele weken duren na het eerste bloedverlies. De miskraam kan vervolgens volledig verlopen, waarna je buikpijn verdwijnt, of de miskraam is onvolledig, waarna een ingreep alsnog nodig is.

Curettage

Je kunt kiezen voor een ingreep waarbij de gynaecoloog de placenta en het embryo verwijdert. Dit kan de arts doen met behulp van een dun slangetje waarmee de baarmoeder leeggezogen wordt, of met een soort lepeltje waarmee hij de baarmoederholte schoonmaakt. De ingreep duurt maar 5 tot 10 minuten en is meestal een dagbehandeling, dit betekent dat je dezelfde dag nog naar huis mag. Vaak wordt gebruik gemaakt van een narcose, maar in sommige ziekenhuizen is het ook mogelijk dat je alleen een combinatie van rustgevende middelen en plaatselijke verdoving krijgt. De kans op complicaties is klein. De behandeling heeft geen gevolgen voor een volgende zwangerschap.

Opwekken met medicijnen

Een miskraam kun je opwekken met de medicijnen Misoprostol of Cytotec. Deze medicijnen zorgen ervoor dat je baarmoeder hevig samentrekt, waarna in 90% van de gevallen een miskraam zal optreden. Ook het middel Mifegyn kan gebruikt worden om een miskraam op te wekken. Het blokkeert namelijk de hormonen die nodig zijn om de zwangerschap in je baarmoeder te houden. Het voordeel van deze methode is dat de miskraam in de eigen omgeving kan worden doorgemaakt. Een nadeel is echter dat de kans bestaat je alsnog een curettage nodig hebt, als je veel bloed verliest of de miskraam niet volledig is doorgezet.

Na een miskraam of curettage is het mogelijk dat er nog lichamelijke klachten zijn. Bij sommige klachten is het belangrijk om de arts weer in te schakelen:

  • Hevig bloedverlies
  • Aanhoudende klachten
  • Koorts
  • Ongerustheid

Behalve lichamelijke genezing, is ook emotioneel herstel belangrijk na een miskraam. Het lichamelijke herstel gaat meestal vlot. Als het bloedverlies is verdwenen, kan er weer geslachtsgemeenschap plaatsvinden en kan je ook weer zwanger worden. Emotioneel herstel kan lastiger zijn. Je kunt gevoelens hebben van ongeloof, verdriet en boosheid. Iedere persoon gaat op haar eigen manier om met een miskraam. De omgeving kan van grote invloed zijn op het emotionele herstel. Goedbedoeld kunnen er opmerkingen gemaakt worden die het emotionele herstel niet versnellen. Het kan daarom fijn zijn om contact te zoeken met lotgenoten. Die weten precies waar je doorheen gaat.