Open wondjes aan vingers en tenen (Digitale ulcera)

Wat zijn open wondjes aan vingers en tenen?

Open wondjes aan vingers en tenen (digitale ulcera) zijn pijnlijke, hardnekkige wondjes. Deze wondjes kunnen gemakkelijk ontstoken raken. Open wondjes aan je vingers en tenen zijn een verschijnsel van sclerodermie, een chronische auto-immuunziekte. Ongeveer 30 tot 60% van de mensen met sclerodermie heeft last van deze wondjes.

Oorzaken

De oorzaak van open wondjes aan vingers en tenen is sclerodermie. Bij deze auto-immuunziekte is het afweersysteem ontregeld, waardoor gezond weefsel, in dit geval collageen, beschadigd raakt en wordt vervangen door stug littekenweefsel. Hierdoor verharden weefsels, waardoor afwijkingen en vervormingen ontstaan. Dit gebeurt niet alleen in de huid, maar ook bloedvaten en organen kunnen worden aangetast.

Wanneer de kleine bloedvaten van je handen en/ of voeten verharden, kan hier niet meer genoeg bloed met voedingsstoffen en zuurstof naartoe. Hierdoor raakt het weefsel gemakkelijker beschadigd. Daarnaast vertraagt dit de genezing. Hierdoor kunnen er hardnekkige ontstekingen ontstaan.

Symptomen

Wondjes aan vingers en tenen beginnen vaak met pijn, soms in combinatie met oedeem (zwelling). Vervolgens krijg je last van zeer pijnlijke zweertjes op je vinger en/of tenen. Deze zweertjes kunnen gemakkelijk ontstoken raken. De open wondjes blijven langdurig aanwezig en keren daarnaast vaak terug.

Door de pijn worden eenvoudige, alledaagse bezigheden bemoeilijkt. Door de pijnlijke vingertoppen  kun je bijvoorbeeld last krijgen bij het dichtknopen van je kleding en bij schrijven.  En bij het dragen van de dichte schoenen kunnen de zwerende tenen pijnlijk zijn.

Behandeling

De behandeling van open wondjes aan vingers en tenen bestaat uit het verminderen van de klachten en het voorkomen van verergering. Dit komt doordat de oorzaak van deze wondjes, sclerodermie, niet kan worden genezen.

Een podotherapeut past drukontlastende technieken toe zodat je schoenen kunt blijven dragen. Om de pijn te bestrijden kunnen pijnstillers gebruikt worden. Bij de behandeling van de ontsteking kan antibiotica worden voorgeschreven. Er zijn ook medicijnen die de vaten verwijden en hiermee de genezing bevorderen, zoals calcium antagonisten, ACE-remmers en prostacyclines. Ook kan bosentan worden voorgeschreven. Dit middel gaat de bloedvatvernauwing tegen. Naast deze medicijnen is een goede wondverzorging erg belangrijk om gangreen te voorkomen. Als gangreen optreedt, kan amputatie nodig zijn.

Wat kun je zelf doen?

Om verergering van open wondjes aan vingers en tenen te voorkomen, is het belangrijk zelf een aantal maatregelen te nemen. Stop met roken en vermijd stress. Dit zijn factoren die slecht zijn voor de doorbloeding van je vinger en tenen, waardoor de klachten verergeren.

Daarnaast is het belangrijk om temperatuurwisselingen te voorkomen en je voeten en handen warm te houden. Gebruik geen bloedvatvernauwende producten, zoals bepaalde medicijnen (neusspray) en cafeïne-houdende drankjes. Droog je handen goed af na het wassen en vermijd beschadigingen van je huid.