Osteochondritis dissecans

Wat is osteochondritis dissecans?

Osteochondritis dissecans is een zeldzame aandoening aan het kraakbeen en het ondergelegen gewricht. Bij osteochondritis dissecans sterft het kraakbeen en het ondergelegen stuk bot af waardoor het scheurt of afbrokkelt. De kleine, losgelaten stukjes kraakbeen kunnen daarna los in het gewricht gaan liggen. Dit belemmert de beweging van het gewricht en veroorzaakt pijn. Het losgeraakte stuk kraakbeen veroorzaakt soms ook een ontstekingsreactie.

Osteochondritis dissecans kan voorkomen in alle gewrichten, maar ontstaat meestal in het knie-, heup- of ellebooggewricht. Vaak zie je dat osteochondritis dissecans in beide gewrichten voorkomt. Je krijgt bijvoorbeeld eerst klachten aan de rechterknie en daarna ook aan de linkerknie. Osteochondritis dissecans komt voornamelijk voor bij kinderen in de puberteit, maar ook bij jongere kinderen. De gewrichtsaandoening komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.

Osteochondritis dissecans kun je onderverdelen in vier verschillende stadia:

  • Stadium 1: het aangetaste stuk kraakbeen nog omgeven door gezond weefsel
  • Stadium 2: het aangetaste stuk kraakbeen is gedeeltelijk losgelaten van het bot
  • Stadium 3: het aangetaste stuk kraakbeen is in zijn geheel afgestorven, het zit alleen nog op zijn plek
  • Stadium 4: het aangetaste stuk kraakbeen is losgelaten en zweeft in het gewricht

Oorzaken

Oorzaak van osteochondritis dissecans is een lokale doorbloedingsstoornis. De precieze oorzaak van de slechte doorbloeding is vaak onbekend. Volgens sommige artsen speelt belasting of zeer intensief sporten een rol. Ook het maken van verkeerde bewegingen waardoor er frictie in het gewricht ontstaat, is een mogelijke oorzaak. Osteochondritis dissecans komt vaker voor bij tieners. Vermoedelijk bestaat er een verband met een snel groeien in combinatie met veel sporten.

Symptomen

Symptomen van osteochondritis dissecans zijn:

  • (Vage) pijnklachten
  • Ontstoken en mogelijk dik en warm aanvoelend gewricht
  • Bewegen wordt moeilijker

De pijn bij osteochondritis dissecans hangt af van het stadium waarin de aandoening zich bevindt. Indien het aangetaste stuk kraakbeen nog vast zit aan het bot, veroorzaakt het meestal vage pijnklachten. In stadium 3 en 4 verergeren deze pijnklachten en ontstaat soms een ontstekingsreactie.

Diagnose

De diagnose osteochondritis dissecans stel je met een röntgenfoto. Daarna volgt een MRI-scan van het gewricht om te bepalen in welk stadium de aandoening zich bevindt en hoe groot het (losgeraakte) stuk kraakbeen is.

Behandeling

De behandeling van osteochondritis dissecans hangt af van de uitslag van de MRI-scan, de leeftijd van de patiënt en hoeveelheid last de patiënt ervaart. Bij hele jonge kinderen is het advies doorgaans om tijdelijk te stoppen met sporten en het gewricht op een andere manier te belasten. Meestal volstaat een periode van drie maanden om het fragment terug te laten groeien.

Als na een periode van rust geen herstel optreedt of als osteochondritis dissecans zich al in later stadium bevindt, dan is een operatie nodig. Meestal volstaat een kijkoperatie. Tijdens een kijkoperatie kiest de arts om het stuk kraakbeen te fixeren, het fragment op te boren zodat de doorbloeding weer opgang komt of om het stuk kraakbeen in zijn geheel te verwijderen.