Ovariumcarcinoom (Eierstokkanker)

Wat is ovariumcarcinoom?

Eierstokkanker is kanker die ontstaat in je eierstokken. De eierstokken zijn twee orgaantjes aan het uiteinde van je eileiders die vastzitten aan je baarmoeder, die zorgen voor de productie van eicellen.

Als je gezond bent, maakt je lichaam voortdurend nieuwe cellen aan. Zo kun je groeien en worden beschadigde en verouderde cellen vervangen. Normaal gesproken regelt je lichaam wanneer cellen moeten delen en wanneer niet. Maar soms gaat dit mis en gaan cellen zich ongeremd delen. Dan ontstaat er een gezwel of een tumor. Deze kan goedaardig of kwaadaardig zijn. Een voorbeeld van een goedaardige tumor is een wrat. Wanneer een tumor kwaadaardig is, spreek je van kanker.

Kenmerken:

  • Ze dringen omliggende weefsels en organen binnen
  • Ze verspreiden zich door het lichaam, dit heet uitzaaien
  • Ook op de eierstokken komen goedaardige en kwaadaardige gezwellen voor. Een cyste (met vocht gevulde holte) is een voorbeeld van een goedaardig gezwel. Bij eierstokkanker heb je een kwaadaardig gezwel op één of beide eierstokken.
  • Verschillende soorten eierstoktumoren
  • Er zijn verschillende soorten eierstoktumoren, afhankelijk van het deel van de eierstok waaruit ze ontstaan. Eierstokken zijn namelijk opgebouwd uit meerdere weefsellagen. Globaal worden de volgende drie eierstoktumoren onderscheiden:
  • Epithiale eierstoktumor: De meest voorkomende vorm (80 tot 90%) ontstaat uit de buitenste laag cellen van de eierstok.
  • Gonadale stromaceltumer: Deze eierstoktumor ontstaat uit de laag weefsel waar de eicellen zich bevinden.

Wat eierstokkanker veroorzaakt is niet zeker. Bij het ontstaan van eierstokkanker spelen hormonen waarschijnlijk de belangrijkste rol. Het komt bijvoorbeeld vaker voor bij vrouwen die weinig of geen kinderen hebben gekregen. Ook vrouwen die laat in de overgang zijn gekomen maken meer kans op deze ziekte. Verder zijn er aanwijzingen dat het gebruik van de pil het risico op eierstokkanker verkleint. Tot slot speelt erfelijkheid in 5% tot 10% een rol bij het ontstaan van eierstokkanker. Soms gaat een erfelijke vorm van deze kanker gepaard met borstkanker.

Eierstokkanker kan op alle leeftijden voorkomen, maar het ontstaat meestal bij vrouwen ouder dan 50 jaar.

De symptomen van eierstokkanker openbaren zich meestal pas laat. De tumor heeft in de buik namelijk veel ruimte om te groeien, dus er zullen niet snel andere structuren bekneld raken. Pas in een later stadium, wanneer de tumor groter wordt of als zich vocht ophoopt, kun je last krijgen van verschillende vage klachten en symptomen:

  • Een opgeblazen gevoel in je buik
  • Misselijkheid
  • Vermoeidheid
  • Verstopping
  • Vaker dan normaal moeten plassen
  • Vage buikpijn
  • Een opgezette buik
  • Gewichtsverlies
  • Onregelmatig bloeden

Heel zelden gebeurt het dat je eierstokken kunnen gaan draaien waardoor je acute pijn hebt.

Er zijn twee vormen van behandeling tegen eierstokkanker mogelijk:

  • Operatie
  • Chemotherapie

Bestraling wordt bijna nooit gedaan bij eierstokkanker.

Bij een operatie worden meestal de baarmoeder, de eierstokken en het grote inwendige vetschort verwijderd. Als er sprake is van een een minder kwaadaardige soort kanker die in een vroeg stadium is vastgesteld, kunnen baarmoeder en één eierstok mogelijk gespaard blijven. Dit is belangrijk als je nog kinderen wilt krijgen. Als de ziekte zich in de hele buikholte heeft verspreid, wordt ook daar tumorweefsel verwijderd. Veel vrouwen krijgen na de operatie chemotherapie. Dit is een behandeling met celdodende of celdelingremmende medicijnen.

Het is heel moeilijk om bij kanker vast te stellen wanneer je echt genezen bent, daarom wordt meestal gesproken van overleving. Als je behandeld wordt wanneer de ziekte nog in een vroeg stadium is, bestaat er een grote kans op overleving. 5 jaar na de behandeling zijn gemiddeld 85% van de vrouwen nog in leven. Maar als de kanker pas in een later stadium ontdekt en behandeld wordt, is dat percentage veel lager. Dit komt omdat er dan uitzaaiingen van de kwaadaardige cellen in andere delen van je lichaam zijn. Na behandeling van eierstokkanker in een verder gevorderd stadium is 35% van de vrouwen na 5 jaar nog in leven. Maar als het verwijderen van alle uitzaaiingen geslaagd is, dan is het overlevingspercentage met 60 tot 70% weer een stuk hoger.

Het is moeilijk om algemene cijfers zoals deze om te zetten naar je eigen situatie. Het is daarom belangrijk om met je eigen arts te bespreken wat de verwachting voor jou is.