Pigmentvlekken

Ouderdomsvlekken

Ouderdomsvlekken (lentigo) komen veel voor. De meeste mensen vanaf middelbare leeftijd hebben wel een of meer van die bruinige vlekjes op de huid. Deze pigmentvlekjes ontstaan vooral op plekken waarmee je veel in de zon komt, zoals je handruggen en je gezicht. Ouderdomsvlekken worden ook wel zonnevlekken of levervlekken genoemd.

Ouderdomsvlekken zijn bijna altijd goedaardig, behandeling gebeurt vooral omdat men het niet mooi vindt. Soms wordt een ouderdomsvlek kwaadaardig (huidkanker), in dat geval is behandeling noodzakelijk. De vlek is dan niet meer egaal van kleur, maar grillig gepigmenteerd. Ga naar de huisarts als een vlekje verandert van grootte of kleur of wanneer het klachten geeft.

Purpura senilis

Een aandoening die wel eens wordt verward met ouderdomsvlekken is purpura senilis. Dit zijn ook donkere vlekjes die vooral voorkomen bij oudere mensen, maar worden niet veroorzaakt door een teveel aan pigment. Het zijn kleine bloeduitstortingen die ontstaan doordat de huid minder elastisch wordt met het ouder worden.

Zwangerschapsmasker

Een andere vorm van overmatige pigmentvorming is het zwangerschapsmasker (melasma of chloasma). Wanneer je een zwangerschapsmasker hebt krijg je donkere vlekken in je gezicht en soms in je nek. Bij donkere vrouwen zijn ze vaak juist wat lichter van kleur dan de omliggende huid. De vlekken komen vooral voor tijdens de zwangerschap, vandaar de benaming. Ze worden veroorzaakt door zwangerschapshormonen. De vlekken zijn onschuldig en verdwijnen meestal weer geleidelijk na de bevalling.

Als je het eenmaal een zwangerschapsmasker gehad hebt, heb je een grotere kans om er bij een volgende zwangerschap weer last van te krijgen. Ook is de kans groter om er bij het gebruik van de pil weer een te ontwikkelen.

Andere pigmentstoornissen

Een teveel aan pigment in de huid kan ook nog voorkomen bij:

• De ziekte van Addison, dat is een hormoonaandoening van de bijnieren.
• Hemosiderose, dat is een ziekte waarbij je lichaam te veel ijzer vasthoudt.
• Gebruik van de anticonceptiepil (als je gevoelig bent voor het effect van de hormonen die erin zitten). Als je de pil gebruikt kun je een zwangerschapsmaker krijgen. Gebruik een goede crème met bescherming tegen UV-straling.

Er bestaan ook aandoeningen waarbij je in plaats van teveel, juist te weinig pigment hebt (depigmentatie). Vitiligo is daarvan een voorbeeld, daarbij zijn er lichte vlekken in de huid. Als het lichaam helemaal geen pigment kan aanmaken, spreekt men van albinisme.

Je kunt beter niet wachten tot er pigmentvlekken zijn ontstaan, maar al vroeg aandacht besteden aan de gezondheid van je huid. Zonneschade wordt namelijk in de huid ‘opgeslagen’. In je jeugd opgelopen schade kan op latere leeftijd problemen geven.

Er bestaan speciale cosmetische crèmes waarvan de vlekken minder opvallend kunnen worden. Crèmes met het bestanddeel hydrochinon bleken je huid, maar je moet hier voorzichtig mee omgaan. Je huid kan er overgevoelig voor zijn of te heftig reageren waardoor de huid te veel bleekt. Deze middelen mogen daarom alleen door een arts worden voorgeschreven.

Tegenwoordig bestaat er ook Ph-neutrale pigmentcrème die wel vrij verkrijgbaar is bij apotheek en drogist.

Tot slot is er de mogelijkheid om je pigmentvlekken te laten verwijderen door middel van een cosmetische ingreep: een laserbehandeling. Hiermee wordt het beste resultaat bereikt bij de ouderdomsvlekken.

Het ontstaan van pigmentvlekken als je ouder wordt of tijdens een zwangerschap is deels erfelijk bepaald. Daar kun je dus niets aan doen. Maar je kunt wel proberen erger te voorkomen. De behandeling van pigmentvlekken begint daarom bij bescherming van je huid tegen de inwerking van UV-straling.

Als je de zon in gaat en je gebruikt een zonnebrandcrème moet je niet vergeten om ook je handen en gezicht in te smeren. Gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor en draag bijvoorbeeld een pet of hoed als je in de volle zon komt.

Ga als je een zwangerschapsmasker hebt niet onnodig in de zon. Bescherm je gezicht met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor tot een maand of drie na je zwangerschap.

Als je al pigmentvlekken hebt en je vindt ze storend, dan kun je ze met make-up camoufleren zodat ze minder opvallen.