Pityriasis rosea

Wat is pityriasis rosea?

Pityriasis rosea is een onschuldige ziekte van de huid. Pityriasis betekent 'schilferende huidaandoening' en rosea duidt op de roze-rode kleur. Pityriasis rosea is dus een huidziekte waarbij schilferende roze-rode plekjes op de huid ontstaan. Pityriasis rosea komt relatief vaak voor, met name bij adolescenten en jongvolwassenen en vaker bij vrouwen dan bij mannen. De huidaandoening is niet besmettelijk.

Er bestaan naast pityriasis rosea nog allerlei andere schilferende huidaandoeningen die net even verschillen in oorzaak, uiterlijk en behandeling. Voorbeelden hiervan zijn pityriasis alba (veroorzaakt door een gist) en pityriasis vesicolor (veroorzaakt door een schimmel). Tevens moet pityriasis rosea niet verward worden met de algemeen voorkomende huidziekte rosacea, ook wel rosacea acne genoemd. Rosacea is een huidaandoening die rode plekken op het gezicht geeft en in het ernstigste geval overgaat in rhinophyma. Deze ziekte heeft feitelijk niks gemeen met pityriasis rosea.

Het is nog niet bekend waar pityriasis rosea precies door wordt veroorzaakt. Over het algemeen wordt aangenomen dat er virusinfectie aan ten grondslag ligt, maar ook dat is nog niet met zekerheid vastgesteld. Pityriasis rosea wordt vaak voorafgegaan door een lichte griep of verkoudheid. De aandoening wordt daarom ook wel huidgriep genoemd.

Bij pityriasis rosea ontstaat eerst de zogenaamde moederplek (plaque mère of herald patch) ergens op het lichaam, meestal op de romp of de rug. Deze moederplek is zo'n 2 tot 5 cm groot, roze-rood van kleur en heeft een schilferende rand. Vaak is de rand van de plek wat donkerder dan het midden. Qua uiterlijk vertoont de aandoening enige overeenkomsten met de huidziekte psoriasis, maar pityriasis rosea heeft een veel onschuldiger beloop.

In de loop van enkele dagen na het ontstaan van de moederplek, verschijnt er een groot aantal soortgelijke schilferende plekjes over de romp en rug en het bovenste deel van de armen. De plekken zijn vaak ovaal van vorm en lijken met de natuurlijke huidlijnen mee te groeien waardoor er met name op de rug een denneboom-achtig patroon ontstaat. Deze huidaandoening kan flinke jeuk geven maar is verder onschuldig. De ziekte geneest vanzelf, meestal binnen 5 tot 10 weken, zonder littekens achter te laten. De meeste mensen zijn dan immuun geworden en krijgen de aandoening dus niet opnieuw.

Pityriasis rosea geneest vanzelf, meestal binnen 5 tot 10 weken, zonder littekens achter te laten. Een behandeling is dus niet nodig en ook niet echt beschikbaar. Eventueel kan jeuk worden bestreden met behulp van een milde corticosteroïdcrème of een mentholgel. Bij ernstige jeuk kan soms lichttherapie worden ingezet waarbij UV-B straling wordt toegediend om de jeuk te verlichten.