1. Startpagina SZF
  2. Gezondheidsencyclopedie
  3. P
  4. Plasangst (Paruresis)

Plasangst (Paruresis)

Wat is plasangst?

Plasangst is een sociale fobie of angststoornis waarbij je niet meer durft te plassen in bepaalde omstandigheden. In het Engels wordt het ook wel “shy bladder syndrome” genoemd. Ongeveer 15% van de mannen en 7% van de vrouwen heeft moeite om in bepaalde omstandigheden te plassen. Hierbij kun je denken aan het plassen op een openbaar toilet. Bij een klein deel (1%) van deze mensen neemt de angst zulke ernstige vormen aan, dat je kunt spreken van echte plasangst of paruresis. Sommige patiënten durven de deur niet meer uit of zelfs niet meer te plassen als ze weten dat er iemand aanwezig is.

 

 

 

De oorzaak van plasangst is psychologisch. Fysiek ben je prima in staat te plassen. De directe oorzaak van plasangst is niet bekend en verschilt vermoedelijk per persoon.

Mannen hebben vaker last van angst om te plassen dan vrouwen. Er bestaat een hypothese rond plasangst bij mannen. Mannelijke zoogdieren bakenen hun terrein af met urine. Plasangst bij mannen zou veroorzaakt kunnen worden doordat ze onbewust bang zijn om het territorium van anderen binnen te dringen. De plasangst zou een evolutionair overblijfsel zijn van de angst hier een gevecht over aan te gaan.

Als je last hebt van plasangst durf je onder bepaalde omstandigheden niet te plassen. Vaak hebben mensen met plasangst de angst dat ze de volgende keer in zo’n zelfde situatie weer niet kunnen plassen. Dit is een symptoom dat je vaak ziet bij sociale fobieën, namelijk de angst om te falen: faalangst.

Als je plasangst hebt, vermijd je vaak alle toiletten behalve die bij je thuis. Sommige mensen proberen zoveel mogelijk te urineren wanneer ze nog thuis zijn, om te voorkomen dat ze onderweg moeten plassen. Ook kan het zijn dat je probeert zo min mogelijk te drinken als je niet thuis bent, om maar te voorkomen dat je naar het toilet moet.

Vaak schamen patiënten met plasangst zich en durven ze geen arts te raadplegen. Dit weerhoudt ze van de kans op behandeling. Paruresis is namelijk prima te behandelen met therapie.

Een gedragstherapeut kan samen met je zoeken naar de oorzaak van je plasangst. Via therapie kan de oorzaak aangepakt worden en de angst verminderen. Dit kan gedaan worden door systematische desensitisatie, waarbij je stap-voor-stap wordt blootgesteld aan de veroorzaker van je angst.

In sommige gevallen kan je je plasangst zelf verhelpen door aan te leren in het bijzijn van anderen te plassen. Dit kan je doen door aan andere dingen te denken tijden het urineren. Maak bijvoorbeeld een rekenoefening tijdens het plassen, om je aandacht te verplaatsen. Andere tips om van je plasangst af te komen zijn:

  • Het gebruik van een toiletcabine in plaats van een urinoir (voor mannen)
  • Iemand in vertrouwen te nemen en vertellen over je plasangst
  • Veel blijven oefenen en volhouden om naar (rustige) en schone openbare toiletten te gaan, helpt je uiteindelijk over je angst heen