Het ruggenmerg vormt een onderdeel van het centrale zenuwstelsel en bevindt zich in het wervelkanaal. Zenuwbanen lopen vanuit de hersenstam richting het staartbeen. Zenuwen voor beweging en gevoel (het zogeheten perifere zenuwstelsel) ontspringen vanuit het ruggenmerg en lopen van daaruit door het gehele lichaam.
Bij beschadiging van het ruggenmerg bestaat de kans op zenuwletsel. Delen van het lichaam die gelegen zijn onder de plaats van de beschadiging kunnen worden aangetast. Zo'n beschadiging kan slechts tijdelijk zijn, maar leidt soms tot blijvende invaliditeit.
Beweging en gevoel raken verstoord of zijn soms geheel afwezig, in dat laatste geval ontstaat verlamming. Een ernstige vorm van beschadiging is een dwarslaesie, die veroorzaakt kan worden door een ernstig ongeval. Afhankelijk van de plaats in het ruggenmerg waar de beschadiging optreedt, ontstaat verlamming van benen, romp of zelfs het gehele lichaam.