Wat is scotopsie?
Scotopsie of Mouches volantes worden ook wel zwevers genoemd, of in het Engels floaters. Het zijn troebelingen in het glasachtig lichaam van het oog, door indikking en klontering van het glasvocht of eiwitneerslag (bijvoorbeeld bloedresten). Hierdoor worden de lichtstralen, die in het oog vallen, verstoord en zie je vlekken in je gezichtsveld.
Oorzaken
Mouches volantes kunnen meerdere oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak is veroudering. Het glasvocht bevat dunne collageenvezels die zorgen voor elasticiteit en stevigheid. Als je ouder wordt, neemt de elasticiteit van de vezels af en verandert de structuur van het glasvocht. Het glasvocht wordt dikker, veroorzaakt door de afbraak van collageen. Dit veroorzaakt glasvochttroebelingen. Bijzienden hebben hier meer aanleg voor. Bij toenemende ouderdom wordt ook de hoeveelheid glasvocht minder. Dit kan leiden tot een glasvochtcollaps. Hierbij laat het glasvocht los van het netvlies. Ook hierbij ontstaat vertroebeling van het glasvocht, wat grote ringen in het gezichtsveld kan veroorzaken.
Hiernaast kunnen verschillende complicaties ontstaan door een glasvochtcollaps. Een onschuldige complicatie is prikkeling van het netvlies, waarbij er slechts tijdelijk lichtflitsen waarneembaar zijn en het gezichtsvermogen niet afneemt. Een ernstigere complicatie kan ontstaan wanneer er een scheurtje in het netvlies ontstaat met als gevolg een kleine bloeding. Het gaatje dat ontstaan is, kan leiden tot netvliesloslating en permanente blindheid. Hoewel mouches volantes dus over het algemeen onschuldig zijn, wordt bij het plotseling optreden van lichtflitsen, in verband met het risico op netvliesloslating, aangeraden direct een arts te raadplegen.
Een andere oorzaak van mouches volantes is suikerziekte. Dit kan bloed in het glasvocht geven, wat je kunt waarnemen als plotselinge glasvochttroebelingen. Ook oogtrauma kan op deze manier mouches volantes veroorzaken.
Symptomen
Mouches volantes zijn zichtbaar als zwevende zwarte draadjes, vliegjes of spinnetjes, die vooral zichtbaar zijn tegen een heldere achtergrond zoals een blauwe lucht. Ze zitten op een vaste plek in het gezichtsveld, ze bewegen mee als je je hoofd of ogen beweegt en bewegen vaak nog na bij het stilhouden van de ogen.
Mouches volantes kunnen verergeren bij vermoeidheid en stress. Gun je ogen (en jezelf) dus voldoende rust wanneer je er meer last van krijgt.
Behandeling
Mouches volantes is een onschuldig verschijnsel en behoeft meestal geen behandeling, tenzij je er heel veel last van hebt. Mouchas volantes zullen meestal niet verdwijnen, maar na verloop van tijd wen je aan de vlekjes.
Wanneer je last krijgt van meer troebelingen, eventueel in combinatie met lichtflitsen is controle door een oogarts nodig. Een behandeling die dan overwogen kan worden tegen mouches volantes is vitrectomie. Dit is een glasvochtoperatie waarbij de ooggelei met de troebelingen worden verwijderd met een speciaal zuig- en knipmachientje, de vitrectoom. Het glasvocht wordt vervangen door een speciale vloeistof of gas.
Daarnaast kan laserbehandeling ingezet worden tegen mouches volantes. Hierbij worden de troebelingen verdampt door de laser. Of een laserbehandeling succesvol kan worden toegepast, is sterk afhankelijk van de grootte en de oorzaak van de mouches volantes.