Slijmbeursontsteking heup (bursa trochanterica)

Wat is een slijmbeursontsteking in de heup?

In het kort:

  • Een slijmbeurs in de heup is het ‘kussentje’ tussen de pees en het botpunt aan de buitenkant van het bovenbeen. Als dit kussentje geïrriteerd of ontstoken is, noemen we dit een slijmbeursontsteking.
  • De oorzaak is meestal overbelasting van de heup, bijvoorbeeld door langdurige inspanning.
  • Slijmbeursontsteking in de heup is dan ook een veel voorkomende hardloopblessure.
  • (Hevige) pijn en ontstekingsverschijnselen (roodheid, zwelling en warmte) van de heup zijn veelvoorkomende klachten.
  • Rust is belangrijk zodat het lichaam zelf kan herstellen.
  • Tegen de pijn kan (ontstekingsremmende) medicatie voorgeschreven worden.

Over slijmbeursontsteking heup

Een slijmbeursontsteking in de heup is een veel voorkomende hardloopblessure, maar ook bij niet-sporters komt een slijmbeursontsteking in de heup voor. Deze aandoening gaat vaak gepaard met hevige pijnen afgewisseld met periodes van minder pijn. In sommige gevallen is de heup gezwollen, rood en warm.

De slijmbeurs

Het heupgewricht is een kogelgewricht en vormt een verbinding tussen het bekken en het dijbeen. Het gewricht bestaat uit een kogel en een kom. Om het gewricht heen liggen allerlei pezen die de gewrichten verbinden aan de spieren. Ter hoogte van het grote botpunt aan de buitenkant van het bovenbeen ter hoogte van de heup, loopt een lang peesblad. Om directe wrijving tussen die pees en het botpunt te voorkomen, zit daartussen een soort kussentje. Dit kussentje is een slijmbeurs. Als dit kussentje geïrriteerd of ontstoken is, dan noemen we dit een slijmbeursontsteking. In de heup zitten twee slijmbeursen: de bursa trochanterica en de bursa iliopsoas. De bursa trochanterica is de slijmbeurs die doorgaans de meeste problemen geeft.

Er zijn verschillende oorzaken voor een slijmbeursontsteking in de heup. Meestal ligt de oorzaak bij overbelasting, bijvoorbeeld door langdurige inspanning (denk aan hardlopen of vaak dezelfde beweging maken voor je werk) waarbij de heup flink wat klappen op moet vangen. Ook bij letsel dat ontstaan is door een ongeluk of door een harde val, kan het heupgewricht beschadigen waardoor de slijmbeurs geïrriteerd raakt en gaat ontsteken. Langdurig liggen op de heup (bij een hard of slecht matras) is soms ook de oorzaak van een slijmbeursontsteking.

Een slijmbeursontsteking herken je aan de volgende symptomen:

  • Pijn in de heup
  • Ontstekingsverschijnselen van de heup

Pijn in de heup

Een slijmbeursontsteking van de heup gaat vaak gepaard met (hevige) pijnen in of aan de zijkant van de heup. Soms straalt deze pijn door naar de buitenkant van het gehele bovenbeen. Stralingspijn in het been komt doordat de spier die tegen de slijmbeurs aanligt ook geïrriteerd of beschadigd is. De pijn is dan constant aanwezig maar verergert wanneer er druk op de spier komt of bij inspanning. Bewegingen die pijn kunnen uitlokken zijn:

  • Liggen op de aangedane zijde
  • Lopen
  • Traplopen
  • Liggen op de gezonde zijde
  • Naar binnen leggen van het aangedane been.

Deze bewegingspijn zorgt er soms voor dat je bewegingsvrijheid wordt beperkt.

Ontstekingsverschijnselen

Naast verminderde bewegingsvrijheid en pijn zijn er soms ontstekingsverschijnselen waarneembaar. De huid dichtbij het heupgewricht is dan rood, gezwollen en voelt warm aan.

Als je bij de arts komt voor heupklachten, stelt de arts eerst een aantal vragen omtrent de pijnklachten. Komen de antwoorden op deze vragen overeen met de symptomen van een slijmbeursontsteking aan de heup, dan verricht hij een lichamelijk onderzoek. Soms verricht de arts aanvullend onderzoek door het maken van een echo of MRI-scan van de heup. Een slijmbeursontsteking is niet altijd goed te zien op een echo of via een MRI-scan, maar dit wordt vaak gedaan om andere aandoeningen uit te sluiten.

Er is helaas geen simpele behandeling die een slijmbeursontsteking in de heup verhelpt. Je lichaam moet het aangedane weefsel zelf herstellen en daarbij is het belangrijk dat je het gewricht rust gunt. Een kanttekening is dat je de heup (waar mogelijk) wel blijft gebruiken om zo stijfheid te voorkomen. Probeer niks te forceren. Ook herstelt de heup sneller als je niet op de aangedane zijde ligt.

Medicatie en injecties met corticosteroïden

Tegen de pijn kan pijnmedicatie ingezet worden. In sommige gevallen schrijft de arts ontstekingsremmende medicatie voor. Soms is de pijn zo hevig dat deze zelfs met pijnmedicatie niet onderdrukt kan worden. In dat geval beslist de arts soms om een injectie met corticosteroïden te zetten. Dit is een zeer sterk ontstekingsremmend middel dat direct in het gewricht wordt gespoten en voor directe verlichting van de pijn zorgt. Een corticosteroïdinjectie veroorzaakt soms wel vervelende bijwerkingen, overleg daarom altijd eerst goed met je arts of de injectie echt noodzakelijk is.

Oefeningen

In een later stadium van de ontsteking kun je oefeningen voor de heup gaan doen. Met deze oefeningen beweeg je het heuggewricht op een gecontroleerde manier en stimuleer je de doorbloeding. Een goede doorbloeding van het gewricht draagt bij aan het herstel. Om het gewricht soepel te houden, is het ook goed om toch kleine stukjes te blijven lopen.

Operatie

In uiterste gevallen wordt de slijmbeurs in het geheel verwijderd. Dit gebeurt via een kleine incisie aan de zijkant van de heup. Ook wordt er dan een incisie in de peesplaat gemaakt, zodat deze minder strak over het heupbot loopt. Het herstel duurt gemiddeld zes weken.

Wat kun je zelf doen?

Vaak merk je pas dat je de heup te veel hebt belast als het al te laat is. Wel geeft de heup al snel signalen af als hij overbelast dreigt te raken. Het is dan belangrijk om toe te geven aan deze signalen en een beetje gas terug te nemen. Maak niet te veel dezelfde bewegingen en probeer geregeld even rust te nemen.

Een slijmbeursontsteking van de heup is een veelvoorkomende hardloopkwaal. Hardlopen doe je altijd op goede hardloopschoenen met een goede demping. Zo zorg je ervoor dat de heup minder klappen krijgt.