Spijsverteringsstoornis

Wat is een spijsverteringsstoornis?

Een spijsverteringsstoornis houdt in dat er iets niet helemaal goed gaat bij de vertering van voedsel. Dit kan gepaard gaan met verschillende klachten zoals misselijkheid, winderigheid, buikpijn maar ook darmontstekingen. Wanneer de klachten langdurig aanhouden, kan dit niet alleen voor veel overlast (vooral 's nachts) zorgen, maar kunnen er ook ernstige complicaties optreden.

Hoe werkt je spijsvertering?

Het spijsverteringskanaal is in feite een lange, elastische buis die loopt van mond tot anus. Het zorgt ervoor dat voedsel wordt bewerkt tot voedingsstoffen die in de bloedbaan kunnen worden opgenomen, zodat ze naar alle delen van het lichaam kunnen worden vervoerd. Voor een goed verloop van het verteringsproces zijn verschillende stoffen nodig, waaronder de spijsverteringsenzymen. Die zijn onder andere nodig om bepaalde chemische veranderingen tot stand te brengen (bijvoorbeeld de verbranding van suiker). Verder zijn je darmen, lever en gal ook betrokken bij de spijsvertering en zorgen zij dat de voedingsstoffen in je lichaam worden opgenomen.

Vormen

Een spijsverteringsstoornis kan zich in verschillende vormen uiten, elk met zijn eigen klachten en symptomen.

  • Brandend maagzuur
  • Maagzweer
  • Hepatitis A en B
  • Coeliakie/darmspruw
  • Darmpoliepen
  • Verstopping
  • Spastisch colon/ Prikkelbare darm syndroom (PDS)
  • Ziekte van Crohn
  • Dikke darm ontsteking
  • Diarree (buikloop)
  • Galstenen
  • Alvleesklierontsteking
  • Indigestie

De oorzaak van een spijsverteringsstoornis is afhankelijk van de vorm die je hebt. Zo heeft bijvoorbeeld een verstopping een andere oorzaak dan brandend maagzuur of indigestie.

Om de juiste diagnose te stellen heeft de huisarts verschillende mogelijkheden. Hij kan vragen stellen om een duidelijk beeld te krijgen van je klachten. Een lichamelijk onderzoek wordt verricht om te kijken waar de klachten vandaan komen. Ook kan de huisarts een bloed-, ontlasting- en urineonderzoek (laten) doen of je doorverwijzen naar een specialist. Meestal is dit een internist of maag-darm-lever-arts. De specialist zal na een gesprek over je ziektegeschiedenis een uitgebreider lichamelijk onderzoeken verrichten. Dit kan bestaan uit een röntgenonderzoek, endoscopie of laboratoriumonderzoek.

De manier van behandelen van een spijsverteringsstoornis is afhankelijk van de vorm. Iedere vorm heeft zijn eigen behandeling. De mildere vormen van een spijsverteringsstoornis kunnen over het algemeen bestreden worden met:

  • Aanpassing levensstijl: veel mensen zijn gebaat bij een aangepast voedingspatroon (gevarieerd, matig en regelmatig eetpatroon met geen tot matig alcoholgebruik).
  • Medicijnen: indien nodig zal je huisarts medicijnen voorschrijven. Deze zijn per aandoening verschillend. Volg het advies van de huisarts zo nauwkeurig mogelijk op en meld alle bijwerkingen. Verbeteren de klachten niet, ga dan terug naar de arts en bespreek wat er verder gedaan kan worden.

Wat kun je zelf doen?

Er zijn een aantal leefregels die het spijsverteringskanaal in een betere conditie brengen. Bovendien draagt een goed werkend maagdarmstelsel bij aan de algehele conditie, waardoor andere aandoeningen vaak kunnen worden voorkomen.

Voedsel en drinken

Zorg voor variatie in het voedingspatroon, zodat je alle voedingsstoffen binnenkrijgt die je dagelijks nodig hebt. Eenzijdig voedsel bevat onvoldoende bouwstoffen en leidt op den duur tot problemen. Zorg er ook voor dat de voeding vezelrijk is. Samen met voldoende vocht zorgen vezels voor soepele ontlasting en een vlotte stoelgang. Producten waar veel voedingsvezels inzitten zijn volkorenbrood, volkoren pasta, zilvervliesrijst, fruit en groenten.

Verder is het belangrijk dat je per dag minstens 1,5 liter drinkt. Tabak en alcohol bevatten prikkelende stoffen die een zware tol van je maagdarmkanaal eisen. Overmatig alcoholgebruik veroorzaakt irritatie doordat de slijmvliesbekleding van het spijsverteringsstelsel wordt aangetast. Op den duur kunnen ontstekingen en beschadiging optreden. Ook de lever kan slecht tegen alcohol. Roken is niet alleen slecht voor je algehele conditie, maar heeft ook een irriterend effectop het maagslijmvlies.

Gewicht, stress en lichaamsbeweging

Overgewicht of juist te mager zijn kan complicaties leveren. Zorg dus dat je gewicht op peil is, zodat het maagdarmkanaal optimaal functioneert. Te veel stress is niet goed voor je lichaam en dus ook niet voor je spijsvertering. Ontspan regelmatig en zorg dus voor voldoende beweging. Lichaamsbeweging is ontspannend voor lichaam en geest en dus een uitstekende manier om stress tegen te gaan.

Medicijnen

Geneesmiddelen hebben soms effect op het spijsverteringsstelsel. Let goed op bijwerkingen van medicijnen. Sommige middelen geven maagklachten, van andere middelen krijg je juist diarree. Als je nare bijwerkingen krijgt van medicijnen kan je dit beter met je arts bespreken. Sommige mensen kopen al laxeermiddelen als hun ontlasting een paar dagen wat minder is. Laxeermiddelen die de darmwand moeten prikkelen worden afgeraden. Door deze middelen te vaak en veel te gebruiken worden de darmen lui en heb je steeds meer van het middel nodig om hetzelfde effect te bereiken.

Mochten de klachten na verloop van tijd niet overgaan of juist erger worden, raadpleeg dan de huisarts.