Wat zijn tonsilstenen?
Amandelstenen, ook wel tonsilstenen genoemd, zijn kleine wit-gelige mineraalophopingen achter in de keel. Amandelstenen zijn in principe ongevaarlijk, maar kunnen wel lastig zijn. Zo bezorgen de kleine witte brokjes je vaak keelpijn en een slechte adem.
Veel mensen hebben amandelstenen, maar vaak heb je er geen last van. Meestal gaat het dan om kleine tonsilsteentjes die nauwelijks zichtbaar zijn. Grote amandelstenen komen minder vaak voor.
Oorzaken
Amandelstenen ontstaan meestal in de amandelcrypten. Dit zijn een soort diepe groeven in de keelamandelen. Zodra hier bacteriën in komen kunnen amandelstenen ontstaan. Niet bij iedereen ontstaan amandelstenen in de amandelcrypten. Waarom weten we niet precies. Amandelstenen komen vaker voor bij volwassenen en mensen die regelmatig last hebben van keelontsteking. Ook een slechte weerstand speelt vermoedelijk een rol bij het ontstaan van amandelstenen.
Voorkomen
Wil je amandelstenen voorkomen? Let dan goed op je mondgezondheid. Wanneer er bijvoorbeeld voedselresten achterblijven in de mond komen er eerder bacteriën in de amandelcrypten. Dit betekent goed poetsen, flossen, de tong schoonmaken met een tongschraper en eventueel een mondspoeling gebruiken. Verder helpt het om te stoppen met roken en een goede weerstand op te bouwen.
Symptomen
Je kunt amandelstenen vaak goed zien zitten, meestal achter in de keel in de amandelcrypten. Je herkent de amandelstenen als een soort witte brokjes of puntjes in de keel. Sommige mensen herkennen de amandelstenen als witte plekjes achter in de keel. De amandelstenen stinken vaak heel erg en worden daarom ook weleens stinksteentjes genoemd. Let goed op de volgende symptomen als je amandelstenen vermoedt:
- Witte puntjes of plekjes achter in de keel
- Gevoel dat er iets vastzit in de keel
- Moeite met slikken
- Metaalsmaak in de mond
- Opgezwollen keelamandelen
- Stinkende adem
- Keelpijn
Behandeling
Amandelstenen ontstaan op de amandelen, maar dit betekent niet dat je de keelamandelen direct moet laten verwijderen als je amandelstenen hebt. De amandelen beschermen je lichaam namelijk tegen infecties. Meestal komen de amandelstenen vanzelf los en kun je ze doorslikken. Alleen bij chronische amandelstenen of terugkerende keelontsteking is het soms nodig de amandelen operatief te laten verwijderen.
Amandelstenen verwijderen
Amandelstenen verwijderen kun je ook zelf doen. Soms werkt het al om even te gorgelen met mondwater of een zoutoplossing. Je kunt de amandelstenen ook voorzichtig loshalen uit de amandelcrypten met een (nat) wattenstaafje. Pas wel op, want je kunt hiermee de amandelen beschadigen. Je kunt ook proberen de amandelstenen te verwijderen door met een kaakholtespuitje voorzichtig de steentjes weg te spuiten. Het werkt als volgt:
Pak een spiegel, open de mond goed en schijn eventueel bij met een zaklamp. Als het goed is kun je de amandelstenen nu zien zitten.
Steek je tong uit en zeg ‘Aaaah’. Hierdoor span je de keelspieren aan en kun je de amandelen beter zien.
Nu kun je voorzichtig de amandelstenen verwijderen met het wattenstaafje of spuitje.
Nogmaals: amandelstenen verwijderen is meestal niet nodig. Probeer in alle gevallen schade aan de amandelen te voorkomen door niet overmatig met een wattenstaafje te gaan prikken. Als je de amandelstenen niet durft te verwijderen of klachten hebt door de amandelstenen kun je altijd even langs de huisarts gaan.