Verkoudheid

Een verkoudheid kan worden veroorzaakt door verschillende soorten virussen, maar ook door allergenen (stofjes waar je allergisch voor bent). Deze virussen en allergenen brengen een ontstekingsreactie in de slijmvliezen teweeg. Daarbij gaan de slijmvliezen meer slijm produceren en raken ze geïrriteerd/gezwollen. Je loopt een verkoudheidsvirus gemakkelijker op als je een verlaagde weerstand hebt. Kleine kinderen hebben minder weerstand en worden daardoor vaker verkouden dan volwassenen. Ook oudere en zieke mensen hebben meer kans om verkouden te worden.

De incubatietijd (de tijd tussen de besmetting en de eerste symptomen) van verkoudheid is een tot drie dagen. Klachten die voorkomen bij verkoudheid zijn:

• Loopneus
• Verstopte neus
• Hoesten
• Niezen
• Keelpijn
• Hoofdpijn
• Lichte verhoging
• Tranende ogen
• Oorpijn
• Tijdelijk verlies van smaak en/of reuk

Een zware verkoudheid veroorzaakt een grieperig gevoel. Hierbij heb je naast bovenstaande klachten ook koorts en voel je je hangerig en slap.

Een verkoudheid is geen reden tot bezorgdheid. Ook niet als het op de griep lijkt. Een gemiddelde verkoudheid duurt een tot drie weken. Als een kind of volwassene veel of langdurig verkouden is kan dat wijzen op een verminderde weerstand, een allergie of een astmatische aandoening.

Verkoudheid en griep kunnen soms veel op elkaar lijken, maar worden door andere virussen veroorzaakt. Daarnaast kan griep niet veroorzaakt worden door allergenen. Het grootste verschil is dat griep vaak heftiger verloopt dan een verkoudheid. Bovendien begint de griep vaak ineens, terwijl een verkoudheid geleidelijk ontstaat. Ook zitten de ontstekingen bij griep dieper in je longen en heb je vaak meer en hogere koorts.

Een verkoudheid veroorzaakt door een virus kan niet met medicijnen worden genezen. Je zult het gewoon moeten uitzieken. Toch is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts als je:

• Langer dan twee weken hoest
• Langer dan één week keelpijn hebt of als deze veel erger wordt
• Koorts hebt die langer dan vijf dagen aanhoudt
• Heel benauwd bent
• Een piepende ademhaling hebt
• Koorts hebt die terugkomt nadat deze is weggeweest
• Langer dan vijf dagen pijn hebt in je kaak, kiezen of bij het bukken
• Veel slijm of bloed ophoest
• Suf bent

Als je verkoudheid wordt veroorzaakt door allergenen, kun je soms wel medicijnen krijgen. Antihistaminica, zoals cetirizine, kunnen dan uitkomst bieden.

Bovenstaand advies geldt ook bij kinderen en baby’s. Echter, je moet bij kinderen en baby’s extra opletten wanneer ze verkouden zijn. Neem contact op met je huisarts als:

• Je baby van drie maanden of jonger koorts heeft
• Je baby van zes maanden of jonger hevige oorpijn heeft, hevig moet hoesten of niet goed te troosten is
• Je baby, zes maanden of ouder, langer dan vijf dagen hoest en koorts heeft
• Je kind de helft van normaal (of minder) drinkt
• Je baby contact heeft gehad met iemand met kinkhoest
• De verkoudheid van je kind langer dan twee weken aanhoudt
• De symptomen van je kind verergeren

Een verkoudheid gaat meestal vanzelf over binnen een tot drie weken. Om er wat minder last van te hebben zijn er een aantal dingen die je kunt doen:

• Neem een stoombad of gebruik een luchtbevochtiger. Pas wel op met (kleine) kinderen en stomen. Als het hete water over je kind heen valt, kunnen brandwonden ontstaan.
• Gebruik een neusspray of een zoutoplossing tegen de verstopte neus. Let er wel op dat je een neusspray niet te veel of te lang gebruikt. Lees de bijsluiter.
• Drink veel, het liefst water, thee of vruchtensap
• Rust goed uit
• Eventueel kun je een pijnstiller (zoals paracetamol) nemen. De verkoudheid gaat hierdoor niet sneller over, je onderdrukt alleen de verschijnselen en voelt je hierdoor tijdelijk wat beter.
• Het is beter om niet te roken, zeker niet tijdens een verkoudheid. Roken irriteert de slijmvliezen waardoor je verkoudheid langer duurt dan normaal.
• Houd je lichaam warm als je koorts hebt

Je kunt niet voorkomen dat je verkouden wordt, maar je kunt wel het risico op een verkoudheid proberen te verminderen. Door gezond te eten en drinken en voldoende te bewegen zorg je voor een goede weerstand. Daarnaast is het belangrijk om goed op je hygiëne te letten:

• Was regelmatig je handen
• Gebruik papieren zakdoekjes eenmalig en gooi ze daarna weg
• Hoest of nies in een zakdoek, je hand of tegen de binnenkant van je elleboog, zodat je anderen minder snel besmet. Het is goed om hierna altijd je handen te wassen, zodat je anderen ook niet besmet via je handen.
• Maak spullen in je huis die vaak aangeraakt worden (bijvoorbeeld deurknoppen, trapleuningen en speelgoed), vaak schoon, vooral als er iemand verkouden is.
• Ventileer je huis goed

Vaccinaties trainen je afweersysteem tegen bepaalde virussen. Dit helpt je afweersysteem het virus sneller op te ruimen wanneer je echt besmet bent. De griepprik is ontwikkeld tegen griepvirussen. Dit zijn andere virussen dan verkoudhe idsvirussen, waardoor de griepprik niet werkt tegen verkoudheid.