Verstopping

Wat is verstopping?

Iedereen heeft een ander ontlastingspatroon. De één moet drie keer per dag naar het toilet voor ontlasting, de ander één of twee keer per week. Je hebt last van verstopping als je minder vaak naar het toilet moet dan je gewend bent en als de ontlasting harder is dan normaal. Door harde ontlasting moet je meer persen. Ook al ga je minder vaak, je hebt geen last van verstopping als je ontlasting nog soepel is en je niet hard hoeft te persen. Verstopping wordt ook wel obstipatie genoemd.

Oorzaken

Er zijn verschillende redenen waardoor je obstipatie kunt krijgen:

  • Te weinig vezelrijk voedsel: Vezels houden in je darmen vocht vast, waardoor je ontlasting soepel blijft. Door te weinig vezels te eten, wordt de ontlasting harder.
  • Te weinig lichaamsbeweging: Lichaamsbeweging bevordert de beweging van je darmen (de peristaltiek) en daarmee het transport van voedsel door de darmen.
  • Te weinig gebruik van vocht: Door te weing vocht te gebruiken droogt je ontlasting in.
  • Ophouden van de ontlasting ondanks aandrang: Als je ontlasting te lang ophoudt wordt deze harder door indrogen.
  • Sommige medicijnen, zoals staalpillen, ontrekken vocht aan de ontlasting.
  • Pijnstillers zoals paracetamol-codeine kunnen voor obstipatie zorgen, omdat codeine de darm trager laat werken.
  • Spanning of stress

Sommige ziektes kunnen ook obstipatie veroorzaken. Ziektes zoals:

  • Darmpoliepen
  • Te langzaam werkende schildklier (hypothyreoidie)
  • Een vernauwing of kanker in de dikke darm

Een verstopping heeft bij kinderen vaak geen duidelijke lichamelijke oorzaak. Spanningen, stress of een onregelmatig leven kunnen dan de boosdoener zijn.

Complicaties

Als gevolg van persen en de harde ontlasting kun je ook andere klachten krijgen zoals kleine scheurtjes rond de anus (anusfissuren) en aambeien.

Behandeling

Meestal gaat een verstopping vanzelf over als je de zelfhulp adviezen opvolgt. Het is verstandig contact op te nemen met je huisarts bij het volgende:

  • Als de verstopping langer dan een week duurt
  • Wanneer er bloed of slijm bij je ontlasting zit
  • Als je wisselend last hebt van verstoppingen en dunne ontlasting
  • Als je ook last hebt van andere klachten zoals koorts en gewichtsverlies

De huisarts kan een vorm van laxeermiddel voorschrijven om te proberen de verstopping op te heffen.

Kinderen kunnen soms in een cirkel terecht komen als de oorzaak van de obstipatie spanning of stress is. Door het probleem met de ontlasting voelen kinderen zich onzeker, waardoor ze nog meer last van obstipatie krijgen. De huisarts kan een kind doorverwijzen naar een zogenaamde 'poeppoli' in het ziekenhuis. Dit is een afdeling die zich speciaal richt op de begeleiding van kinderen met ontlastingproblemen.

Wat kan ik zelf doen?

 Je kunt zelf al veel aan doen om een verstopping te voorkomen en soms te verhelpen:

  • Zorg dat je voldoende vezelrijke voeding eet zoals:
    • Volkorenbrood
    • Zilvervliesrijs
    • Zemelen
    • Peulvruchten
    • Sinaasappelen en pruimen
  • Drink voldoende op een dag. Ongeveer twee liter. Doe dit zeker ook als je veel vezelrijke voeding eet, omdat vezels vocht opnemen.
  • Zorg dat je rustig eet en voldoende kauwt, zodat je maag en darmen geen grote brokken hoeven te verwerken.
  • Houd je ontlasting niet te lang op en neem de tijd voor een toiletbezoek.
  • Zorg dat je voldoende lichaamsbeweging hebt.