Vertigo (Duizeligheid)

Wat is vertigo?

In het kort:

  • Duizeligheid omvat een groep klachten, zoals een licht gevoel in je hoofd en het gevoel flauw te vallen.
  • Een probleem met je evenwichtsorgaan kan acute duizeligheid veroorzaken.
  • BPPD en de ziekte van Ménière hebben als kenmerk draaiduizeligheid.
  • Hartritmestoornissen, hyperventilatie en lage bloeddruk zijn andere oorzaken van duizeligheid.
  • Andere klachten bij duizeligheid zijn onder andere misselijkheid, braken en flauwvallen.
  • De oorzaak bepaalt hoelang de klachten duren en hoe heftig ze zijn. Dit verschilt per persoon.
  • De behandeling van duizeligheid hangt af de oorzaak. Soms helpen medicijnen. Ga bij aanhoudende klachten naar de huisarts.

Over duizeligheid

Duizeligheid is de naam voor een groep klachten zoals:

  • Een licht gevoel in je hoofd
  • Het gevoel dat je zélf ronddraait
  • Het gevoel dat alles in je omgeving ronddraait (draaiduizeligheid)
  • Het idee hebben dat je flauw gaat vallen

Duizeligheid komt bij vrouwen meer voor dan bij mannen. Ouderen hebben meer last van duizeligheid dan jongeren. In de meeste gevallen heeft duizeligheid geen ernstige oorzaak.

Duizeligheid kan veel oorzaken hebben. Het kan zijn dat je problemen hebt met het evenwichtsorgaan. Dit orgaan zit aan de binnenkant van het oor. Het zorgt ervoor dat je je evenwicht kunt bewaren en dat je voelt wat de positie van je lichaam is: of je ligt of staat. Samen met het evenwichtsorgaan bepalen ook het zicht (de ogen) en het gevoel in de spieren je evenwicht. Is met de samenwerking tussen deze drie iets mis dan kun je ook duizelig zijn.

De volgende aandoeningen hebben draaiduizeligheid als kenmerk:

  • BPPD (benigne paroxismale positieduizeligheid). BPPD staat voor een goedaardige duizeligheid die af en toe optreedt en te maken heeft met de stand van je hoofd. Hierbij kun je denken aan omhoog kijken, vooroverbuigen, of jezelf omdraaien als je ligt. Men denkt dat een tijdelijke vorm van gruis in het evenwichtsorgaan de oorzaak is van deze duizeligheid, ook slijtage van het evenwichtsorgaan speelt mogelijk een rol.
  • Ziekte ven Ménière. Dit is een aandoening aan het binnenoor waarbij naast duizeligheid, ook oorsuizen en gehoorverlies

Andere oorzaken van duizeligheid kunnen zijn:

  • Hartritmestoornissen
  • Hyperventilatie
  • Lage bloeddruk
  • Bloedarmoede
  • Een migraineaanval
  • Een hersenbloeding
  • Een herseninfarct
  • Medicatie
  • Alcohol en drugs

Symptomen

Afhankelijk van de oorzaak, kan duizeligheid zich op verschillende manieren uiten:

  • Licht gevoel in het hoofd
  • Het gevoel dat je zélf ronddraait
  • Het gevoel dat alles in je omgeving ronddraait (draaiduizeligheid)
  • Het gevoel dat je gaat flauwvallen

Enkele andere klachten die zich kunnen voordoen bij (of door) duizeligheid zijn:

  • Misselijkheid
  • Braken
  • Bleekheid
  • Koud zweet

Hoe lang de klachten duren en hoe heftig ze zijn, wisselt per persoon en hangt af van de oorzaak. In de meeste gevallen duurt de duizeligheid niet lang.

Symptomen

Bij BPPD heb je een paar minuten last van duizeligheid op het moment dat je de beweging maakt die de klachten uitlokt. Als je de beweging vaker maakt, nemen de klachten af. De periode waarin de klachten voorkomen is meestal een paar weken en gaat daarna vanzelf over.

Symptomen

Bij de ziekte van Ménière kan de duizeligheid enkele uren tot dagen duren. Ook kan de hoofdpijn regelmatig terugkeren. De duizeligheidsaanvallen kunnen in de loop der jaren ernstiger worden, maar ze houden altijd weer vanzelf op. Opvallend is dat duizeligheidsaanvallen bij de ziekte van Ménière zich vaker voordoen tijdens rust. Sommige mensen voelen de aanval aankomen.

Heb je naast (plotselinge) duizeligheid ook last van de volgende symptomen, neem dan direct contact op met je huisarts:

  • Dubbelzien
  • Moeite met praten
  • Moeite met slikken
  • Krachtverlies in arm of been

Duizeligheid kan veel oorzaken hebben. In 85 procent van de gevallen wordt de oorzaak gevonden. Vaak is er dan ook behandeling mogelijk, afhankelijk van de oorzaak. Is er geen duidelijke oorzaak, dan is duizeligheid slecht tot niet te behandelen.

Om een diagnose te stellen kan je huisarts of een arts in een duizeligheidscentrum verschillende onderzoeken doen. Denk hierbij aan:

  • ENG-onderzoek
  • Bloeddrukmeting
  • Vaatonderzoek
  • Longfunctieonderzoek (ook wel hyperventilatietest genoemd)
  • Beeldvorming (door middel van een CT- of MRI-scan) van de hersenen of evenwichtsorgaan

Medicijnen tegen duizeligheid zelf zijn er niet. Als je door de duizeligheid erg misselijk bent en moet braken, dan kun je daar wel medicijnen tegen krijgen. Die kunnen ervoor zorgen dat je minder hoeft te braken, ze verhelpen echter niet de duizeligheid zelf.

Behandeling

De behandeling van Benigne Paroxysmale Positie Duizeligheid (BPPD) bestaat uit het uitvoeren van oefeningen. Deze oefeningen zorgen ervoor dat het gruis dat de duizeligheid veroorzaakt verplaatst naar een plek waar het geen hinder veroorzaakt.

Behandeling bij de ziekte van Ménière

Voor de ziekte van Ménière is geen behandeling of medicatie beschikbaar. Ook zijn er geen oefeningen om de symptomen minder te maken. Als de diagnose ziekte van Ménière gesteld is, kan de arts je wel een aantal adviezen geven om beter om te leren gaan met de ziekte.