Vitamine B12 tekort

Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten, zoals melk, eieren, vlees, vis en kaas. Je loopt dus een grotere kans om een vitamine B12 tekort op te lopen als je geen dierlijke producten eet. Veganisten die geen vitamine B12 tabletten slikken, kunnen daarom een vitamine B12 tekort oplopen.

Als je een ziekte hebt aan je maag, een (gedeeltelijke) verwijdering van je maag hebt ondergaan of als je te weinig maagzuur aanmaakt, kan het zijn dat je te weinig vitamine B12 kunt opnemen die leiden tot een tekort. Te weinig opname van vitamine B12 is ook mogelijk als je maagzuurremmers gebruikt.

Mensen (vaak ouderen) met een tekort aan het maageiwit ‘Intrinsic Factor’ kunnen te weinig vitamine B12 opnemen in hun darmen. Intrinsic Factor heb je nodig om vitamine B12 in je dunne darm te kunnen opnemen. Ook wanneer je ontstekingen hebt in je dunne darm, of wanneer een deel van je darm operatief is verwijderd, kun je vitamine B12 minder goed opnemen. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij mensen met de ziekte van Crohn.

Het geneesmiddel metformine, dat vaak gebruikt wordt bij diabetes, de opname van vitamine B12 remmen. Als je lichaam antistoffen aanmaakt tegen vitamine B12, wordt de opname ook geremd.

Een toegenomen uitscheiding van vitamine B12 door je nieren, bijvoorbeeld als je veel alcohol drinkt of bepaalde medicijnen slikt, kan ook zorgen voor een vitamine B12 tekort.

Ten slotte zijn er ook aanwijzingen dat een vitamine B12 tekort een erfelijke component heeft.

Denk je dat je een vitamine B12 tekort hebt? Dan kun je dat laten onderzoeken door een arts die een bloedonderzoek bij je uitvoert. In het bloed kan de waarde van vitamine B12 worden bepaald (serum B12).

Symptomen van vitamine B12 tekort zijn niet altijd duidelijk te herkennen. Je lichaam bouwt zelf een voorraad vitamine B12 op. Daarom merk je het niet direct als je te weinig vitamine B12 binnenkrijgt. Beginnende klachten kunnen vaag zijn, waardoor de diagnose pas laat gesteld wordt.

Vitamine B12 is nodig voor de aanmaak van zenuwcellen en nodig voor een goede werking van het zenuwstelsel. Daarom kan een vitamine B12 tekort leiden tot spierzwakte in de benen, tintelingen in de vingers en ledematen, coördinatie- en balansproblemen en geheugenverlies.

Ook wordt vitamine B12 gebruikt voor de aanmaak van rode bloedcellen. Een tekort aan vitamine B12 kan daarom leiden tot bloedarmoede en symptomen zoals vermoeidheid, oorsuizen, hartkloppingen en duizeligheid. Je kunt echter ook een vitamine B12 tekort hebben zonder dat je daar bloedarmoede van krijgt.

Andere symptomen van een vitamine B12 tekort zijn:

• Spierpijn
• Benauwdheid op de borst
• Glossitis (ontstoken tong)
• Haaruitval
• Hoofdpijn
• Misselijkheid
• Darmklachten

Een tekort aan vitamine B12 kan worden behandeld door:

• Vitamine B12 tabletten (voedingssupplementen)
• Vitamine B12 injecties
• Gezonde voeding

Welke behandeling voor jou van toepassing is, is afhankelijk van de oorzaak van je vitamine B12 tekort.

Injecties

Als het tekort aan vitamine B12 veroorzaakt wordt door een tekort aan Intrinsic Factor, het eiwit dat nodig is voor de opname van vitamine B12, dan kan dit behandeld worden met vitamine B12 injecties. Deze kun je krijgen op doktersrecept. Een vitamine B12 tekort kan ook behandeld worden met tabletten. Echter, omdat je de vitamine niet goed kunt opnemen uit de voeding, moet je dan vaak een erg hoge dosis nemen om genoeg binnen te krijgen. Als je wel voldoende Intrinsic Factor hebt, is extra inname van vitamine B12 door middel van voeding of tabletten genoeg.

Wanneer je vanwege een darmoperatie geen vitamine B12 meer kunt opnemen, krijg je ook injecties. Vaak is deze behandeling levenslang. Soms kun je na een tijdje overstappen op tabletten (vitamine B12 voedingssupplementen).

Wat kun je zelf doen?

Als je een vitamine B12 tekort hebt door te weinig inname van producten die vitamine B12 bevatten kun je zelf iets doen aan het tekort door je voeding aan te passen. Dierlijke voedingsproducten bevatten vitamine B12. Denk daarbij aan melk, vlees, vis en eieren. Wortels, knollen, zuurkool en sojaproducten kunnen ook vitamine B12 bevatten. Als je een vegetarisch of veganistisch voedingspatroon aanhoudt heb je een groter risico op vitamine B12 tekort. Let in dat geval op voldoende inname van vitamine B12 uit voeding of door middel van supplementen. Veganisten wordt aangeraden altijd een B12 supplement bij te slikken.