Warmte-uitslag (Miliaria rubra)

Wat is warmte-uitslag?

In het kort:

  • Warmte-uitslag is een huidaandoening die ontstaat doordat zweetkanaaltjes verstopt raken.
  • Zweetkanaaltjes kunnen afgesloten raken door overmatig zweten.
  • Warmte-uitslag bestaat uit kleine, rode bultjes of blaasjes die met vocht gevuld zijn.
  • De huid wordt meestal rood en je hebt een aanhoudend prikkelend of jeukend gevoel.
  • Warmtebultjes komen meestal voor bij zeer warm en vochtig weer, bij te strakke kleding of als je je erg inspant.
  • Rode warmtebultjes verdwijnen meestal snel weer als je in een koele, droge omgeving bent.
  • Om jeuk te verminderen kunnen koude kompressen of verkoelende gels helpen.

Over warmte-uitslag

Warmte-uitslag, ook wel hitte-uitslag of miliaria rubra genoemd, is een huidaandoening die ontstaat doordat je zweetkanaaltjes verstopt raken. Doordat het zweet niet naar buiten kan, ontstaat er een ontsteking. Je krijgt kleine, rode (warmte)bultjes of blaasjes die met vocht gevuld zijn. Meestal wordt de huid ook rood. Warmte-uitslag kan bij iedereen voorkomen.

De rode warmte-uitslag verdwijnt meestal snel weer als je de schaduw opzoekt of als je aan een nieuwe omgeving of klimaat moet wennen. Soms kan het echter leiden tot eczeem dat niet zomaar overgaat. De hitte-uitslag ontstaat meestal op plekken waar twee huidoppervlakken elkaar raken zoals in de oksels, knieholten of de binnenkant van de bovenbenen. Ook op plekken waar veel wrijving is met de huid ontstaat hitte-uitslag, zoals op de billen bij het dragen van een (te) strakke broek.

Warmte-uitslag bij baby’s

Warmte-uitslag bij baby’s komt relatief vaak voor. Dit komt doordat de zweetkliertjes nog niet helemaal ontwikkeld zijn waardoor ze gemakkelijker afgesloten raken. Dit kan komen doordat baby’s vaak in een te warme kamer slapen of te warm worden aangekleed.

Vormen van warmte-uitslag

Er zijn vier vormen van warmte-uitslag die ingedeeld worden naar het niveau van de verstopping van de zweetkanaaltjes.

  • Miliaria crystallina of sudamina: de verstopping van de zweetkanaaltjes zit vlak onder de hoornlaag van de huid. Op de huid zijn veel kleine heldere vochtblaasjes zichtbaar die makkelijk kapot kunnen gaan. De blaasjes verdwijnen meestal na een paar uur.
  • Miliaria rubra: de verstopping zit hierbij wat dieper in de opperhuid, waardoor er veel kleine rode bultjes ontstaan die erg kunnen jeuken. Deze vorm wordt ook wel ‘tropische rode hond’ of ‘prickly heat’ Deze vorm van warmte-uitslag komt het meest voor in de handpalmen of voetzolen.
  • Miliaria profunda: bij deze vorm is er sprake van verstopping in de lederhuid. Er ontstaan grote rode bultjes die erg jeuken en branden. Soms doen de bultjes pijn.
  • Miliaria pustulosa: er ontstaan bultjes die erg ontstoken raken, doordat deze besmet zijn met bacteriën. Dit herken je aan de puskopjes van de bultjes. Miliaria pustulosa is de ergste vorm van warmte-uitslag.

Warmte-uitslag wordt veroorzaakt door een verstopping van de zweetkanaaltjes. Deze zweetkanaaltjes kunnen afgesloten raken wanneer je overmatig zweet. De zweetkanaaltjes kunnen dan opzwellen en kapot gaan. Uiteindelijk kunnen ze gaan lekken en zal het vocht naar het omringende weefsel lekken. De warmtebultjes komen daarom meestal voor bij zeer warm en vochtig weer, bij te hoge druk van buitenaf (strakke kleding) en als je je erg inspant. Er zijn een aantal dingen die daarnaast het risico op uitslag door de hitte vergroten:

  • Slechte persoonlijke hygiëne
  • Bezoek aan een sauna
  • Overgewicht
  • Het dragen van synthetische en/of strakke kleding, zoals een duikpak
  • Druk op de huid, zoals lang zitten
  • Hoge koorts

Wanneer je last hebt van warmte-uitslag, kunnen de volgende symptomen en klachten aan de huid optreden:

  • Kleine bultjes
  • Met vocht gevulde blaasjes
  • Rode uitslag
  • Een aanhoudend prikkelend of jeukend gevoel (jeukende huiduitslag)
  • Ontstoken bultjes

In principe kan op het hele lichaam uitslag voorkomen, maar het komt het meest voor in de nek, het gezicht en op de borst, ellebogen, billen en benen. In eerste instantie zijn alleen kleine bultjes op een vaste plek zichtbaar. Later kan dit zich uitbreiden naar grote roze, rode plekken op de huid.

Behandeling van warmte-uitslag is meestal niet nodig, omdat de rode warmtebultjes meestal snel verdwijnen als je in een koele, droge omgeving bent. Koude kompressen, verkoelende gels of verkoelende talkpoeders kunnen de jeuk verminderen. In ernstigere gevallen zijn crèmes met corticosteroïden nodig tegen de ontsteking. Deze zijn op recept verkrijgbaar bij de huisarts. In ernstige gevallen waarbij de bultjes een bacteriële infectie hebben, wordt antibiotica gegeven.

Als je vaak warmte-uitslag hebt, is het vooral van belang om de omstandigheden te vermijden waarin het ontstaat, zoals de sauna of landen met een tropisch klimaat.

Tips om warmte-uitslag te voorkomen:

  • Draag loszittende, katoenen kleding
  • Vermijd zware inspanning in een warme omgeving
  • Vermijd overmatig zweten
  • Houd de huid goed schoon en droog
  • Ventileer je (leef)omgeving goed, met bijvoorbeeld een airconditioner
  • Gebruik geen zeep of sterk geparfumeerde producten die irriterend zijn voor de huid