Zenuwpijn (Neuralgie)

Er zijn verschillende soorten zenuwpijn te onderscheiden, waarbij de locatie van de zenuwbeschadiging een rol speelt. Enkele bekende voorbeelden zijn:

• Trigeminusneuralgie (aangezichtspijn)
• Mortons neuralgie (zenuwpijn van de voet)
• Ischias (zenuwpijn van de rug)
• Carpaal tunnel syndroom (zenuwpijn in de pols)

Bij verschillende soorten neuropathische pijn speelt zenuwbeschadiging een rol:

• Plexus lumbalis neuralgie (deel van het zenuwstelsel)
• Postherpetische neuralgie
• Fantoompijn

Zenuwpijn op basis van schade aan de zenuwbanen door bijvoorbeeld chemotherapie of ongevallen.

Trigeminusneuralgie (aangezichtspijn)

Bij trigeminusneuralgie, beter bekend als aangezichtspijn, ontstaat er pijn in het verzorgingsgebied van de nervus trigeminus, oftewel de drielingszenuw. De driedelingszenuw stuurt gevoelsprikkels van het gezicht naar de hersenen. De oorzaak voor trigeminusneuralgie wordt vaak niet gevonden. In een enkel geval is er verhoogde druk op de zenuw.

Mortons neuralgie (zenuwpijn voet)

Mortons neuralgie is ook een vorm van zenuwpijn, waarbij een zenuw in de voet bekneld raakt tussen de middenvoetsbeentjes. Dit kan komen door een slechte doorbloeding van de voet door overbelasting. Ook kan zenuwpijn in de voet ontstaan door afwijkingen aan de voet, bijvoorbeeld als de voet is doorgezakt. Bij Mortons neuralgie zit de pijn vooral in de voorvoet of de tenen.

Ischias

Ischias is een rugpijn die via de bil doorloopt naar het been. De pijn wordt veroorzaakt door druk op een rugzenuw (nervus ischiadicus). De zenuw kan bekneld worden in bijvoorbeeld de zwangerschap of bij een bevalling. Ook kan ischias ontstaan door zwaar tillen of in een zeldzaam geval door een hernia of tumor.

Carpaal tunnel syndroom (CTS)

Bij het carpaal tunnel syndroom ontstaat zenuwpijn door beknelling van de middelste handzenuw in de pols. Deze zenuw gaat van de onderarm, via de pols naar de hand. CTS veroorzaakt tintelingen, pijn en verminderde kracht in hand of vingers.

Plexus lumbalis neuralgie

Plexus lumbalis neuralgie is een beschadiging aan het netwerk van zenuwen. De locatie van de beschadiging is in de rug, maar de zenuwen gaan naar de benen en de voeten. Het gevolg is pijn en gevoelsverlies in de benen en voeten. Soms is er ook verlies van spierkracht in de benen. De oorzaak is in de meeste gevallen een ongeluk.

Postherpetische neuralgie

Een andere vorm van neuralgie is postherpetische neuralgie. Deze vorm ontstaat bij en na gordelroos. Gordelroos is een infectie die je krijgt van het herpes zostervirus. Pijn in het geïnfecteerde gebied wordt postherpetische neuralgie genoemd. Het kenmerkt zich door huiduitslag en blaasjes op de huid. Het kan overal op het lichaam aanwezig zijn, maar bevindt zich meestal in de romp.

Fantoompijn

Bij Fantoompijn treedt pijn op in een geamputeerd lichaamsdeel. Ondanks dat het lichaamsdeel niet meer aanwezig is, heeft men wel pijn. De oorzaak van fantoompijn is nog niet helemaal duidelijk. Het kan zijn dat de zenuwen ‘denken’ dat het lichaamsdeel nog bestaat en de prikkels willen doorgeven.

Zenuwpijn komt door een beschadiging, beknelling of ontsteking van de zenuw. Dit kan komen door lichamelijk letsel, bijvoorbeeld bij een ongeluk of een snee. Zenuwpijn komt vaker voor bij mensen met diabetes mellitus.

Pijn is het belangrijkste symptoom van zenuwpijn. De pijn kenmerkt zich door heftige pijnscheuten in het gebied dat bij de aangedane zenuw hoort. Ook een brandend gevoel, prikkelingen, steken en krampen in het gebied van de zenuw zijn typisch voor zenuwpijn. De pijn kan toenemen door een kleine prikkel van buitenaf. Bijvoorbeeld het zachtjes aanraken van de huid of het dragen van (strakke) kleding.

Bij sommige vormen is de pijn constant aanwezig, zoals bij postherpetische neuralgie. In andere gevallen treden er pijnaanvallen op. Dit laatste komt vaker voor bij trigeminus en Mortons neuralgie.

Soms wordt de plek ook zonder aanraken veel gevoeliger. Het gebied van de pijn kan zich uitbreiden, waardoor er steeds meer pijn ontstaat.

Om een diagnose te kunnen stellen voor zenuwpijn is het nodig om de pijn inzichtelijk te maken. In eerste instantie zal de huisarts een verwijzing geven voor een fysiotherapeut of in ernstigere gevallen de orthopeed. Er wordt door middel van vragen en lichamelijk onderzoek gekeken naar wanneer de pijn optreedt, hoe lang het duurt, waar de pijn zit en wanneer de pijn meer of minder aanwezig is.

De behandeling van zenuwpijn is afhankelijk van de oorzaak en locatie van de klachten. In sommige gevallen kan het probleem worden opgelost door een operatie, bijvoorbeeld in het geval van zenuwpijn bij carpaal tunnel syndroom.

Meestal is er geen gemakkelijke oplossing om de zenuwpijn tegen te gaan. Beweging wordt ondanks de pijn wel geadviseerd, tenzij de pijn toeneemt bij beweging. Fysiotherapie kan helpen op een verstandige manier te bewegen bij zenuwpijn.

Pijnstillers werken bij zenuwpijn vaak slecht, terwijl antidepressiva, zoals bijvoorbeeld amitriptyline juist beter werken. Bij sommige vormen van zenuwpijn kunnen zalven helpen.

Ook kan het helpen om pijnsignalen minder duidelijk door te laten komen naar de hersenen door middel van neuromodulatie. Een elektrode op de huid geeft een elektrische impuls en vervormt daarmee de pijnprikkel naar een minder pijnlijke sensatie. Daarmee wordt de oorzaak van de pijn niet verholpen, maar wordt de pijn wel aanzienlijk minder.