Ziekte van Addison

Wat is de ziekte van Addison?

In het kort:

  • In de meeste gevallen is de ziekte van Addison een auto-immuunziekte die wordt veroorzaakt doordat de bijnierschors niet genoeg hormonen (cortisol en aldosteron) produceert.
  • De ziekte kan ook veroorzaakt worden door bijvoorbeeld tuberculose, kanker, een schimmelinfectie of een ziekte aan de hypofyse.
  • Vermoeidheid, spier- en gewrichtspijn, buikpijn, misselijkheid, bruine verkleuring van de huid, uitdroging, lage bloeddruk en veel urineren zijn veelvoorkomende klachten.
  • De ziekte kan niet worden genezen, maar wel behandeld met hormonen die ervoor zorgen dat het tekort aan hormonen verdwijnt.
  • Bij een Addisoncrisis of shock, is het belangrijk dat je direct behandeld wordt.

Over de ziekte van Addison

De ziekte van Addison is een auto-immuunziekte en wordt veroorzaakt doordat de bijnierschors niet genoeg hormonen meer produceert. De bijnierschors is de buitenste laag van de bijnier, een klein orgaan dat op je linker- en rechternier zit. De ziekte van Addision wordt daarom ook wel het syndroom van Addison of primaire bijnierschorsinsufficiëntie genoemd.

De hormonen die normaal gesproken worden gemaakt in de bijnierschors zijn cortisol en aldosteron. Cortisol is een hormoon dat helpt bij de aanmaak van energie en is belangrijk bij stress en inspanning. Aldosteron is van belang bij de water- en zouthuishouding van je lichaam. Als je de ziekte van Addison hebt, worden deze hormonen te weinig aangemaakt.

Een andere aandoening, waarbij je juist te veel van deze hormonen aanmaakt, noem je de ziekte van Cushing.

De ziekte van Addison wordt veroorzaakt doordat de bijnierschors niet goed meer werkt. In de meeste gevallen wordt de ziekte van Addison gezien als een auto-immuunziekte. Daarbij ziet je afweersysteem het weefsel van de bijnierschors aan voor een vreemde stof en valt het weefsel aan. Daardoor beschadigt je bijnier en kan deze niet genoeg hormonen meer produceren.

De ziekte van Addison kan ook door andere dingen veroorzaakt worden. Zo kun je de ziekte van Addison ook krijgen door tuberculose, kanker of een schimmelinfectie. Ook kan een ziekte aan de hypofyse de ziekte van Addison veroorzaken. De hypofyse produceert namelijk hormonen die ervoor zorgen dat de bijnier hormonen gaat produceren. Als de hypofyse dus niet goed meer werkt, zullen de bijnieren ook minder goed gaan werken.

Als je het syndroom van Addison hebt, kun je last hebben van de volgende klachten:

  • Vermoeidheid en een zwak gevoel
  • Spierpijn en gewrichtspijn
  • Buikpijn
  • Misselijkheid
  • Bruine verkleuring van de huid
  • Uitdroging
  • Lage bloeddruk
  • Veel urineren

Normaal gesproken wordt er in de bijnieren extra cortisol aangemaakt als je in een stressvolle situatie zit, zoals bij koorts, ongeval, stress, ziekte etcetera. Als je de ziekte van Addison hebt, gebeurt dat niet. Dit kan leiden tot een zogenaamde Addisoncrisis of shock. Als je dan niet onmiddellijk behandeld wordt, kan het zijn dat je zo’n crisis of shock niet overleeft.

Een arts zal de diagnose stellen aan de hand van de symptomen die je hebt. Hij zal ook kijken naar de hoeveelheid cortisol en aldosteron in je bloed en urine.

Extra hormonen

Als je de ziekte van Addison hebt, kun je niet worden genezen, maar je kunt wel een behandeling krijgen. Je krijgt hormonen toegediend die ervoor zorgen dat het tekort aan cortisol en aldosteron wordt opgeheven.

Als je een Addisoncrisis hebt, is het belangrijk dat je onmiddellijk behandeld wordt. Er moet dan meteen cortisol en zoutoplossing toegediend worden om zo je leven te redden. Het is beter om een Addisoncrisis te voorkomen, door extra hormonen te slikken als je weet dat er een stressvolle situatie aankomt.