Ziekte van Fabry

De oorzaak van de ziekte van Fabry ligt in een ontbrekende stof in de lysosomen. Lysosomen bevinden zich in onze lichaamscellen en kun je zien als de afvalverwerkers van onze cellen. Lysosomen breken met behulp van enzymen de afvalstoffen van de cel af of recyclen ze. Bij de ziekte van Fabry werkt één van deze enzymen die in de lysosomen zitten niet goed, waardoor afvalstoffen niet worden verwerkt en zich opstapelen. Dit niet goedwerkende enzym heet het a-Galactosidase A. Een vetachtige substantie hoopt zich dan op in onder andere de:

• Spiercellen
• Vaatwandcellen
• Zenuwcellen

Op den duur zorg deze ophoping voor een beschadiging van de cellen waardoor diverse complicaties in de organen kunnen optreden.

De symptomen van de ziekte van Fabry zijn lastig te herkennen omdat de meeste symptomen ook vaak voorkomen bij andere aandoeningen. Daarnaast zijn de symptomen en de ernst ervan bij iedereen anders. Veel voorkomende symptomen van de ziekte van Fabry zijn:

• Aanhoudende, brandende, tintelende pijn (neurotische pijn)
• Aanvallende intense pijn, deze aanvallen duren enkele minuten tot enkele dagen
• Vermoeidheid
• Weinig tot niet transpireren
• Problemen tijdens lichamelijke inspanning
• Rood, paasachtige vlekjes (angiokeratomen)
• Oogafwijkingen
• Maag-darmklachten
• Hartproblemen
• Verstoorde nierfunctie
• Meer kans op een beroerte
• Gehoorverlies en/ of tinnitus

Omdat de symptomen van de ziekte van Fabry erg overeenkomen met symptomen van andere aandoeningen is het vaak lastig om de aandoening te diagnosticeren. Er zijn twee onderzoeken die de ziekte van Fabry kunnen diagnosticeren:

• Enzymdiagnostiek
• DNA-analyse

Enzymdiagnostiek

Door middel van enzymdiagnostiek meten de artsen de activiteit van enzym a-Galactosidase A. Deze methode geeft een eenduidige diagnose van de ziekte van Fabry bij mannen maar bij vrouwen is dit niet het geval. Dit onderzoek meet of er actief aanwezig enzym aanwezig is in het lichaam en als dit bij mannen niet het geval is, heeft hij de ziekte van Fabry. Bij vrouwen ligt dit net en beetje anders. Omdat het defecte gen voor de ziekte van Fabry zich op het X-chromosoom bevindt en vrouwen twee X-chromosomen hebben, kunnen zij een percentage actief a-Galactosidase A-enzym hebben en toch aan de ziekte van Fabry lijden.

DNA-analyse

Via een DNA-analyse kijkt men of er een fout in het DNA zit die de ziekte van Fabry veroorzaakt. Dit onderzoek is voor zowel mannen als vrouwen zeer geschikt. Het enige nadeel is dat de uitslag van de DNA-analyse drie maanden op zich laat wachten. Vandaar dat vaak eerst een enzymonderzoek wordt gedaan.

Lange tijd was er geen behandeling mogelijk voor de ziekte van Fabry. De behandeling bestond voornamelijk uit pijn- en symptoombestrijding. Tegenwoordig bestaat er een enzymtherapie voor patiënten met de ziekte van Fabry. Eens in de twee weken krijgen ze het ontbrekende enzym toegediend. Dit gebeurt meestal via een infuus.

De enzymbehandeling is echter nog heel erg duur, daarom moet je last hebben van meerdere symptomen wil je in aanmerking komen voor deze behandeling.

Symptoombestrijding

Tussen het tiende en het dertigste levensjaar hebben mensen met de ziekte van Fabry veel last van pijn. Helaas reageert de pijn die veroorzaakt wordt door Fabry niet altijd goed op pijnstillers. Er moet dus goed gekeken worden naar welke pijnmedicatie het beste werkt.

De nierfunctie is bij mensen met de ziekte van Fabry vaak aangetast. Soms is de nierfunctie dusdanig aangetast dat een nierdialyse noodzakelijk is. Als je de ziekte van Fabry hebt kun je ook in aanmerking komen voor een niertransplantatie.