Ziekte van Graves

De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte die schildklierproblemen veroorzaakt. Normaal beschermt je lichaam je tegen alle vreemde stoffen die het lichaam binnenkomen met behulp van het afweersysteem. Het afweersysteem reageert op de vreemde stoffen door antistoffen aan te maken. Deze antistoffen vallen de vreemde stoffen aan en zorgen ervoor dat de vreemde stoffen door je lichaam opgeruimd kunnen worden.

Bij een auto-immuunziekte maakt het lichaam antistoffen aan die lichaamseigen cellen of weefsels aanvallen. In het geval van de ziekte van Graves, worden er antistoffen specifiek tegen de schildklier aangemaakt. Daardoor gaat je schildklier te veel schildklierhormoon produceren wat voor verschillende schildklierproblemen zorgt.

Er zijn risicofactoren bekend die bij kunnen dragen aan het ontwikkelen van de ziekte van Graves zoals:

• Roken
• Jodiumgebruik
• Stress
• Zwangerschap
• Sommige infecties
• Als iemand in je familie de ziekte van Graves heeft, heb jij ook een grotere kans dat je de ziekte van Graves krijgt.

Zoals beschreven kan de ziekte van Graves zich uiten in een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) of uiteindelijk in een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie). Symptomen van een te snel werkende schildklier en een te traag werkende schildklier verschillen onderling.

Schildklierproblemen bij een te snel werkende schildklier

Schildklierproblemen bij een te snel werkende schildklier kenmerken zich door een lichaam wat in overdrive gaat, oftewel lichaamsprocessen versnellen. Symptomen die passen bij een te snel werkende schildklier zijn:

• Onbedoeld gewichtsverlies
• Hartkloppingen
• Beven
• Zweten
• Een gejaagd of geïrriteerd gevoel
• Vermoeidheid
• Diarree
• Pijnlijke ogen
• Verminderd zicht
• Verandering in je menstruatiepatroon
• Huidklachten: je huid kan warm en vochtig aanvoelen
• Een opgezette schildklier, ook wel struma genoemd
• Schildklierproblemen bij een te traag werkende schildklier

Schildklierproblemen bij een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie) daarentegen kenmerken zich door een lichaam wat in slow motion gaat. In enkele gevallen is de ziekte van Graves verder gevorderd en is er sprake van een traag werkende schildklier. In dit geval zullen de volgende symptomen voorkomen:

• Verlies van emotie en enthousiasme
• Extreme vermoeidheid
• Hartklachten
• Menstruatieproblemen
• Libidoverlies
• Gevoeligheid voor kou
• Geen transpiratie
• Haaruitval
• Opgezet gezicht
• Gewichtstoename
• Hese/ diepere stem
• Oogziekte van Graves

Bij ongeveer twintig procent van de mensen met de ziekte van Graves met een te snel werkende schildklier komt de oogziekte van Graves voor. Dit kenmerkt zich door uitpuilende ogen en oogkasafwijkingen. Dit komt door een ontsteking van het weefsel in de oogkas.

Pretibiaal myxoedeem

Een specifiek symptoom bij de ziekte van Graves en gerelateerde schildklierproblemen is het pretibiaal myxoedeem. Dit is een huidaandoening aan de scheenbenen. De huid is verdikt, week, jeukt en is paarsbruin verkleurd. Ook is er sprake van vochtophoping (oedeem) waarbij geen putten gedrukt kunnen worden in de huid.

Een arts zal eerst vragen naar de klachten en een lichamelijk onderzoek doen. Als de arts dan vermoedt dat je de ziekte van Graves hebt, zal hij een bloedonderzoek doen. In het bloed kun je zien hoeveel schildklierhormoon er wordt geproduceerd.

Aanvullend beeldonderzoek kan worden gedaan met een echo en een scintigrafie. Er kan ook een oogonderzoek worden gedaan als er klachten zijn die passen bij de oogziekte van Graves.

Er zijn meerdere behandelingen die ingezet worden bij de ziekte van Graves.

Medicijnen

Als de diagnose is gesteld, kan behandeling voor de ziekte van Graves ingezet worden. Deze bestaat uit twee verschillende medicijnen. Het eerste medicijn (thiamazol) blokkeert de werking van de schildklier. Als duidelijk wordt dat de eigen productie van schildklierhormoon tot stilstand is gebracht dan volgt een tweede medicijn namelijk een schildklierhormoon in tabletvorm.

Deze behandeling duurt een jaar. Na een jaar wordt gestaakt met de medicijnen om te zien of de werking van de schildklier is hersteld. Bij zeventig procent van de patiënten is dit het geval en zijn ze genezen verklaard. Is dat niet het geval dan volgt of een operatie of een radioactief jodium behandeling.

Operatie

Een andere mogelijkheid is om een gedeelte van de schildklier te verwijderen. Dit kan door een operatie, maar dat gebeurt alleen als de schildklier echt groot is (struma).

Radioactief jodium

Vaker wordt er gekozen voor een behandeling met radioactief jodium. Deze behandeling wordt ook wel “de slok” genoemd. Je slikt dan radioactief jodium, dat opgenomen wordt via de maag in de bloedbaan en zijn werk doet in de schildklier. Het radioactief jodium vernietigt een gedeelte van de schildklier. Als het radioactief jodium uitgewerkt is, plas je het gewoon weer uit.

Behandeling

Als je de oogaandoening hebt, zul je eerst worden behandeld met oogdruppels en wellicht het dragen van een zonnebril in daglicht. Als dat niet helpt, kun je medicijnen voorgeschreven krijgen. Ook kan het weefsel rond je ogen bestraald worden. In enkele gevallen zal er een operatie nodig zijn waarbij de oogkas verruimd wordt.