4 maart 2022 is Wereld Obesitas Dag. Op deze dag wordt er extra aandacht besteed aan “obesitas” (overgwicht) om de bewustwording over deze chronische ziekte te vergroten, alsook de oorzaken en noodzakelijke maatregelen om deze aan te pakken en te voorkomen. Wereldwijd wordt er gepleit voor een gezonde leefomgeving waarin overgewicht als gezondheidsprobleem voorop staat.
Wat is Obesitas?
Obesitas is een chronische ziekte die gekenmerkt wordt door overmatige vetopstapeling in het lichaam. Het wordt ook wel zwaarlijvigheid genoemd. De graad van overgewicht wordt berekend met de BMI (Body Mass Index). De BMI is een internationale, eenvoudige manier om de graad van zwaarlijvigheid te meten en geeft een inschatting van het gezondheidsrisico dat door overgewicht veroorzaakt wordt.
Wanneer is er sprake van Obesitas?
Via een eenvoudige berekening kun je bepalen als je gewicht bij je lengte past. Deze berekening heet Body Mass Index (BMI), soms ook wel Quetelet-index (QI) genoemd. U kunt uw BMI als volgt berekenen: gewicht (kg) : lengte (in meters ) x lengte ( in meters ). Als de score hoger is dan 30 dan is er sprake van overgwicht. Bespreek de uitkomst dan met je huisarts.
De oorzaken en risicofactoren
Obesitas ontstaat door een combinatie van verschillende oorzaken en risicofactoren. Deze zijn voornamelijk:
- Verkeerde voeding (slechte eetgewoonten, het hoge percentage suiker in bewerkte voedingsmiddelen),
- De individuele hormoonhuishouding,
- De geestelijke gezondheid,
- Een zittende leefstijl (gebrek aan beweging),
- Erfelijk aangelegd
De gevolgen van obesitas
Als je obesitas hebt, heeft dat grote gevolgen voor je lichaam. Eén van de problemen is kortademigheid; je hebt het snel benauwd. Maar met obesitas heb je ook meer kans op bepaalde ziekten en aandoeningen zoals:
- Hart- en vaatziekten
- Hoge bloeddruk
- Suikerziekte (diabetes, type 2). Dat kan weer leiden tot hart- en vaatziekten of klachten aan ogen, nieren, zenuwen en voeten.
- Kanker
- (lage) rugpijn
- Spierpijn
- Slaapstoornissen
- Transpiratie
Obesitas is niet alleen iets lichamelijks. Geestelijk kun je er enorm onder gebukt gaan. Mensen met ernstig overgewicht hebben over het algemeen geen hoge pet op van zichzelf. Soms worden ze zelfs depressief en beginnen ze vrienden en familie te mijden.
Tips voor mensen met obesitas
Dat obesitas een gezondheidsprobleem is, hebben velen al erkend. Enkele tips voor mensen met obesitas zijn:
- Erken dat je ernstig overgewicht bent en spreek met jezelf af dat je er iets aan gaat doen.
- Schaam je er niet voor want je bent zeker niet de enige met ernstig overgewicht.
- Zoek contact op met mensen die, net als jij, gemotiveerd zijn om van hun overgewicht af te komen.
- Houd een eetdagboek bij waarin je precies opschrijft wat je gegeten hebt. Schrijf ook de gedachten en gevoelens op die je daarbij had. Zo krijg je meer inzicht in je eetgedrag.
- Ga niet naar de supermarkt met een lege maag, zodat je niet in de verleiding komt om snoep of snacks te kopen.
- Sla geen maaltijden over, daardoor krijg je juist trek in ongezonde tussendoortjes.
- Drink voldoende water en thee zonder suiker, zo’n 1,5 à 2 liter. Zo voorkom je dat je gaat eten terwijl je eigenlijk dorst hebt.
- Door van meer beweging een gewoonte te maken in je dagelijkse leven, wordt je fitter, voel je je beter en is de kans groter dat je afvalt.
Afvallen hoeft niet snel te gaan. De kilo’s zijn er immers ook niet in een paar maanden aangekomen. Juist door langzaam af te vallen is de kans groter dat de kilo’s eraf blijven en is een nieuw leefpatroon makkelijker vol te houden.