Verantwoord antibioticagebruik en antibioticaresistentie
Antibiotica zijn medicijnen die bacteriële infecties zoals urineweginfecties en longontstekingen bestrijden. Ze helpen niet bij ziekten die veroorzaakt worden door virussen. Bijvoorbeeld griep en verkoudheid. Aan de hand van de klachten en soms met aanvullend laboratoriumonderzoek, bepaalt de arts als en welk antibioticum het meest effectief zal zijn. Volgens drs. Reni Soerohardjo, werkzaam op de afdeling Medische Dienst van de Stichting Staatsziekenfonds, is het onacceptabel dat vrijwel elk huishouden amoxicilline capsules heeft liggen die aangewend worden voor minimale klachten. Onverantwoord antibioticagebruik is verspilling van medicamenten met als gevolg het duurder worden van de gezondheidszorg. “Wij hebben beperkte middelen die wij efficiënt moeten besteden. Mocht u in overeenstemming met uw arts toch een antibioticum nodig hebben, gebruik het dan op de voorgeschreven wijze. Wanneer je afwijkt hiervan stel jij jezelf onnodig bloot aan de bijwerkingen van antibiotica.”, merkt Reni Soerohardjo op.
Wereld Antimicrobiële Bewustwordingsweek, die van 18 tot 24 november 2020 duurt, is bedoeld om mensen bewust te maken van antimicrobiële resistentie en om het verantwoord gebruik van antibiotica te stimuleren. Alle medicijnen kunnen bijwerkingen hebben. Bij het gebruik van antibiotica ervaren sommige mensen ernstige allergische reacties waarvan huiduitslag, misselijkheid en diarree veel voorkomende verschijnselen zijn. “Wanneer uw arts of specialist heeft besloten dat u een antibioticum nodig heeft, wegen de voordelen zwaarder dan de kans op bijwerkingen onder voorwaarde dat u zich houdt aan het voorschrift”, geeft dokter Soerohardjo aan.
Werking antibiotica
Antibiotica kunnen qua globale werking, onderverdeeld worden in:
- bacterieremmend: bacteriën worden geremd in hun groei, waardoor het eigenimmuunsysteem de tijd heeft om zich te herstellen en de bacteriën zelf op te ruimen en
- bacteriedodend: bacteriën worden beschadigd totdat deze doodgaan.
Antibiotica resistentie
Een bijkomend probleem van onjuist gebruik van antibiotica is resistentie. De toename in het gebruik van antibiotica heeft geleid tot micro-organismen die ongevoelig worden voor deze middelen. Dat wil zeggen dat er een duurder antibioticum, waarvoor er nog geen resistentie is, gekozen moet worden om de patiënt te genezen.
Antibiotica resistentie ontstaat door:
- toename van het gebruik;
- een te korte behandelingsduur of te lage dosering;
- een kuur niet af te maken en
- het innemen van antibiotica die niet voor jou zijn voorgeschreven.
Voorkom antibioticaresistentie
Antibioticaresistentie kun je voorkomen door het volgende in acht te nemen:
- voorkom infecties door goede hygiëne toe te passen. Was uw handen regelmatig met zeep en schoon water, ontsmet oppervlakken met alcohol en hoest in een tissue of de elleboogplooi;
- als u antibiotica krijgt voorgeschreven door de arts, neemt u het dan in zoals aangegeven qua dosering en duur;
- deel geen antibiotica met andere mensen of denk niet een paar stuks te bewaren voor een volgende keer;
- koop of neem geen antibiotica die niet is voorgeschreven door de arts en
- voor de medici is het belangrijk dat er zorgvuldig wordt omgegaan met de middelen die nog effectief zijn en ze voor te schrijven aan patiënten die deze hard nodig hebben.
“Door onverantwoord antibioticagebruik, kunnen deze levensreddende medicijnen niet meer beschikbaar zijn voor toekomstige generaties.”, aldus drs. Reni Soerohardjo.