BASIS INFO OVER COVID-19

Wat is COVID-19?

De Coronavirusziekte 2019, of ‘COVID-19’, is een infectie veroorzaakt door een specifiek virus genaamd SARS-CoV-2. Het virus verscheen eind 2019 voor het eerst in de stad Wuhan, China. Sindsdien heeft het zich razendsnel verspreid en was er al gauw sprake van een pandemie. In Suriname zijn er inmiddels duizenden personen positief getest, maar gelukkig is het grootste deel hersteld. Helaas zijn er meer dan 100 personen bezweken als gevolg van deze besmettelijke (long)ziekte.

Hoe vindt besmetting plaats?

De ziekte is van mens op mens overdraagbaar.

• Direct

Door druppelinfectie: er vindt overdracht plaats via grote druppels uit hoesten en niezen, lachen, zingen binnen een afstand van 1.5 meter.

• Indirect

Door ‘fomite transmission’. Dit is besmetting via een voorwerp. Met uw handen raakt u vaak bewust of onbewust verschillende oppervlakken aan en zo kunnen virussen en andere ziektekiemen eraan vastkleven. Raakt u daarna uw gezicht aan, loopt u de kans dat ze via uw ogen, neus of mond uw lichaam binnendringen en u ziek maken.

Opmerking!

• Op basis van de huidige inzichten is het onduidelijk of aerogene transmissie een rol speelt in de verspreiding van SARS-CoV-2. Een uitzondering vormen aerosolvormende handelingen (bijvoorbeeld ‘vernevelen’) in de zorg, waar aanvullende maatregelen worden geadviseerd.
• Ook zijn er geen aanwijzingen voor perinatale overdracht (dus van de zwangere op haar ongeboren kind)

Besmettelijke periode

Exacte gegevens over de besmettelijke periode ontbreken. Een patiënt is in ieder geval besmettelijk tijdens de symptomatische fase (dus de periode waarin hij of zij klachten heeft). Daarna kan het virus nog langer met PCR aantoonbaar zijn in de keel/feces. Tot nu toe zijn er aanwijzingen dat voornamelijk symptomatische personen bijdragen aan de verspreiding.

Besmettelijkheid

Exacte gegevens over de besmettelijkheid ontbreken. Hoe zieker iemand is, hoe meer virus hij kan verspreiden. Ook de overleving van het virus buiten het lichaam is onbekend en afhankelijk van bijvoorbeeld het soort oppervlak, de temperatuur en de luchtvochtigheid.

Wat zijn de symptomen van COVID-19?

Symptomen beginnen een paar dagen (meestal 2-5 dagen) nadat een persoon is geïnfecteerd met het virus. Maar bij sommige mensen kan het nog langer duren voordat de symptomen verschijnen.

De meest voorkomende symptomen:

• Koorts
• droge hoest
• vermoeidheid

Minder vaak voorkomende symptomen:

• pijn in het lichaam;
• keelpijn;
• diarree;
• bindvliesontsteking (ogen);
• hoofdpijn;
• aangetast smaak- of reukvermogen;
• huiduitslag of verkleuring van de vingers of tenen.

Ernstige symptomen:

• kortademigheid of ademhalingsproblemen;
• pijn of druk op de borst;
• aangetast spraak- of bewegingsvermogen.

Bovengenoemde symptomen zijn niet specifiek voor Covid-19. De meeste mensen hebben milde symptomen. Sommige mensen hebben helemaal geen symptomen. Maar bij andere mensen kan COVID-19 leiden tot ernstige problemen zoals longontsteking, onvoldoende zuurstof krijgen of zelfs de dood.

Wie hebben een verhoogde kans op een ernstig verloop van de ziekte?

Mensen die ouder zijn of andere gezondheidsproblemen hebben. Het gaat om personen ouder dan 18 jaar met:

• afwijkingen en functiestoornissen van de luchtwegen en longen;
• chronische hartaandoeningen;
• diabetes mellitus;
• ernstige nieraandoeningen die leiden tot dialyse of niertransplantatie;
• verminderde weerstand tegen infecties door medicatie voor auto-immuunziekten, na orgaantransplantatie, bij hematologische aandoeningen, bij aangeboren of op latere leeftijd ontstane afweerstoornissen waarvoor behandeling nodig is, of bij chemotherapie en/of bestraling bij kankerpatiënten;
• een hiv-infectie.

Op basis van gegevens over de leeftijdsspecifieke incidentie, is het risico op COVID-19 aanzienlijk lager bij kinderen. Er worden daarnaast in de gegevens uit China vrijwel geen ernstige uitkomsten gemeld voor personen onder de 19 jaar. Hoewel kinderen COVID-19 kunnen krijgen, lijken ze minder vaak ernstige symptomen te hebben.

Wanneer moet ik contact opnemen met de dokter?

Als u koorts, hoest of ademhalingsproblemen heeft en mogelijk bent blootgesteld aan COVID-19, maak dan contact met het BOG op telefoonnummer 178 of met uw huisarts indien u in de afgelopen veertien dagen blootgesteld bent aan een van de volgende situaties:

• U had nauw contact met een persoon die positief getest is op het virus – dit betekent over het algemeen dat u zich binnen een afstand van ongeveer 1.5 meter van de persoon bevindt of hebt bevonden.
• U woonde in of reisde naar een gebied waar er veel besmettingen zijn.
• U bent naar een evenement of locatie geweest waar gevallen bekend waren van COVID-19. Als bijvoorbeeld meerdere mensen ziek werden na een specifieke bijeenkomst of op uw werkplek, bent u hier mogelijk aan blootgesteld geweest.

U kunt het beste uw huisarts bellen voordat u naar de poli gaat. De arts of verpleegkundige kan u vertellen wat u moet doen en aangeven of u persoonlijk moet worden gezien. De kans bestaat dat de arts of de verpleging u in een afgezonderde ruimte laat wachten.

Als u ernstig ziek bent en meteen naar de dokter of het ziekenhuis moet, kunt u toch vooraf bellen. Op deze manier kan het personeel u de juiste zorg bieden.

Hoe ziet het testen er uit?

Als uw arts vermoedt dat u COVID-19 heeft, zal hij/zij contact opnemen met het BOG. U kunt ook zelf contact opnemen met het BOG of de testlocaties van de RGD, MZ, AZP en het Regionaal Ziekenhuis Wanica. Indien u voldoet aan de criteria om getest te worden, zal er een uitstrijkje uit uw neus en mogelijk uit uw keel genomen worden en naar het laboratorium gestuurd worden voor onderzoek. Deze test kan aantonen of u COVID-19 heeft. Het kan twee tot drie dagen duren voordat u gebeld wordt voor de uitslag.

Hoe wordt COVID-19 behandeld?

De meeste mensen met COVID-19 hebben slechts milde klachten en lijken na ongeveer twee weken beter te zijn, maar dat is niet voor iedereen hetzelfde. Als u COVID-19 heeft, is het belangrijk om thuis te blijven, totdat het BOG u vertelt dat het veilig is om weer uit huis te gaan. U mag geen onnodig bezoek thuis ontvangen, zodat de kans om anderen te besmetten kleiner wordt. Dit geldt ook als u bijvoorbeeld vanwege klachten, contact met een positief geteste persoon of vanwege uw reisgeschiedenis in quarantaine bent gezet door het BOG.

Als u een ernstigere symptomen heeft, moet u mogelijk in het ziekenhuis blijven en afhankelijk van uw situatie zelfs op de intensive care worden opgenomen. Terwijl u daar bent, bevindt u zich waarschijnlijk in een speciale ‘isolatiekamer’. Alleen medisch personeel is toegestaan ​​in de kamer en ze zullen speciale jassen, handschoenen, maskers en oogbescherming moeten dragen. Er is geen specifieke behandeling tegen COVID-19, maar de artsen en verpleegkundigen in het ziekenhuis kunnen uw ademhaling en andere lichaamsfuncties volgen, u ondersteunen en zo comfortabel mogelijk maken. Mogelijk hebt u extra zuurstof nodig om gemakkelijk te kunnen ademen. Als u erg moeilijk kunt ademen, zal mogelijk een beademingsapparaat worden gebruikt om u te helpen ademen.

Kan COVID-19 worden voorkomen?

Dat is niet te zeggen. U kunt wel maatregelen doen om uw kansen op het krijgen van COVID-19 te verkleinen. Deze stappen zijn voor iedereen nodig, vooral omdat de infectie zich zeer snel verspreidt. Maar ze zijn extra belangrijk voor mensen van 65 jaar of ouder of mensen die andere gezondheidsproblemen hebben. Belangrijk is vooral om gezond te blijven eten, zodat u een goede weerstand heeft.

We kunnen het volgende doen om de verspreiding van infectie te vertragen.

• Draag een mond-neus-masker in openbare ruimtes.
• Was uw handen regelmatig met water en zeep. Dit is vooral belangrijk nadat u in het openbaar bent geweest en andere mensen of oppervlakken hebt aangeraakt. Zorg ervoor dat u uw handen minstens 20 seconden met zeep inwrijft, uw polsen, vingernagels en tussen uw vingers schoonmaakt. Spoel vervolgens uw handen, droog ze af met keukenpapier en gooi het meteen in een gesloten ton. Als u zich niet in de buurt van een wasbak bevindt, kunt u een handgel gebruiken om uw handen te reinigen. De gels met minimaal 70 procent alcohol werken het beste. Maar het is altijd beter de handen te wassen met water en zeep.

• Raak uw gezicht niet aan met uw handen, vooral uw mond, neus of ogen.
• Probeer weg te blijven van mensen die symptomen van de infectie hebben.
• Vermijd drukte. Als u in een gebied woont waar gevallen van COVID-19 zijn opgetreden, probeer dan zoveel mogelijk thuis te blijven. Zelfs als u gezond bent, kan het beperken van contact met andere mensen de verspreiding van de ziekte helpen vertragen.

Iemand thuis positief getest

Als iemand bij u thuis COVID-19 heeft, zijn er extra dingen die u kunt doen om uzelf te beschermen:

• Houd de zieke uit de buurt van anderen – de zieke moet in een aparte kamer blijven en indien mogelijk een aparte badkamer en toilet gebruiken.
• Gebruik gezichtsmaskers – de zieke moet een gezichtsmasker dragen wanneer hij/zij zich in dezelfde kamer bevindt als andere mensen. Als u voor de zieke zorgt, kunt u uzelf ook beschermen door een gezichtsmasker te dragen als u in de kamer bent. Dit is vooral belangrijk als de zieke geen masker kan dragen.
• Wees extra voorzichtig met lichaamsvloeistoffen – als u in contact komt met het bloed, slijm of andere lichaamsvloeistoffen van de zieke, draag dan een wegwerp gezichtsmasker, jurk en handschoenen. Als lichaamsvloeistoffen uw huid raken, was dan onmiddellijk uw handen met zeep.
• Maak vaak schoon – het is vooral belangrijk om dingen die veel worden aangeraakt schoon te maken. Bijvoorbeeld toonbanken, nachtkastjes, deurknoppen, computers, telefoons, kranen, toiletten en badkameroppervlakken. Sommige schoonmaakmiddelen werken goed om bacteriën te doden, maar geen virussen, dus het is belangrijk om de etiketten te controleren. Het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) heeft hier een lijst met producten: www.epa.gov/sites/production/files/2020-03/documents/sars-cov-2-list_03-03-2020.pdf.

In de wereld is er nog geen vaccin om COVID-19 te voorkomen. Wel zijn een aantal landen bezig met de ontwikkeling van een vaccin; sommige zijn al in de testfase.

Oktober 2020