Aambeien (Hemorroiden)

Aambeien ontstaan als er veel druk staat op de zwellichamen in de anus. Deze hoge druk kan verschillende oorzaken hebben:

• Verstopping: bij een verstopping wordt je ontlasting hard. Het is moeilijk de ontlasting kwijt te raken waardoor je harder gaat persen. Het gevolg is een grotere druk op de zwellichamen.
• Weinig beweging: te weinig beweging leidt sneller tot verstopping. Hierdoor moet je persen en zet je een grotere druk op de zwellichamen.
• Krachtsport/zwaar tillen/bevalling: als de druk in je buik toeneemt, kan de druk op de zwellichamen groter worden.
• Zwangerschap: tijdens de zwangerschap kan het bloed in de grote bloedvaten minder gemakkelijk terugstromen. Hierdoor ontstaat ook een grotere druk op de zwellichamen.

De verschillende varianten van aambeien – inwendige en uitwendige – hebben elk hun eigen symptomen en klachten. De symptomen van inwendige aambeien zijn:

• Jeuk aan de anus.
• Branderig gevoel rondom de anus.
• Bloed op de ontlasting of aan het toiletpapier.
• Pijn rond de anus.
• Pijn bij het zitten.

Bij een uitpuilende aambei bestaat verder de kans dat er in de aambei een bloedprop ontstaat die blauw opzwelt en erge pijn veroorzaakt. Je spreekt dan van een getromboseerde aambei.

• Je kunt zelf je klachten verminderen door de oorzaak van je aambeien aan te pakken. Pas je voeding- en stoelganggewoontes aan, zodat je verstopping en een te hoge druk op de anus voorkomt. Ga meteen naar de wc als je moet en probeer niet te hard en te lang te persen. Beweeg regelmatig, eet vezelrijk en drink genoeg.
• Houd je toch last van obstipatie, dan kun je een middel tegen verstopping gebruiken, zoals psylliumvezels, lactulose of zemelen. Vaak verdwijnen de problemen zo vanzelf.

Aambeienzalf
Tegen de jeuk en het branderige gevoel dat aambeien je bezorgen, zijn bij de drogist en apotheek verschillende zalfjes en zetpillen verkrijgbaar. Je hebt daarvoor geen recept nodig.

Smeersels en zetpillen met lidocaïne verdoven plaatselijk en maken zo de stoelgang minder pijnlijk. Producten met zink werken ook tegen de pijn en stillen bovendien de jeuk. Bovendien zouden ze de aambeien een beetje doen verschrompelen. De huisarts kan daarnaast hydrocortisoncrème voorschrijven, wat ontstekingsremmend en verzachtend werkt.

Afbinden
Helpen leefstijladviezen en crèmes niet, dan kan de huisarts je doorverwijzen naar een specialist die de aambeien verwijdert.

De meest gebruikte methode is het afbinden van de aambei met rubberen elastiekjes, oftewel een rubberbandligatie. De arts bekijkt via een buisje (protoscoop) het laatste deel van de darm en brengt een bandje aan boven het slijmvlies van de aambei. Zo wordt de bloedtoevoer afgesneden, waardoor de aambei verschrompelt en na een paar dagen afsterft.

Deze ingreep vindt poliklinisch plaats. Een verdoving is niet nodig. Omdat het aambeiweefsel zelf gevoelloos is, is het niet pijnlijk. Je kunt nog een paar dagen last hebben van bloedverlies en een vervelend gevoel in je buik of de anus. De afgebonden aambei en het bandje raak je samen met de ontlasting vanzelf kwijt.

Andere methodes
De bloedtoevoer naar de aambeien kan ook worden gestopt door de bloedvaatjes dicht te schroeien. Ook dan sterft de aambei af. Een andere optie is dat de arts een irriterende vloeistof in de aambeien spuit, waardoor ze verschrompelen. Alleen bij zeer grote aambeien is een operatie onder narcose nodig waarvoor je in het ziekenhuis wordt opgenomen. Ook als je aambeien hebt die steeds terugkomen, kan een operatie uitkomst bieden. Dit is erg effectief, maar geeft na de behandeling nog wel een aantal dagen flinke pijn.