1. Startpagina SZF
  2. Gezondheidsencyclopedie
  3. A
  4. Alcoholisme

Alcoholisme

Wat is alcoholisme?

Alcoholisme is een verslaving aan alcohol. Veel mensen genieten met enige regelmaat van een glaasje wijn of een koud biertje, maar bij sommigen loopt dit gebruik uit de hand. Gematigd gebruik van alcohol is niet ongezond en kan de gezondheid zelfs ondersteunen, maar bij een alcoholverslaving is er sprake van een groot gevaar voor de gezondheid.

Alcoholisme en overmatig alcoholgebruik

Ondanks dat het nuttigen van overmatig alcohol zeer slecht is voor de gezondheid is er wel een verschil tussen overmatig alcoholgebruik en alcoholisme. We spreken namelijk pas van alcoholisme wanneer iemand geestelijk en lichamelijk afhankelijk is van alcohol. Men spreekt van een overmatig alcoholgebruik bij 21 glazen per week voor mannen en 14 glazen per week voor vrouwen. Over het algemeen hebben mannen vaker last van een overmatig alcoholgebruik dan vrouwen. Daarnaast zijn er vier keer zo veel mannen met alcoholisme dan vrouwen.

Mannen en alcoholisme

Uit onderzoek blijkt dat mannen meer genieten van een alcoholisch drankje. Dit komt omdat bij mannen na het drinken van alcohol meer dopamine vrijkomt dan vrouwen die dezelfde hoeveelheid alcohol consumeren. Dopamine is een stofje wat genot, plezier en een gevoel van beloning geeft. Dit verklaart deels waarom er meer mannen zijn die last hebben van alcoholisme dan vrouwen.

Een precieze oorzaak van alcoholisme is niet bekend. Het ontstaan van alcoholisme is een geleidelijk proces waar verschillende factoren invloed op lijken te hebben. Voorbeelden van dergelijke factoren zijn:

  • Je persoonlijke situatie
  • Je omgeving
  • Erfelijkheid
  • Geslacht
  • Leeftijd

Er zijn verschillende symptomen van alcoholisme. Deze algemene symptomen van alcoholisme zijn in vier stadia in te delen. De verschillende stadia van alcoholisme zijn:

Stadium 1 van alcoholisme

In dit stadium van alcoholisme wordt drank gebruikt om te vluchten uit de realiteit. Door regelmatig drankgebruik is er al een zogenaamde tolerantie ontstaan. Dit betekent dat een alcoholist minder reactie geeft op alcohol dan een ongeoefende drinker. Na vele drankjes kom je nog steeds niet dronken over. Kenmerkend voor dit stadium van alcoholisme is het snel achteroverslaan van drankjes en stiekem drinken. Ook wil je liever niet praten over je drankgebruik. Je houdt het verborgen voor je partner en familie en vrienden.

Stadium 2 van alcoholisme

In het tweede stadium van alcoholisme is er sprake van een zogenaamde noodzaak. Je voelt een sterke drang om alcohol te gebruiken. Hoewel je deze drang soms weerstaat, ga je uiteindelijk altijd weer drinken. Black-outs en agressief gedrag komen in dit stadium van alcoholisme regelmatig voor.

Stadium 3 van alcoholisme

In dit stadium van alcoholisme raak je alle controle over je drankgebruik kwijt. Je stopt met vrijwel alle activiteiten behalve met drinken. Je werk en sociale leven lijden ernstig onder je alcoholverslaving. In dit stadium van alcoholisme komen veel mensen al in aanraking met politie en justitie, bijvoorbeeld door autorijden onder invloed maar toch gaat het drinken door.

Stadium 4 van alcoholisme

In dit laatste stadium van alcoholisme is er sprake van een totale afhankelijkheid. De dag begint met een drankje en de rest van de dag draait om de alcohol. Onthoudingsverschijnselen als bevingen en rillingen kunnen gedurende de hele dag optreden. Tijdens dit stadium van alcoholisme worden vaak ook de gevolgen van het alcoholmisbruik en de alcoholvergiftiging zichtbaar:

  • Verslechterde hersenfuncties
  • Weinig concentratie
  • Geheugenverlies
  • Slecht beoordelingsvermogen

De behandeling van alcoholisme is afhankelijk van de mate van verslaving. Zo is het mogelijk om thuis een behandeling voor alcoholisme te krijgen. In je eigen omgeving werk je aan de alcoholverslaving. Het is ook mogelijk dat je hulp voor je alcoholisme in een afkickkliniek en/ of bij een therapeut krijgt. Deze beslissing kun je het best in samenspraak met een arts en je familie nemen. De reden om dit in samenspraak te doen is omdat het alcoholisme niet alleen het leven van de alcoholverslaafde, maar ook dat van de partner en andere mensen in de omgeving heftig beïnvloed. Tijdens een behandeling voor alcoholisme wordt er aan een aantal verschillende punten gewerkt:

Diagnose: de ernst en mate van de alcoholverslaving wordt bepaald om de behandeling hierop aan te passen

Gestimuleerd wordt om te minderen of zelfs helemaal te stoppen met het alcoholgebruik. Hierdoor treden zogenaamde ontwenningsverschijnselen of onthoudingsverschijnselen op. Als de ontwenningsverschijnselen van alcohol gevaar opleveren, kun je tijdelijk opgenomen worden in een ziekenhuis of andere zorginstelling. Als controlemiddel worden er vaak zogenaamde alcoholcontroles uitgevoerd. Voorbeelden van ontwenningsverschijnselen van alcohol zijn:

  • Hoofdpijn
  • Trillende handen
  • Veel zweten
  • Misselijkheid
  • Slecht slapen
  • Vermoeidheid
  • Verhoogde bloeddruk
  • Angst
  • Somberheid
  • Onrust
  • Verlaagd bewustzijn
  • Hallucinaties

Start therapie voor alcoholisme. Tijdens sessies wordt gestreefd naar het vergroten van de motivatie om te stoppen met alcohol. Bovendien proberen ze om de persoon de controle over het eigen drankgebruik terug te geven om zo de kans op een terugval van alcoholisme te verkleinen.

Eventuele bijkomende aandoeningen zoals depressie en angst worden behandeld.

Er worden verschillende interventies gedaan om toekomstige problemen door de alcoholverslaving op het werk en in het sociale leven te voorkomen.