Anusfistel (Peri-anale fistel)

Wat is een anusfistel?

In het kort:

  • Bij een anusfistel is er sprake van een abnormaal gangetje tussen de huid en de anus.
  • Anusfistels ontstaan door een holte gevuld met pus, die kan ontstaan door een ontsteking van een klier in de darm. Dit kan uitgroeien naar de huid.
  • De symptomen van een anusfistel zijn vocht of pus wat uit de anusfistel komt, of een puist waardoor je last krijgt van pijn of jeuk.
  • De diagnose wordt gesteld aan de hand van lichamelijk onderzoek en klachten.
  • Meestal is er een operatie nodig om de anusfistel te behandelen.

Over anusfistel

Een fistel is een soort gangetje dat een abnormale verbinding maakt tussen twee holtes. Bij een anusfistel ontstaat het gangetje tussen de anus en de huid. Een anusfistel wordt ook wel peri-anale fistel en fistula ani genoemd.

Vaak ontstaan anusfistels door een anorectaal abces. Dit is een holte gevuld met pus, die ontstaat door een ontsteking van bijvoorbeeld een klier in de darm. Dit abces kan uitgroeien naar de huid, waardoor een fistel kan ontstaan. Ook na een operatie van een anorectaal abces kan een fistel ontstaan. Soms is er geen duidelijke reden voor de fistel. Er zijn verschillende aandoeningen waarbij je een hoger risico hebt op een anusfistel:

  • Ziekte van Crohn
  • Tuberculose
  • Diverticulitis
  • Kanker
  • Anale of rectale schade
  • Acne conglobata
  • Hidradenitis suppurativa (ontsteking van haarzakjes)
  • Haarnestcyste

Een fistel kan ook een aangeboren afwijking zijn. Dan is hij al zichtbaar op een jonge leeftijd. Anusfistels komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Er bestaan ook fistels die de anus met de vagina verbinden.

Vaak komt er uit een peri-anale fistel vocht of pus. Er kan ook een soort puist (ontsteking) ontstaan, doordat pus zich onderhuids verzamelt. Een anusfistel kan ook pijn doen of jeuken als er een ontsteking is.

De arts kan de diagnose van een anusfistel stellen op basis van lichamelijk onderzoek en de beschrijving van de klachten. De behandeling ligt aan de soort peri-anale fistel en de oorzaak ervan. Voor een betere genezing en om te voorkomen dat de anusfistel terugkomt, helpt het om te stoppen met roken.

Als je een onderliggende ziekte hebt kan die eerst opgelost worden. Toch is bijna altijd een operatie nodig. Bij een fistel die niet te veel door de kringspier gaat, krijg je een normale fistulotomie. Hierbij wordt de fistel opengesneden. Na de operatie wordt de wond opengelaten, zodat zij zelf kan genezen.

Als je een fistel hebt die dieper in de kringspier zit, wordt er een seton in de fistel geplaatst. Dit draadje zorgt ervoor dat de fistel openblijft. Zo kan het pus goed uit de fistel verdwijnen. Daarna zijn verschillende soorten operaties mogelijk, waarbij de peri-anale fistel vaak wordt dichtgemaakt. Bij een fistel die dieper in de kringspier zit kun je geen normale operatie krijgen, omdat er dan te veel door de kringspier heen gesneden moet worden. Dit kan ervoor zorgen dat je je ontlasting moeilijker kunt ophouden.

Een nieuwe techniek is het laseren van de fistel. Deze techniek moet nog onderzocht worden, want de langetermijneffecten zijn nog niet bekend. Meer informatie over de verschillende operaties kun je hier lezen.