Baarmoedergezwel

Wat is een baarmoedergezwel?

Een baarmoedergezwel is een gezwel of tumor in de baarmoeder die goedaardig of kwaadaardig kan zijn. Het meest voorkomende abnormale gezwel van de baarmoeder is een myoom (goedaardige spiertumor, vleesboom). Vleesbomen komen voor bij ten minste 20% van alle vrouwen boven de 35, bij negroïde vrouwen vaker dan bij blanke vrouwen.

Uitzaaiing van een baarmoedergezwel

De ziekte kan zich plaatselijk uitzaaien (metastaseren), maar kan zich ook verspreiden naar een groot aantal andere delen van het lichaam. De meest effectieve behandeling voor vrouwen met deze vorm van kanker is hysterectomie, de chirurgische verwijdering van de baarmoeder. Wanneer de kanker zich niet buiten de baarmoeder heeft verspreid, geneest de ziekte vrijwel altijd na een hysterectomie. Tijdens de operatie verwijdert de chirurg meestal de eileiders, de eierstokken (salpingo-oöforectomie) en de omringende lymfeklieren. Deze worden onderzocht door een patholoog, om vast te stellen of de kanker uitgezaaid is, in welke mate de kanker is uitgezaaid en of de vrouw na de operatie nog moet worden bestraald. Bestraling is aangewezen als de tumor verder is doorgegroeid dan de helft van de spierlaag van de baarmoeder. (zie ook baarmoederkanker en baarmoederpoliep).

De oorzaak van het ontstaan van een myoom is onbekend, hoewel oestrogeenspiegels invloed lijken te hebben: vaak worden vleesbomen groter tijdens een zwangerschap en kleiner na de menopauze.

Meestal kan de diagnose worden gesteld tijdens een inwendig onderzoek. De diagnose kan worden bevestigd door een echografie. De meeste vleesbomen hoeven niet te worden behandeld, maar een patiënte met een vleesboom moet wel elke zes tot twaalf maanden opnieuw worden onderzocht.

Chirurgische verwijdering van een vleesboom (myomectomie) kan noodzakelijk zijn als de vleesboom groter wordt of ernstige klachten geeft. Om de vleesboom kleiner te laten worden, kunnen gedurende een aantal maanden vóór de operatie antihormonen worden voorgeschreven.
Daarnaast komen ook kwaadaardige tumoren voor van de baarmoederwand. Hoewel deze vorm van kanker meestal baarmoederkanker wordt genoemd, begint deze kanker (endometriumcarcinoom) in het baarmoederslijmvlies (endometrium) en gaat hij dus niet uit van het spierweefsel. Baarmoederkanker staat op de vierde plaats op de lijst van kanker bij vrouwen en is de meest voorkomende kanker van de vrouwelijke geslachtsorganen. Deze vorm van kanker ontstaat vaak na de menopauze, het meest bij vrouwen tussen de 50 en 60 jaar.