Glaucoom

Waardoor glaucoom precies ontstaat, is niet bekend. Wel zijn er factoren die de kans op glaucoom vergroten. Dit zijn:

• Hoe groter de oogdruk hoe groter de kans op beschadiging van de oogzenuw. Bij gezonde ogen ligt de oogdruk tussen de 10 en 21 mmHg. Bij een druk hoger dan 21 mmHg is er een grotere kans op het ontstaan van oogzenuw schade.
• Als glaucoom in je familie voorkomt, is de kans op glaucoom bijna 10 keer hoger dan wanneer dat niet zo is.
• Hoe ouder je bent, hoe groter de kans dat je glaucoom krijgt.
• Als je afwijkingen hebt van bloedvaten in of bij het oog.
• Sterke bijziendheid of sterke verziendheid.
• Negroïde mensen hebben vaker glaucoom.

Er zijn een aantal risicofactoren die de kans op glaucoom kunnen vergroten. Deze gelden voor zowel chronische als acuut glaucoom en zijn als volgt:

• Hoge bloeddruk
• Glaucoom in de familie
• Sterk bijziend of sterk verziend
• Leeftijd van 40 jaar en ouder (nog hoger risico bij 70-plussers)
• Gebruik van corticosteroïden
• Cardiovasculaire aandoeningen

De klachten van glaucoom zijn afhankelijk van het type glaucoom. Er zijn twee typen glaucoom te onderscheiden, te weten: chronisch en acuut.

Chronische glaucoom

Chronisch glaucoom kenmerkt zich door het sluipend patroon. Chronisch glaucoom geeft in het begin geen klachten. Langzamerhand neemt het gezichtsveld af en ga je minder scherp zien. Dit merk je achteraf vaak pas als het al in een verder stadium zit. Daarom is het belangrijk dat mensen boven de 40 regelmatig hun ogen laten controleren bij de oogarts. Zeker bij de aanwezigheid van risicofactoren voor glaucoom.

Acuut glaucoom

Deze vorm van glaucoom komt minder vaak voor. In tegenstelling tot chronische variant van glaucoom, is bij acute glaucoom meestal maar één oog aangedaan en zijn de symptomen van acute glaucoom wel snel duidelijk: je oog wordt pijnlijk, rood, en dof. De oogbol voelt hard en gevoelig aan en vaak heb je ook wazig zicht. Daarnaast treden er algemene ziekteverschijnselen op: je kunt misselijk worden, hoofdpijn krijgen, gaan braken en eventueel buikpijn krijgen.

Herkenning van het ziektebeeld is zeer belangrijk, omdat een snelle behandeling noodzakelijk is. Bij acute glaucoom kan namelijk al binnen één tot twee dagen en blijvende en onherstelbare vermindering van het gezichtsvermogen ontstaan. Waarschuw dan ook onmiddellijk een arts als je symptomen hebt van acuut of subacuut glaucoom. Vertel je arts ook welke andere geneesmiddelen je gebruikt; sommige kunnen een glaucoomaanval uitlokken.

Verloop

De eerste tekenen van glaucoom vind je meestal aan de uiterste neuskant van je gezichtsveld. Ze worden dikwijls niet meteen opgemerkt door de patiënt, maar pas in een later stadium.

Als je naar deze afbeelding kijkt, valt je op dat het centrum van je gezichtsveld lang zichtbaar blijft. De vezels die dit gebied verzorgen zijn afkomstig uit de gele vlek en zijn kennelijk goed bestand tegen verhoogde oogdruk. Glaucoom treedt meestal op in beide ogen. Soms is echter het ene oog eerder aangedaan dan het andere.

De behandeling van glaucoom is erop gericht om de oogdruk blijvend te verlagen. Glaucoom is niet te genezen. Het kan alleen worden vertraagd. Vroege opsporing van glaucoom is van essentieel belang. De ontstane oogschade kan namelijk niet worden hersteld. Met een tijdige behandeling kan de schade aan het gezichtsveld wel worden beperkt of de voortgang ervan kan aanzienlijk worden vertraagd. Ook een regelmatige controle van het effect van de behandeling is van belang. Je spreekt van een goed effect van de behandeling wanneer de oogzenuw niet verder beschadigd wordt en het gezichtsveld niet verminderd.

Welke behandelingen zijn er?

Het behandelen van glaucoom heeft als doel een verdere schade aan de oogzenuw te beperken. De schade die al ontstaan is, is net meer terug te draaien. De arts kan verschillende behandelmethoden inzetten, afhankelijk van de ernst.

Oogdruppels

Meestal schrijft de arts oogdruppels voor om de oogdruk stabiel te houden en verdere beschadiging te beperken. Bepaalde druppels veroorzaken benauwdheid; het is daarom nodig je oogarts altijd op de hoogte te stellen als je astmatisch bent of hartklachten hebt. De arts schrijft de kleinst mogelijke hoeveelheid medicijnen voor met het beste resultaat en de minste bijwerkingen.

Laserbehandeling

Als oogdruppels niet (meer) helpen kan in sommige gevallen met lasertechniek het afvoersysteem van je oogvocht (het trabekelsysteem) wijder worden gemaakt. Dit wordt lasertrabeculoplastiek genoemd. Je oog wordt verdoofd met oogdruppels. De behandeling duurt ongeveer twee uur en is bijna pijnloos. Na de behandeling mag je naar huis.

Trabeculectomie

Bij deze operatie wordt er een klein gaatje in de wand van je oog gemaakt zodat je oogvocht een extra afvoermogelijkheid heeft. Dit gebeurt onder plaatselijke verdoving en is een dagbehandeling.

Drainage-implant

Als druppelen, laseren en een trabeculectomie niet of onvoldoende helpen om de druk in je oog te verlagen wordt er tijdens een kleine operatie een bijna onzichtbaar afvoerbuisje (drainage-implant) in je oog geplaatst. Het buisje verstoort je gezichtsveld niet. De ingreep vindt meestal onder algehele narcose plaats en is een dagbehandeling.